Heimsmynd - 01.06.1992, Side 60

Höllu spunnið. Petta er bara tildurdrós. Trúlofuð Ameríkana í
einn dag og svo er það bara búið daginn eftir.“
Hún var hrædd við gagnrýnina sem hún myndi fá á sig.
Henni fannst að skömmin sem fylgdi því að hætta við yrði enn
óbærilegri en að halda sig við efnið. Þarna var ekki aftur snú-
ið. Við tók erfitt en jafnframt ævintýraríkt líf. Hún ferðaðist
um allan heim og tók upp myndir með manni sínum og þau
urðu þekkt um gervöll Bandaríkin.
Halla Linker var mikið að velta fyrir sér að gefa Uppgjörið
út í Bandaríkjunum því bandarískir vinir hennar vilja ólmir
lesa hana, eru afar stoltir af íslenska metsölubókarhöfundin-
um. Hún hefur þegar þýtt nærri alla bókina. En þegar hún fór
að hugsa málið betur sá hún að til þess að bók hennar myndi
seljast í Bandaríkjunum yrði hún að segja frá öllu því sem
gerðist í svefnherberginu. „Ég lít svo á að sum mál séu einka-
mál fólks. Til dæmis kynlíf þess.“
Hún segir tímann í kringum útkomu bókar sinnar hafa verið
mjög spennandi daga í lífi sínu. „Pað var svo gaman að vera
hetja dagsins," segir hún og sælubros færist yfir andlit hennar.
Hún segir enn þann jákvæða öldugang vara sem fór af stað við
útkomu bókar sinnar. „Líf mitt hefur oft verið mjög erfitt. Ég
hugsa að margar konur hefðu auðveldlega gefist upp á að lifa
því lífi sem ég lifði með Hal. En ég ákvað að fyrst ég var búin
að taka mér þetta á hendur skyldi ég klára dæmið.“ Hún segir
bókina hafa verið sálarhreinsun hjá sér. „Fæðingin var erfið
en skrifin gáfu mér frelsi. Ég er ekki bara að kenna Hal um að
hafa verið svona ráðríkur. Ég er líka að kenna sjálfri mér um
að hafa leyft honum að komast upp með það. Ég myndi aldrei
þola neinum að ráða yfir mér í dag.“
Hún segir Hal hafa alla tíð vitað hvað hann væri að gera.
Hann sendi hana til dæmis aldrei eina heim til Islands því
hann var svo hræddur um að hún myndi skilja við sig og ná sér
í Islending. „A meðan hann hafði mig bundna við lærið á sér
fór ég hvergi og þannig var það alla tíð.“
Sonur Höllu, Davíð, er læknir og verkfræðingur að mennt.
Hann hefur náð að sameina þessi tvö fög, meðal annars með
því að hanna tæki fyrir hjartasjúklinga. Hann er nú búsettur í
Hollandi þar sem hann helgar líf sitt rannsóknum á stórri
hjartarannsóknarmiðstöð enda ógiftur og barnlaus. Móðir
hans segir hann trúboða að eðlisfari, mikinn hugsjónamann.
Hann dvaldi í Noregi um 6 ára skeið við vinnu. Pegar hann
kvaddi sjúklingana sína, sem margir hverjir voru ung börn, var
það með slíkum sársauka að móðir hans hafði á orði við hann
að hann gæti ekki verið trúboði allt sitt líf. „Hann Davíð er
mjög góður maður“, segir hún af mikilli væntumþykju. „Ég
held að konan sem hreppi hann verði mjög lánsöm. Hann er
svo góður og skilningsríkur og svo eldar hann líka“, segir hún
og glottir. Glottið breytist í hlátur. Púkinn er kominn upp í
henni og hún bætir því við að hann strauji skyrturnar sínar
líka sjálfur, sé vel uppalinn. Hláturinn verður enn magnaðri
en móðurástin leynir sér ekki.
Halla Linker minnir óneitanlega á eina frænku mína sem
einnig kynnist bandarískum manni á Islandi og fluttist með hon-
um í heimaland hans. Pað er eitthvað í fasi þeirra og framkomu
sem gerir þær frábrugðnar íslenskum konum. Líf þeirra fjarri
heimalandinu hefur hvorugri þeirra reynst auðvelt án þess þó að
þær beri það utan á sér. Þær eru lausar við það sem þorri ís-
lenskra kvenna virðist hafa á herðum sér, sjálfan heiminn!
