Skírnir - 01.09.2005, Qupperneq 136

á förum heim til Íslands. Rafn ræddi hugmyndina við hann og gaf
22 bækur sem fyrsta vísi að bókasafni á Íslandi. Með þessari bóka-
gjöf og þeim fyrirmælum sem með fylgdu var Stiftsbókasafnið,
síðar Landsbókasafn Íslands, stofnað.
Rafn var ekki í miklum tengslum við Hafnarháskóla og raunar
var hann alla tíð litinn hornauga af háskólaprófessorunum. Undir
árslok 1830 birtist í málgagni þeirra, Maanedsskrift for Litteratur,
ritdómur um danska þýðingu Rafns á Jómsvíkinga sögu. Hann
var neistinn sem tendraði ófriðarbálið milli prófessora háskólans
og Fornfræðafélagsins sem lengi eimdi eftir af og varð til óheilla
íslenskri fornritaútgáfu á vegum félagsins.
Afleiðingar deilunnar urðu þær að stefnubreyting varð á út-
gáfustarfsemi Fornfræðafélagsins. Félagið hóf starfsemi sína með
útgáfunni á Fornmanna sögum í 12 bindum og Rafn bætti um bet-
ur með útgáfu á Fornaldarsögum Norðurlanda. Hann hafði uppi
áform um að gefa Íslendinga sögur út í 16 bindum. Sú útgáfa var
hafin þegar deilan hófst, en árekstrar sem henni fylgdu leiddu
urðu til þess að því áformi var ýtt til hliðar og einungis tvö bindi
komu síðar út sem Jón Sigurðsson sá um.
Rafn lét sér ekki nægja að gefa Fornmanna sögur út á frummáli,
heldur jók hann við þýðingu á dönsku og latínu. Sveinbjörn Eg-
ilsson annaðist latnesku þýðingarnar og þær hafa jafnan hlotið
einróma lof. Þessar þýðingar verða seint ofmetnar því að með
þeim voru íslenskar fornbókmenntir gerðar aðgengilegar hinum
menntaða heimi. Rafn var óhemju ötull við að kynna heims-
byggðinni Fornfræðafélagið og koma ritum þess á framfæri um
víða veröld og íslenskar fornbókmenntir nutu þar góðs af. Enda
þótt hann legði útgáfur fornsagnanna á hilluna vann hann ýmislegt
sem stuðlaði að framgangi íslenskra fræða og skal þar fyrst nefna
Lexicon poeticum Sveinbjarnar Egilssonar – orðabók yfir skálda-
málið forna – og fornnorræna orðabók – Oldnordisk Ordbog –
sem kennd er við Eirík Jónsson og kom út ári áður en Rafn lést.
Önnur merk rit eru Grönlands historiske Mindesmærker og Anti-
quitates Americanæ svo að eitthvað sé nefnt.
Útgáfur Fornfræðafélagsins komu að góðu gagni þegar
kennsla hófst í norrænum fræðum við Hafnarháskóla 1845 því að
aðalgeir kristjánsson366 skírnir
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:53 Page 366