Skírnir - 01.09.2005, Page 240

myndir til að skrá gjörninga á víðavangi, svo aðeins tvö dæmi séu
tekin af því hvernig konseptlistamenn notuðu ljósmyndina til að
skrá listkringumstæður. Þannig innleiddu konseptlistamennirnir
ljósmyndina inn í listveruleika sinn. Hvort þeir gerðu sér grein
fyrir hliðstæðu á milli raunveruleikasambands ljósmyndarinnar
og byltingarkenndrar listhugsunar Marcels Duchamps, skal ósagt
látið.10 Meðvitað eða ómeðvitað gerðu þeir ljósmyndina að mögu-
legri eigind listaverks og endurtóku þannig verknað Duchamps
sem innleiddi fjöldaframleiddan hlutveruleika „ready mades“ í
listrými 20. aldarinnar.11
Tengsl Haraldar við konseptlistina eru augljós en ekki jafn þráð-
bein og línuleg og stundum er haldið fram.12 Haraldur er í
írónísku samtali við kynslóðina á undan og tekur þátt í listrænum
útúrsnúningi þeirra í anda þess sem kallað hefur verið séríslenskt
skopskyn myndlistarinnar.13
Þannig eru Ljóshirsla Magnúsar Pálssonar frá 1977 „í minn-
ingu Bakkabræðra og þess afreks þeirra að bera ljós í húfum sín-
um inn í gluggalaust hús“ og Íslenskt myrkur14 Haraldar frá 1997
í beinu sambandi við „frummyndina“ Loft Parísarborgar (Air de
Paris) eftir Duchamp frá 1919 en ekki í línulegu orsakasambandi.
Verkið Málver á Kjarvalstöðum (1996) fjallaði, eins og Íslenskt
myrkur, um takmörk, innilokun og efniskennd. Eftir endilöngum
norðurvegg Kjarvalsstaða var fest svart hljóðeinangrandi breið-
æsa sigurjónsdóttir470 skírnir
10 Um tengsl Marcels Duchamp og ljósmyndunar sjá m.a. André Rouillé, La pho-
tographie, París: Gallimard 2005, Jean Clair, Duchamp et la photographie, Par-
ís: Chêne 1977 og Rosalind Krauss, „Marcel Duchamp ou le champ imagi-
naire“, Le Photographique. Pour une Théorie des Ecarts, París: Macula 1990,
71–87.
11 Ljósmyndin var innleidd sem hliðstæða og staðgengill verks á byltingarkenndri
sýningu Haralds Szeemann, Live in your Head. When attitudes become form, í
Basel árið 1969.
12 Aðalsteinn Ingólfsson, „Í stjörnuþokunni“, DV, 28. janúar 2003.
13 Auður Ólafsdóttir, „Ef ég væri mynd“, Ritið:1/2005, 14.
14 Íslenskt myrkur, svartur skókassi fullur af myrkri, var gert fyrir ferðasýninguna
The International Shoebox Sculpture Exhibition sem hófst á Hawaii og fór
næstu tvö árin um Bandaríkin. Hvert verk á sýningunni þurfti að komast ofan
í skókassa (sjá: http://this.is/comet/).
Skírnir haust 05 RÉTTUR 23.11.2005 13:54 Page 470