Heimsmynd - 01.11.1990, Side 84

Heimsmynd - 01.11.1990, Side 84
Stefán Pálsson tannlæknir (1915-1969) var í stjórn Þjóðvarnarfélags Reykjavíkur. Þorbjörg Pálsdóttir myndhöggvari, gift Andrési Asmundssyni lækni. víkur, var að honum var ásamt Steingrími Arasyni kennara falið árið 1921 að rannsaka allt ásigkomulag og starfsemi Barnaskólans í Reykjavík. Pcir félagar skiluðu skýrslu þar sem fram kom að skólahúsið (Miðbæjarskólinn) rúmaði ekki helming reykvískra barna, skólatíminn væri aðeins lítið brot þess skólatíma, sem börnum væri almennt ætlaður í menning- arlöndum, kennsluáhöld ónóg og ófullkomin og svo framveg- is. Svo hreinskilin og opinská var skýrslan að hún kom eins og sprengja inn í hið kyrrstæða reykvíska samfélag. Kennarar skólans mótmæltu vinnubrögðum tvímenninganna og varð um hríð hálfgert stríðsástand í skólanum. Gunnlaugur Claessen bæjarfulltrúi lét svo um mælt að það væri eins og sprengikúlu væri kastað inn í bæjarstjórnarsalinn í hvert sinn sem fundar- gerð skólanefndar væri til umræðu. Svo fór þó að ýmsar fram- úrstefnulegar hugmyndir þeirra Steingríms og séra Ólafs frá Hjarðarholti voru teknar til greina og má þar nefna sumar- skóla og kennslu með skuggamyndum og kvikmyndum. í þessu máli kom fram sá eiginleiki sem hefur fylgt mörgum afkomendum séra Ólafs síðan; opinn hugur, hreinskiptni, af- dráttarlaus afstaða og andúð gegn stöðnun. Þau séra Ólafur Ólafsson og Ingibjörg Pálsdóttir eignuðust fimm börn, sem upp komust, og verða þau talin hér upp: STÓRVIRKUR ATHAFNAMAÐUR Páll Ólafur Ólafsson (1887-1971) var elstur. Hann las menntaskólann utan skóla hjá föður sínum og stundaði um hríð verslunarnám í Reykjavík. Hann var bókhaldari hjá hinu stóra Thomsensmagasíni í Reykjavík árin 1908 til 1909. Þá gerðist hann kaupfélagsstjóri í Búðardal en frá 1902 til 1916 rak hann jafnframt búskap á Hrappsstöðum í Laxárdal og hafði þar bústjóra fyrir sig. Páll var músíkalskur og lék vel á orgel og píanó og fékkst alla ævi við að semja tónsmíðar sem margar hafa verið gefnar út. Hann var organisti hjá föður sín- um og kennari við Hjarðarholtsskóla í fjögur ár. Páll tók virk- an þátt í félagsstörfum og framkvæmdum í Dalasýslu, var í hreppsnefnd Laxárdals og formaður ungmennafélagsins. Þá var hann einn af stofnendum Dýraverndunarfélagsins og stofnandi Sláturfélags Dalamanna í Búðardal og fram- kvæmdastjóri þess. Lét hann hætta að skera fé, einna fyrstur manna á Islandi, en skipaði að skjóta í þess stað. Páll fluttist til Reykjavíkur tæplega þrítugur árið 1916 og hóf þar umsvif í stórum stfl. Hann rak í senn tvær verslanir og einnig búskap á nýbýlum sínum Laugalandi og Undralandi fyrir utan bæinn. Fleiri jarðir átti Páll, þar á meðal fimm á Kjalarnesi. A árunum 1919 til 1920 fór fram umfangsmikil endurnýjun íslenska togaraflotans og hugði Páll þar gott til glóðarinnar eins og fleiri. Hann varð höfuðpaurinn í Fiskveiðahlutafélag- inu Kára sem stofnað var í Reykjavík 1919 og hóf árið eftir út- gerð tveggja togara, Austra og Kára Sölmundarsonar. Páll var framkvæmdastjóri félagsins til 1925 en þá hafði það flust til Viðeyjar. Þar byggði Páll staðinn upp, bæði húsakost og bryggjur, en hann hafði verið í niðurníðslu um árabil eftir hrun Milljónafélagsins. Arið 1925 söðlaði Páll um og stofnaði sitt eigið togarafélag er nefnt var Fylkir og átti togarann Belgaum. Fyrir því var Páll framkvæmdastjóri til 1931. Miklar sviptingar urðu í togaraútgerð á þessum árum og gjaldþrot tíð. Mun Páll ekki hafa farið varhluta af þeim erfiðleikum þó að aldrei yrði hann sjálfur gjaldþrota. Hann stofnaði enn eitt fé- lag, Kóp hf., árið 1932 og rak það samnefndan togara til 1936. Jafnframt því að vera einn umsvifamesti togaraútgerðarmaður landsins tók Páll Ólafsson virkan þátt í samtökum útvegs- manna, var meðal annars framkvæmdastjóri Félags íslenskra botnvörpuútgerðarmanna í átta ár. Árið 1936 fluttist Páll til Kaupmannahafnar með fjölskyldu sína og rak þar umboðsverslun á árunum 1936 til 1939. Eftir það fór hann til Þórshafnar í Færeyjum og rak þar umboðs- og heildverslun. Á stríðsárunum stjórnaði Páll einnig í umboði færeyskra útgerðarmanna allt að þrjátíu færeyskum fiskiskip- um í förum milli Islands og Englands. Eftir stríð var hann við- riðinn útgerð við Grænland. Páll var skipaður ræðismaður Is- lands í Færeyjum 1947. Eftir 1949 var hann að nokkru leyti bú- settur í Kaupmannahöfn en fluttist á ný til íslands 1962 og rak þar heildverslunina Pál Ólafsson & Co. Páll Ólafsson kvæntist árið 1913 Hildi Stefánsdóttur (1893- 1970), dóttur Stefáns Jónssonar prests á Auðkúlu í Austur- Húnavatnssýslu. Heimili þeirra á velmektardögum þeirra í Reykjavík var á Hólavöllum og síðan við Sólvallagötu. Þau hjón eignuðust fimm börn sem öll urðu kunn. Þau voru: ÁBERANDI BÖRN 1. Stefán Pálsson (1915-1969) tannlæknir í Reykjavík. Hann var meðal annars formaður Þjóðvarnarfélags Reykjavíkur og í blaðstjórn Frjálsrar þjóðar. Stefán vakti þjóðarathygli árið 1959 fyrir góða frammistöðu í spurningaþætti Ríkisútvarpsins er hann svaraði spurningum um stjórnarbyltinguna miklu í 84 HEIMSMYND
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Heimsmynd

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Heimsmynd
https://timarit.is/publication/1408

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.