Ljósmæðrablaðið - 01.12.2014, Blaðsíða 52
52 Ljósmæðrablaðið - desember 2014
svínvirka hefst mikið hraðnámskeið í aðlögun. Þessi fyrsti dagur á
að gera ljósmóðurina í stakk búna til að starfa sjálfstætt á deildinni
eftir þennan dag. Ljósmóðirin er orðin lúin í lok dags en brosir eins
og vera ber. Af víkingum komin og lætur ekki slá sig út af laginu þó
inni í henni sé líðanin út og suður. Spenna, eftirvænting og kaldur
veruleikinn. Hér er unnið hörðum höndum og vinnutempóið hátt.
Dagur tvö. Nú er komið að því að standa á eigin fótum. Vaktin
er full af ljósmæðrum og barnasjúkraliðum (barnepleier = sjúkra-
liði með framhaldsmenntun í umönnun barna og kvenna í kringum
fæðingu og sængurlegu). Flestir heilsa kurteislega, kynna sig og
bjóða þig velkomna. Svo hefst rapportið og ljósmóðirin fær úthlutað
sínum verkefnum. Ekkert er spurt hvort maður hafi eitthvað um
það að segja og hvað maður treystir sér í. Hér áttu að geta stokkið
í allt og vera fullfær um það. Norska heilbrigðiskerfið virðist vera
stærðar risi sem er jafnvel tilbúinn að gleypa litlu ljósmóðurina frá
Íslandi. Þó öll aðgangsorðin séu í lagi og búið að renna einu sinni
yfir það mesta er þetta mikið bákn og endalausir nýir hlutir. Hvernig
virkar þetta „Dips“? Hvernig á ég að skrá í „Partus“? Hvað er þetta
STAN og STAN „event“? Hverjir koma þarna eða hérna og hvar eru
læknarnir og hvernig nær maður í þá? Hvernig virkar bráðanúmer
og neyðarbjöllur? Get ég lært allar þessar „avdelings prosedyrer“
sem virðast gilda um allt, bæði mögulegt og ómögulegt. Endalaus
hafsjór af lögum og reglum. Ljósmóðirin hringsnýst um sjálfa sig og
finnur ekki nokkurn skapaðan hlut á þessari deild. Hvar eru nálarnar,
vökvinn, hvar eru fyrirmælin skráð, átti ég að gera þetta svona og
átti að mæla þessa konu? Átti maður að koma með hrökkbrauð með
makríl eða „matpakke“ innpakkaðan í smjörpappír til að passa inn
í stemmninguna í matartímanum. Matartíminn reyndist svo reyndar
lúxus sem ekki var í boði nema í undantekningartilvikum.
Algerlega að niðurlotum komin kemst ljósmóðirin inn á fæðingar-
stofuna. Hittir þar yndislega verðandi foreldra sem eru svo þakklátir
fyrir að fá ljósmóðurina sína til sín. Eftirvæntingin skín úr augunum
og þolinmæðin endalaus fyrir málhelti eða hnökrum í norskunni.
Léttirinn er dásamlegur. Nú getur íslenska ljósmóðirin unnið sína
vinnu. Þetta kann hún. Nú er hún á heimavelli og getur lesið í
aðstæður, skilur fullkomlega hvað er að gerast. Konan er að fæða og
ljósið hennar skín skært. Þvílík dásamleg líðan. Auðvitað kann ljós-
móðirin sitt fag og stendur sig vel. Sjálfstraustið eykst og ánægju-
straumarnir hríslast um kroppinn. Nú er leiðin bara uppá við.
Í lok vinnutarnar leitar hugurinn til baka og eftir stendur jákvæð
upplifun. Á leiðinni í lestinni á flugvöllinn er hugurinn mun rólegri
en fyrsta daginn og lítur yfir farinn veg. Þetta var spennandi, krefj-
andi og margt nýtt að læra í þessu verkefni. Mikið af góðum og
skemmtilegum ljósmæðrum til og börnin fæðast alls staðar eins.
Sjálfsöryggið hafði fengið góða innspýtingu við að klára þetta
verkefni og lifa það af. Tíminn hafði reynst drjúgur líka í hvíld frá
heimilisverkunum. Þvotturinn, eldamennskan, þrif, barnastúss og
daglegt amstur fór í algera hvíld og ljósmóðirin fékk góðan tíma
milli vakta fyrir bara sjálfa sig. Ekki skemmir svo fyrir að eiga von á
„peningatékka“ inn um bréfalúguna fljótlega.
Björk Steindórsdóttir
Guðrún Fema Ágústsdóttir
Gréta Rún Árnadóttir
Stella Steinþórsdóttir
Stella og Björk.
Guðrún Fema og Hrefna.