Á íslenskan mælikvarða myndu þær teljast uppstrflaðar frá
degi til dags en hjá bandarískum konum af þeirra kynslóð og
stéttarstöðu þykir ekkert eðlilegra en að vera vel tilhafður,
jafnvel þó þær séu bara að fara eftir mjólk. Halla er orðin
meira amerísk en íslensk. Konur sem hafa dvalist lengi í
Bandaríkjunum skera sig úr á sama hátt og við getum bent á
hver er útlendingur og hver ekki þegar við göngum niður
Laugaveginn. Halla er útlendingur enda hefur hún búið meiri-
hluta ævi sinnar í Bandaríkjunum og þó hún tali góða íslensku
ber móðurmál hennar merki þess.
Höllu og son hennar, Davíð, hitti ég fyrst í teiti sem haldið
var þeim til heiðurs í lok aprfl. Tilefni komu þeirra hingað til
lands var að færa Kvikmyndasafni Islands að gjöf þrettán
klukkustunda efni sem Hal Linker hafði tekið á ferðalögum
sínum um Island. Gjöfinni var vægast sagt vel tekið enda er
hér um að ræða einstakar heimildir frá því áður en sjónvarpið
hóf göngu sína á Islandi.
Parna stóð hún beint fyrir framan mig, konan sem Islend-
ingar geta endalaust gert sér mat úr. Hún virkar alveg eins á
mig og í ævisögu sinni, létt í lund, hispurslaus, frískleg og svo-
lítið framandi. Fáar íslenskar jafnöldrur hennar komast með
tærnar þar sem hún hefur hælana hvað gott útlit varðar. Ég
undra mig á því að húð hennar skuli enn
vera svona falleg eftir allar hennar löngu
göngur í framandi löndum í steikjandi sól
og dvölina í Kaliforníu. Ekki var eins mikið
vitað um skaðsemi sólarinnar á yngri árum
hennar. Hún segist geta þakkað feitri húð
að ekki fór verr. í dag passar hún sig á
geislum sólarinnar og segist ekki einu sinni
fá sér sundsprett fyrr en sólin er sest.
Pennan dag er hún í svörtu kokteildragt-
inni sinni. Maður myndi halda að á dragt-
inni væru eðalsteinar ef maður vissi ekki
betur, eyrnalokkarnir eru engin smásmíði
og varaliturinn og naglalakkið upp á hár í
sama lit. I Ijósa hárinu hefur hún stóra liði. Hún segist ekkert
þurfa að hafa fyrir hárinu á íslandi, fari bara út í rokið og þá
sé það tilbúið. Og hún hlær. Hláturinn er hennar lífselexír.
davíð, sonur hennar, stendur við hlið hennar
þennan merkisdag. Hann virkar eins blíðlegur
og hún lýsir honum og brosið er aldrei langt
undan. Hann er hennar stoð og stytta í lífinu.
Prátt fyrir að hann sé búsettur í Hollandi er
samband þeirra mjög náið. Þau tala saman að
minnsta kosti einu sinni í viku, stundum oftar og svo senda
þau hvort öðru segulbandsupptökur með skemmtilegum
leyndarmálum þess á milli. Og þau hlæja mikið saman. Hann
hefur auðheyranlega erft lundarfar móður sinnar en útlitið frá
föður sínum þó hann sé mun hávaxnari en hann.
Nokkrum dögum síðar snæðum við Halla hádegisverð sam-
an á Hótel Sögu. Þegar ég kem askvaðandi inn tvær mínútur
gengin í tólf situr Halla í anddyrinu með Herald Tribune í
höndunum, er að Ieysa krossgátu: „Ég byrja alltaf daginn á því
að leysa krossgátur með kaffibollanum", segir hún eftir að
hafa heilsað mér kurteislega.
Við setjumst til borðs og fáum okkur kaffi. Hún er jafn vel
til höfð og fyrri daginn, íklædd hvítum jakka með gylltum töl-
um og í svörtu pilsi. Eyrnalokkarnir og armböndin eru á sín-
um stað, hárið er jafn vel formað og förðunin óaðfinnanleg.
Þrátt fyrir að sumardagurinn fyrsti væri nýgenginn í garð var
hálfgert vetrarveður úti. Hún sá eftir að hafa ekki tekið einn
af pelsunum sínum með sér. Hvíta Álafosskápan kom að góð-
um notum þennan dag: „Ég vildi ekki móðga Islendingana
með því að koma hingað í pels þegar það á að heita að sumar-
ið sé komið.“
Líf hennar er alltaf að taka breytingum. Höllu finnst það
bæði fyndið og skemmtilegt að hún sé enn að upplifa að það
sem hún sagði í gær geti breyst á morgun. Mannlegur breysk-
leiki finnst henni eðlilegur, stoltið víkur fyrir einlægninni. Hún
tekur dæmi um það er Hans Kristján Árnason heimsótti hana
„Það sorglega við að eí ég heíði
sagt við hann að hann vœri til
hœgri við Atla Húnakonung þá
myndi harm haía spurt hver Atli
Húnakonungur haíi verið.“
60 HEIMSMYND