Heimsmynd - 01.09.1989, Page 94
„ÞÁ DRAUP SMJÖR AF HVERJU STRÁI“.
Um miðjan sjöunda áratuginn varð tímabundin kreppa hér
á landi. Hópur íslendinga fór tii útlanda til starfa. Eftir 1970
fór þetta fólk að koma heim. Á áratugnum 1970 til 1980 var
farið að opna litla veitingastaði í Reykjavík. Mætti nefna
Hornið og Torfuna en þeir sem stofnuðu báða þessa staði
höfðu áður dvalist erlendis. Reykvíkingar kunnu svo sannar-
lega að meta þessa nýju staði og það var fullt út úr dyrum flest
kvöld. Fólk hafði vanist matarvenjum Mið-Evrópuþjóða, píts-
ur og pöstur urðu geysivinsælar enda var þessi matur frekar
ódýr miðað við það sem fólk átti að venjast. Það þótti ekkert
tiltökumál að fá sér glas af léttu víni með matnum. Stöðugt
fjölgaði veitingahúsunum og á sama tíma fjölgaði erlendum
ferðamönnum hér á landi. Hjón sem áður höfðu farið tvisvar
til þrisvar á ári út að borða fóru nú orðið mánaðarlega út. Á
sama tíma jókst áhugi almennings á matargerð og vínum.
Fjölmiðlamir fóru nú að fjalla um matreiðslu og veitingahús,
matreiðsla komst í tísku og ekki sakaði að hafa eitthvert vit á
léttvínum. Kokkastarfið jókst að virðingu, það varð fínt að
vera matreiðslumaður (sem það og er) og margir fóru að læra
matreiðslu. Ekki voru nú allir hinir nýju veitingastaðir upp á
marga fiska enda þótt nokkrir væru ljómandi góðir. Jónas
Kristjánsson fór að skrifa veitingahúsagagnrýni sem vakti
verðskuldaða athygli. Jónas Kristjánsson var ekki að skafa af
hlutunum og annað hvort voru menn snillingar eða fúskarar.
Veitingamenn urðu reiðir og þótti að sé vegið en almenningur
tók mark á Jónasi og fyllti þá staði sem hann mælti með. Eftir
á að hyggja þá hafði Jónas mikið til síns máls og var gagnrýni
hans yfirleitt verðskulduð þó að stundum hafi honum orðið á í
messunni eins og gerist og gengur. Útlendingar sem hingað
komu undruðust mjög hve þróuð og góð íslensk matargerð
væri. Um tíma var jafnvel talið að hvergi á Norðurlöndum
væru eins margir og góðir veitingastaðir og í Reykjavík og þá
auðvitað miðað við hinn góðkunna mannfjölda. Þetta voru
góðir tímar bæði fyrir veitingamenn og ekki síður gestina eða
eins og reyndur veitingamaður orðaði það: „Þá draup smjör af
hverju strái“.
ÞETTA BJARGAST MEÐ BJÓRNUM
Upp úr 1985 fór að bera á kreppu í veitingahúsagreininni.
Staðirnir voru orðnir of margir og farið var að draga úr þensl-
unni í þjóðfélaginu. Almenningur hafði minna fé milli hand-
anna og sótti minna veitingahús en áður. Þrátt fyrir þetta
bættust enn við staðir og tiltölulega auðvelt var að selja veit-
ingastaði. Brúnin lyftist á mörgum veitingamanninum meðan
á hinu svo kallaða bjórlíkisœði stóð. Bjórlíkistíminn er senni-
lega furðulegasti þátturinn í sögu íslensks veitingahúsarekst-
urs. Bjórlíkið varð óhemju vinsælt og drukku menn það í lítra-
tali enda voru stofnaðar krár aðeins til að selja þennan vökva.
Flestir urðu veikir af bjórlíkinu og þegar búið var að loka
kránum á kvöldin voru gestirnir ælandi um allan bæ. Þegar
búið var að banna bjórlíkið vonuðust veitingamenn eftir að
bjórinn yrði senn leyfður því hann mundi bjarga rekstrinum.
Meðan beðið var eftir bjórnum jókst kreppan stöðugt. Nokk-
ur veitingahús urðu gjaldþrota þar á meðal veitingahús sem
talið var að gengju vel. Þá fór þjónustan versnandi, veitinga-
menn fóru í auknum mæli að ráða ófaglært fólk og þjónarnir
spöruðu aðstoðarfólkið. Á sama tíma versnuðu gæði matar-
PYRIT
GULLSMIOJA
ÖNNU MARIU
VESTURGATA 3 - 101 REYKJAVÍK
SÍMI 20376