Heimsmynd - 01.06.1992, Síða 70
SA SEM EKKIFÆR
BÖRNIN ER EINSTÆÐUR
Á
Það taka flestir eftir henni hvar sem hún á leið
um, enda glæsileg kona sem ber aldurinn vel og
það er eins og skrifað sé utan á hana: Ég er ég
sjálf.
Hún segist hins vegar, meira í gríni en alvöru,
farin að halda að hún sé ósýnileg því að þrisvar
hefur verið keyrt á hana á undanförnum fjórum
mánuðum.
Hún er ekki ósýnileg. Ég held fremur að mennirnir sem
keyrðu á hana hafi verið blindir. En hvað um það. Hún heitir
Anna Gulla og er tveggja barna sjálfstæð kona, eins og hún
kýs að kalla það sjálf og svarar því gjarnan þegar hún er spurð
hvort hún sé „einstæð" móðir; „Nei, ég er ekki einstæð, ég á
tvö börn, við erum þrjú. Þegar maður á börnin sín að er mað-
ur alls ekki einstæður“, segir hún ákveðin og bætir því við að
það sé einmitt sá, sem ekki fékk börnin, sem er einstæður.
Það er ekki að sjá á þessari konu að hún hafi oft þurft að
taka á honum stóra sínum í lífinu, hvað þá að hún eigi tíu og
ellefu ára gömul börn, Val sem er yngri og Sóleyju sem er
eldri. Anna Gulla skildi við föður þeirra fyrir sjö árum.
Sem stendur er hún í föstu sambandi við mjög
góðan mann. Hún á íbúð og bíl og rekur sitt
eigið fyrirtæki. Ekkert af þessu hefur hún
fengið ókeypis:
„Mér finnst eins og margir utanað- t
komandi séu að reyna búa til ein
hverja aumingja úr þessum þjóðfé-
lagshóp - sjálfstæðum konum með
börn - séu að reyna að setja á okk-
ur einhvern aumingjastimpil, búa
til einhverja ímyndaða manngerð
sem eigi svo óskaplega bágt. Ég er
alls ekki tilbúin til að taka þessum
stimpli. Flestar konur í sömu spor-
um og ég, að minnsta kosti þær sem
ég þekki, eru harðduglegar.“
Anna Gulla lítur svo á að æskilegast _
sé að börnin eigi báða sína foreldra að 1
en í sumum tilfellum gangi það engan veg- ^
inn upp. Vegna reynslu sinnar af því að vera
„einstæð“ móðir er hún ákveðin í því að ef til
þess kemur að hana langar til að eignast fleiri börn þá
verði það í traustu sambandi. Um fyrri reynslu sína, sem hún
er ekki öfundsverð af, hefur hún meðal annars þetta að segja:
„Ef það er búið að sýna sig um tíma að hjónabandið er í
ólestri, börnin farin að vera taugaveikluð og óörugg með sína
stöðu gagnvart öðru foreldrinu, eða foreldrum sem eiga í sí-
felldum átökum, tel ég að best sé að aflétta spennunni, hvern-
ig svosem það er gert. í mínu tilfelli var búið að reyna ýmis
form og um tíma varð ég að stoppa alla umgengni. En nú eru
þau orðin nógu gömul til að ráða því sjálf hvernig þau vilja
haga sínum málum.“
Hún segist lánsöm að mörgu leyti, sé sinn eigin herra og
það á fleiri en einu sviði því hún starfar sjálfstætt sem fata-
hönnuður. Hefur yfirleitt nóg að gera. Vissulega mismikið en
barmar sér ekki þegar illa árar: „Dauðir veraldlegir hlutir eru
yfirleitt ekki efstir á mínum óskalista. Ég vil heldur fara til út-
landa en að eyða peningunum mínum í parket á gólfin“, segir
hún. Við það hefur hún staðið því síðastliðið sumar ákvað hún
að eyða tveimur mánuðum í Bandaríkjunum, bæði við vinnu
og frí, frekar en að fá sér nýtt gólfefni á stofuna: „Gólfefnið
getur beðið en af tækifærum lífsins vil ég ekki missa. Þegar ég
lít til baka sé ég mest eftir því sem ég hef látið ógert. Stundum
Anna Gulla:
• Mér finnst alltaf sem
einhverjir utanabkomandi séu
ad reyna aö setja á okkur ein-
hvern aumingjastimpil.
