Ófeigur - 15.07.1947, Qupperneq 22
22
ÖFEIGUR
íslands er ríkisskrifstofa, raunverulega hluti úr stjórn-
arráðinu, en deildir félagsins ut um land skipta fram-
lögum úr ríkissjóði til búnaðarbóta milli manna í sveit.
Enginn bóndi fær af þessum ríkisframlögum, nema hann
teljist vera félagi í þessu ríkisfyrirtæki, sem miðlar al-
mannafé til bænda. Hér er um að ræða lögþvingaðan fé-
lagsskap en ekki frjálsan. Engin önnur stétt hefur
sýnt sjálfri sér það gáleysi, að láta stjórnarvöldin búa
til handa sér nauðungarfélag. Af því leiðir að ríkisfé-
lagið hefur sofið í sumar allan hörmungatíma sveitanna.
Ríkið þarf ekki að láta til sín taka, fyrr en farið verður
að útdeila hallærisstyrk.
Ef bændur á Suðurlandi hefðu mátt ræða í frjálsum
félagsskap, um sín mál, þá mundu þeir á undangengnum
missinun hafa komið sér saman um að láta gera örugg-
ar tilraunir með vélþurrkun, áttað sig á, hvaða aðferð er
bezt og hvers konar þurrkvélar eru ódýrastar og þó
nötabeztar. Að því búnu hefði verið leitast við að hafa
samskonar tæki, en mismunandi stór, á öllum heimilum,
sem vildu beita þessari tækni. Nú er fullvíst að hér á
landi þarf að vera hægt að hita loftið, sem dælt er gegn-
um heyið. Þar sem ekki er rafmagn og það er því miður
óvíða, þarf að nota hráolíu til að hita loftið og knýja
vélina. Nú í sumar hafa áhöld, sem bændur hafa keypt
hér og þar, oft reynst svo dýr að óhugsandi er að þau
verði notuð almennt. Hér þarf rannsókn og skipulegar
framkvæmdir. I sumar var Suðurland í voðanum. Næsta
ár geta aðrar byggðir orðið fyrir eyðingunni. Véltækn-
inni við ræktun landsins miðar vel áfram, með amerísk-
um áhöldum, til að þurrka og slétta landið. Þá koma
vestrænar heyvinnsluvélar og loks vélar til að þurrka
hey í óþurrkatíð. Allur þessi vélakostur er dýr en nauð-
synlegur. Þess vegna þarf að fara saman áhugi og þekk-
ing við val og innkaup á hinum dýru tækjum. Ef nokkur
myndarskapur á að verða um úrræði í sambandi við
vélþurrkun á heyi, þurfa bændur að bera saman ráð
sín, nota brjóstvit og reynslu og leita síðan til sinna
eigin verzlana, kaupfélaganna og Sambandsins með inn-
kaupin. Það var átakanlegt að sjá muninn hér á Suður-
landi seint á slætti í sumar. Annar vegar fallega töðu,
sem er orðin hálfónýt í nokkurra vikna heyskemmda-
veðrum og líta svo inn í hlöðu þar sem vélþurrkun hefur
lánast vel, en svo er því miður ekki alls staðar. Þar er