Ljósmæðrablaðið - 01.12.2014, Qupperneq 34

34 Ljósmæðrablaðið - desember 2014
Fundurinn var skipulagður og haldinn af danska ljósmæðrafélaginu.
Þátttakendur voru:
Danmörk: Lillian Bondo, formaður ljósmæðrafélags Danmerkur.
Kit Dynnes Hansen, varaformaður.
Bodil Kirstine Møller.
Githa Cajus.
Finnland: Eva Matintupa, námsstjóri framhaldsnáms og lektor við
Novia University of applied sciences, Vaasa.
Eva var jafnframt fulltrúi stjórnar finnska ljósmæðra-
félagsins á fundinum.
Ísland: Áslaug Valsdóttir, formaður Ljósmæðrafélags Íslands.
Helga Gottfreðsdóttir, dósent, námsbrautarstjóri, náms-
braut í ljósmóðurfræði. Háskóli Íslands.
Hildur Kristjánsdóttir, forseti Norðurlandasamtaka ljósmæðra
og lektor við námsbraut í ljósmóðurfræði. Háskóli Íslands.
Noregur: Kari Bjerck, lektor við háskólann í Tromsö.
Mirjam Lukasse, lektor við University College í Osló og
Akershus.
Nanna Voldner frá University College í Osló og Akershus.
Svíþjóð: Ingela Wiklund, formaður sænska ljósmæðrafélagsins.
Eva Louise Nordlund, varaformaður sænska ljósmæðra-
félagsins.
Marianne Johansson, lektor við Borås Högskola University.
Lis Munk vårdförbundet
Færeyjar: Annika Hoydal, formaður færeyska ljósmæðrafélagsins.
Lillie Eliassen, í stjórn færeyska ljósmæðrafélagsins.
Tilgangur fundarins og vinnusmiðjunnar var að ræða menntunarmál
ljósmæðra á Norðurlöndunum og starfsvettvang stéttarinnar. Umræða
um menntunarmál hefur ætíð verið fyrirferðarmikil á stjórnarfundum
Norðurlandasamtaka ljósmæðra og er það ein ástæða þess að fundarröð
á vegum samtakanna hefur verið haldin tvisvar um það mál.
Á fundinn mættu formenn ljósmæðrafélaganna (nema frá
Finnlandi). Einnig mætti áhrifafólk innan menntakerfisins í löndunum
sem þekkir vel til menntunarmála og starfsvettvangs ljósmæðra, hvað
er líkt, hvað er ólíkt og framtíðarsýn. Ánægjulegt var að formaður
færeyska ljósmæðrafélagsins kom til fundarins.
Fyrri dag fundarins var rætt vítt og breitt um fyrirkomulag
menntunar í löndunum og hver væru næstu skref varðandi menntun
ljósmæðra. Fulltrúar ljósmæðranáms frá öllum löndunum kynntu
námsleiðir í sínum löndum, inntökuskilyrði, uppbyggingu námsins,
á hvaða skólastigi það er, hvaða gráða veitir starfsréttindi og með
hvaða gráðu er útskrifast. Lengd námsins var kynnt, starfsumhverfi,
lagarammar og starfsvettvangur. Veikleikar og styrkleikar þessara
þátta voru ræddir þar sem við átti.
Það er yfirlýst stefna norska ljósmæðrafélagsins að stefnt skuli að
því að ljósmæðranám verði fimm ár til meistaragráðu og starfsréttinda
og að tekið verði inn í námið strax að loknu stúdentsprófi. Opinber
andstaða er við þessa stefnu og hefur háskólinn í Osló ákveðið að
hefja tveggja ára meistaranám sem leiðir til starfsleyfis sem ljósmóðir
í janúar 2015. Gert er ráð fyrir 30 eininga meistaraverkefni. Rétt fyrir
fundinn í Kaupmannahöfn fékk háskólinn í Tromsö boð um að þróa
fimm ára nám í þeim anda sem norska ljósmæðrafélagið vill stefna
að. Fundarmenn voru gífurlega spenntir að heyra af þessu og er mikil
tilhlökkun að heyra hvernig þetta mun þróast.