• Þegar égfór að vinna heima var
eins og dampinum hafi vervó hleypt
af gufukatli.
• Eg hef aldrei lent í pví ad
börnin mín hafi orðió af-
brýðssöm út í ástvini
mina
var reyndar ekki hjá því komist barnanna vegna en stundum
glutraði maður tækifærunum hreinlega niður. Eftir mistökun-
um sé ég hins vegar ekki því af þeim hef ég lært.“
Að dómi Önnu er stór kostur við hennar sjálfstæða atvinnu-
rekstur sá að hún vinnur innan veggja heimilisins þar sem hún
getur fylgst með og sinnt börnunum sínum: „Ég hef einnig
verið í fastri vinnu utan heimilisins og munurinn á þessu
tvennu er mjög mikill. Þegar ég vann utan heimilisins voru
börnin mun yngri en nú. Þá voru þau á þremur til fjórum stöð-
um á meðan á vinnutíma mínum stóð, á morgnana hjá dag-
mömmu, í skólanum eftir hádegi, síðdegis í gæslu á vegum
skólans og stundum þegar ég þurfti að vinna til klukkan átta á
kvöldin fóru þau á fjórða staðinn, eða þurftu að koma sér sjálf
heim þar sem þau biðu eftir mér. A meðan þetta ástand varði
fór ég smátt og smátt að finna hve þessi tætingur fór illa í þau,
olli spennu og óöryggi, og undir lokin var ástandið orðið mjög
slæmt. Þegar ég fór að vinna heima hjá mér var hins vegar eins
og dampinum hafi verið hleypt af gufukatli og þau róuðust,
urðu allt annað fólk.
Börnin mín eru yndisleg og gefa mér mjög mikið og
eru jafnframt bestu vinir mínir. Ég hef ekkert fyr-
ir þeim að fela, við ræðum málin og tökum
sameiginlegar ákvarðanir um allt sem við
gerum. Það fylgir því hins vegar mikil
ábyrgð að eiga börn og ég veit að þau
bera sitt ör eftir viðskilnaðinn við föð-
ur sinn. Ekki bætir úr skák að þjóð-
félagið er sífellt að ala á samvisku-
biti kvenna, reyndar ekki bara „ein-
stæðra“ mæðra heldur allra
kvenna. Á því fyrirbæri verður
maður að taka líkt og ímyndinni
um allar konur eiga að vera sætar,
grannar og ungar með því að velta
' fyrir sér hvað manni sé mikilvægast í
lífinu.
_ Anna Gulla skildi við eiginmann sinn
r árið 1985. Síðan hefur hún átt sína ástvini
enda bara eðlileg kona og sem fyrr segir er
hún nú í föstu sambandi: „Ég lít hins vegar allt-
af á mig sem sjálfstæða konu og börnin verða allt-
af fyrst og fremst á minni ábyrgð, enda orðin það göm-
ul.“
Anna Gulla var aðeins 23ja ára þegar hún eignaðist sitt
fyrsta barn: „Ég geri mér - og gerði mér - alveg fullkomna
grein fyrir því að ég hefði viljað bíða lengur með að eiga börn
en lét undan þrýstingi. Það er margt sem ég hefði viljað gera
áður en ég hæfi barneignir. En ég var á þessum árum undir
áhrifum frá mjög ráðríkri manneskju og fékk því ekki að njóta
mín sem einstaklingur þó ég hafi haft mínar sjálfstæðu hugs-
anir. Ég sé það núna að ég hef þurft að ganga í gegnum nokk-
uð harkalegan skóla til að öðlast það sjálfstæði sem ég hef í
dag og þó ég sé núna í sambandi ætla ég samt sem áður að
halda í mitt sjálfstæði og fólk í bestu hjónaböndum ætti einnig
að gera það því maður hefur lært af reynslunni að það er ekk-
ert gefið í lífinu. Þó það sé ofsalega freistandi að hugsa við en
ekki ég þá er ekki gefið að það sem maður hefur í dag hafi
maður á morgun. Fólki er hollt að vera sjálfu sér nægt, þá hef-
ur maður líka miklu meira að gefa.
Anna Gulla lítur svo á að nái maður því að komast í gegn-
um svona erfiðleika án þess að verða bitur út í lífið og tilver-
una verður maður miklu sterkari og betri manneskja: „Það
framhald á bls. 96
70 HEIMSMYND