Dagblaðið Vísir - DV - 07.12.2018, Blaðsíða 2

2 7. desember 2018FRÉTTIR
M
örg dæmi eru um að
börn í grunnskólum hér á
landi noti samskiptamið-
ilinn Instagram til þess að
dreifa slúðri um hvort annað. DV
hefur undir höndum skjáskot þar
sem verið er að tala um kynlíf 14
ára barna. Samkvæmt heimildum
DV eru foreldrar og skólayfirvöld
víða um land að takast á við slík-
ar slúðursíður. Síðurnar sem um
ræðir eru nafnlausar og auglýsa
eftir slúðri frá grunnskólanemum,
síðurnar eru margar og er því oft-
ast óskað eftir slúðri úr tilteknum
skólum. Grunnskólanemar geta
þá sent inn slúður, satt eða ekki, og
látið það birtast án þess að það sé
hægt að rekja það beint til þeirra.
Hrefna Sigurjónsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Heimili og skóli –
landssamtök foreldra, segir í sam-
tali við DV að svona mál komi
reglulega upp í skólum. „Það er
fátt nýtt undir sólinni í þessum
efnum, netið og samfélagsmiðlar
eru reglulega notaðir í misgáfuleg-
um tilgangi.“
Í flestum tilfellum lenda svona
mál á borðum skólanna sem hafa
þá samband við foreldra. „Börn
eða foreldrar sem verða vör við
svona geta haft samband við skól-
ann sem getur þá haft samband
við alla foreldrana. Við höfum séð
það gert þegar svona mál koma
upp, hvort sem það er Snapchat
eða Instagram, að kennarar senda
á foreldra og tilkynna þeir hafi frétt
af svona mál, þá ræða foreldrar
þetta við börnin sín og spyrja hvort
þeim þyki þetta í lagi og hvort þau
taki þátt í þessu. Það þarf alltaf að
tækla svona mál af skynsemi. Svo
eru dæmi um að börn séu alltof
ung til að vera á samfélagsmiðlum
og þá er það foreldranna að grípa
inn í.“
Hrefna hefur í gegnum vakn-
ingarátakið SAFT heimsótt marga
skóla og rætt við ótal nemendur
um örugga notkun á internetinu,
hún ítrekar að hegðun af þessu
tagi sé ekki landlæg meðal ung-
menna. „Krakkar vita alveg að
það á ekki að gera svona, þau eru
ekki vitlaus. Það er best að höfða
til samviskunnar. Þau eru upp til
hópa mjög skynsöm og meðvituð
um hvað má og hvað ekki. Við för-
um í alla sjöttu bekki með fræðslu
og þau eru dugleg að tala og koma
með dæmi.“
Skjáskotin sem DV hefur undir
höndum eru flest mjög gróf, börn
allt niður í 13 ára aldur eru nafn-
greind og talað um að þau séu að
stunda kynlíf. Til dæmis er ein
síða merkt skóla í Reykjavík og
þar stendur: „Slúður [nafn skól-
ans], sendið okkur slúður í Dm
og við póstum þeim ;)“. 130 not-
endur á Instagram fylgja þeirri
síðu, slúðrinu er svo deilt í geng-
um „story“ þar sem það er sjáan-
legt í sólarhring. Sumar síður eru
ekki bundnar við tiltekna skóla og
eru meira en 2 þúsund fylgjendur.
Það skal tekið fram að slúðrið er
ekki aðeins bundið við nemendur,
stundum er um að ræða kennara.
Einelti hefur skelfileg áhrif á
sálarlíf einstaklinga, hefur það
meiri áhrif þegar þolandinn veit
ekki hver gerandinn er?
„Neteinelti getur tekið á sig
ýmsar myndir, allt frá því að dreifa
myndum í að útiloka einhvern.
Nafnleysi bætir við óvissu og ótta.
Jafnvel myndi ólíklegasti aðili,
sem myndi aldrei gera það augliti
til auglitis, stunda slíkt á netinu.