Sænska ljósmæðrafélagið stefnir einnig að námsleið sem tekur
fimm ár og lýkur með starfsréttindum sem ljósmóðir og meistaragráðu.
Þar hefur einnig verið fyrirstaða frá stjórnvöldum að hrinda þessu af
stað á landsvísu. Fjórtán skólar í landinu annast menntun ljósmæðra
og hafa þrír þeirra sent inn umsókn um að fá að hefja þróun nýrrar
námsleiðar og er beðið svara varðandi þetta.
Finnar hyggjast ekki breyta sínu námi og segja það hafa gengið afar
vel. Þó hefur verið núningur frá finnska hjúkrunarfélaginu sem dregur
í efa að menntun þeirra sé nægjanleg til þess að þær fái sjálfkrafa
starfsréttindi sem hjúkrunarfræðingar sem hluta af ljósmæðranámi.
Í Danmörku er búið að skipuleggja tveggja ára meistaranám fyrir
ljósmæður við háskólann í Óðinsvéum sem þær geta hafið eftir að
ljósmæðranámi lýkur. Þetta nám hófst í haust.
Fulltrúi Færeyja í hópnum lýsti áhuga færeyskra ljósmæðra á að
fara í sitt nám eftir hjúkrunarnám og þá helst á Íslandi í ljósi þess að
í Færeyjum er nám í hjúkrunarfræði að íslenskri fyrirmynd. Enn sem
komið er eru langflestar færeyskar ljósmæður menntaðar í Danmörku.
Á meðfylgjandi mynd má sjá yfirlit yfir stöðu menntunar á
Norðurlöndunum.
Fulltrúar Íslands sögðu frá því að verið væri að endurskoða
námskrá í ljósmóðurfræði við Háskóla Íslands með það að leiðarljósi
að námið yrði fimm ára meistaranám til starfsréttinda. Sagt var frá
könnun sem Ljósmæðrafélag Íslands og námsbraut í ljósmóðurfræði
stóðu að og gerð var meðal ljósmæðra á Íslandi.
Rafrænn spurningalisti var sendur til 286 ljósmæðra af póstlista
félagsins og heildarsvörun var 39,5%. Í könnuninni var staða
ljósmæðramenntunar eins og hún er í dag kynnt. Settir voru fram þrír
mögulegir valkostir:
1. Vilt þú fara þá leið í námi ljósmæðra að inntökuskilyrði sé
stúdentspróf eftir að hafa tekið inntökupróf, og því ljúki með
meistaragráðu til starfsréttinda eftir fimm ára nám? Mögulegt
væri að bæta einu ári við til að ljúka hjúkrunarnámi til
starfsréttinda. Samtals um sex ár.
2. Vilt þú hafa nám ljósmæðra óbreytt frá því sem nú er,
inntökuskilyrði BS-próf í hjúkrun og starfsréttindi sem
hjúkrunarfræðingur? Ljósmæðranám í tvö ár til kandídatsprófs/
starfsréttinda og meistaranám í ljósmóðurfræði eitt ár til viðbótar.
Samtals sjö ár.
3. Vilt þú að nám ljósmæðra verði fullt tveggja ára nám sem lýkur
með meistaragráðu til starfsréttinda? Inntökuskilyrði er BSc
nám í hjúkrunarfræði og starfsréttindi sem hjúkrunarfræðingur
og eins árs starfsreynsla við hjúkrun. Samtals sex ár.
Niðurstöður könnunarinnar voru á þann veg að rúmlega 13%
ljósmæðra vilja halda óbreyttu námi, 41% völdu leið eitt eða
Menntun ljósmæðra á
Norðurlöndum í nútíð og framtíð
Fundur og vinnusmiðja á vegum Norðurlandasamtaka ljósmæðra
(NJF) haldinn í Kaupmannahöfn dagana 27. og 28. ágúst 2014.