Skírnir - 01.09.2005, Qupperneq 143

BALDUR HAFSTAÐ
„Tilgáta um aðferð“
Hugleiðingar um Austfirðingasögur1
I
Það er mikið líf í kringum fornritin okkar. Á síðustu árum hafa
komið út fræðirit af ýmsu tagi þar sem glímt er við okkar forna arf
á margvíslegan og nýstárlegan hátt. Þar má nefna bók Torfa Tulini-
usar um Snorra og Egils sögu (Skáldið í skriftinni), greinasafn pró-
fessors Helga Guðmundssonar, þar sem margar fornsögur eru til
umræðu (Land úr landi), og doktorsrit Gísla Sigurðssonar, Túlkun
Íslendingasagna í ljósi munnlegrar hefðar. Tilgáta um aðferð, og
hefur hún nú verið þýdd á ensku.2 Um tvær fyrrnefndu bækurnar
hef ég rætt lauslega á öðrum vettvangi (Lesbók Morgunblaðsins
27.11. 2004 og 18.12. 2004) og get endurtekið það hér að þær eru
afar vel til þess fallnar að glæða og viðhalda áhuga lærðra og leikra
á fornritunum. Sama er reyndar að segja um bók Gísla Sigurðsson-
ar sem að vissu leyti varð mér tilefni eftirfarandi hugleiðinga. Rétt
er að taka fram strax að þó að ég sé ekki sammála Gísla í öllum
atriðum tel ég bók hans stórmerkt framlag til fræðanna. Ég á Gísla
reyndar æðimargt að þakka í fræðilegum skilningi.
Í Túlkun Íslendingasagna eru Austfirðingasögur mjög til um-
ræðu og í sem stystu máli má segja að Gísli haldi þar fram þætti
SKÍRNISMÁL
Skírnir, 179. ár (haust 2005)
1 Ég þakka þeim Haraldi Bessasyni og Helga Skúla Kjartanssyni skarplegar at-
hugasemdir.
2 Gísli Sigurðsson: Túlkun Íslendingasagna í ljósi munnlegrar hefðar. Tilgáta um
aðferð. Rit Stofnunar Árna Magnússonar á Íslandi 56. Reykjavík 2002 (eftirleið-
is verður vitnað í bókina með blaðsíðutalinu einu). Í enskri þýðingu: The Medi-
eval Icelandic Saga and Oral Tradition. A Discourse on Method. Þýð. Nicholas
Jones. Publications of the Milman Parry Collection of Oral Literature nr. 2.
Cambridge, Mass. 2004.
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:53 Page 373