Vegna þess að það er auðveldara.
Tækni veitir vald og það verður
mikið ójafnvægi þannig að valdið
færist á milli einstaklinga. Gerandi
getur orðið þolandi á mjög stutt-
um tíma, jafnvel samdægurs.“ n
Á þessum degi,
7. desember
1703 – Ógnarstormur skellur á suður-
hluta Englands. Hann fékk heitið Stóri
stormurinn 1703 og fór vindhraðinn upp í
tæplega 200 kílómetra hraða á klukku-
stund. Um 9.000 manns misstu lífið.
bækur sem koma ekki út þessi jól en allir vilja lesa
Hið árlega jólabóka-
flóð er hafið. Líkt og
fyrri ár er nóg af titlum í
boði og allir ættu að geta fundið
eitthvað til að setja í jólapakkann
hjá öllum. Mikið er um ævisögur
og minningar forvitnilegs fólks,
en það eru þó ekki allir sem hafa
sögu að segja að gefa út bók. DV
tók saman fimm bækur sem koma
ekki út fyrir
þessi jól,
en ættu
að gera
það.
Reynsla mín af
Íslandi
eftir Kio Briggs –
Einlæg frásögn af
manni sem kom til Ís-
lands og var sýknaður.
Tilvalin bók fyrir alla
sem hafa þurft að leita
réttar síns.
Myndirnar sem
Instagram bann-
ar mér að birta
eftir Ellý Ármanns.
Listræn ljósmynda-
bók. Bók sem verður
alltaf í útleigu á öllum
skólabókasöfnum.
Mannasiðir
eftir Hildi Lilliendahl
Viggósdóttur. Bók sem
útskýrir í smáatrið-
um hvernig íslenskir
karlmenn eiga að haga
sér og hvað þeim á
að finnast. Tilvalin í
pakkann fyrir karldýrin
sem skilja ekki hvað
þeim á að finnast.
Ég hlífi engum –
Allt látið flakka
eftir Gerði Kristnýju.
Viðtalsbók við
athafnamanninn
Hilmar Leifsson.
Hilmar fer yfir ferilinn
og segir allt sem hann
veit um undirheima
landsins. Skilur
engan eftir
ósnort-
inn.
Tíu fingur upp til
Guðs
eftir Hreiðar Má
Sigurðsson. Kaup-
þingsforstjórinn
fyrrverandi segir frá
starfsemi bankans á
árunum 2002 til 2008.
Stórkostlega einlæg
frásögn sem útskýrir
allt á
manna-
máli.
Síðustu orðin
„Já, þetta er erfitt, en ekki
eins erfitt og að leika í
gamanleik.“
– Enski leikarinn Edmund Gwenn
(1877–1959)
1982 – Bandaríkjamaðurinn Charles
Brooks yngri verður þess vafasama
heiðurs aðnjótandi að verða fyrstur
manna þar í landi sem tekinn er af lífi
með banvænni sprautu. Aftakan fór
fram í Texas.
1869 – Bandaríski útlaginn Jesse
James fremur sitt fyrsta staðfesta
bankarán. Fyrir valinu varð bankinn í
Gallatin í Missouri.
1988 – Öflugur jarðskjálfti, 6,9
að styrkleika, skekur norðurhluta
Armeníu með þeim afleiðingum að
25.000–50.000 manns missa lífið og
31.000–130.000 manns slasast.
1972 – Appollo 17 hefur ferð sína til
tunglsins, þá síðustu sem farin var.
Áhöfnin tekur ljósmynd sem síðar fær
nafnið Bláa marmarakúlan.
GRÓFU SLÚÐRI UM
GRUNNSKÓLANEMA
DREIFT NAFNLAUST
n Mál koma reglulega upp í grunnskólum n Börn allt niður í 13 ára nafngreind„Krakkar
vita alveg
að það á ekki að
gera svona
Hrefna Sigurjónsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Heimili og skóli – landssam-
tök foreldra.
Ari Brynjólfsson
ari@dv.is