Heimsmynd - 01.06.1992, Side 72
ÁHUGALEYSl
Á BARNI MANNS DREPUR HREINLEGA
HEITUSTU ÁST
hún er komin yfir þrítugt. Hann er að verða tólf
ára. Pau hafa búið tvö saman í 10 ár, móðir og
sonur: „Ef ég mætti velja aftur myndi ég vilja
vera í hjónabandi með barn fremur en ein með
barn, auðvitað góðu hjónabandi. Viljum við
ekki öll vera ástfangin í góðu hjónabandi þar
sem báðir aðilar sinna börnunum jöfnum höndum og börnin
fá að blómstra?“ Þetta er skoðun Guðríðar Haraldsdóttur sem
giftist ung æskuvini sínum, átti barn með honum en þau
hjónakornin uxu hvort frá öðru og skildu að skiptum þegar
sonurinn var tveggja vetra: „Ég hefði gjarnan viljað hafa haft
meiri þroska á þessum árum - þroska til þess að sjá
hvað ég var að fara út í. Ég sá það ekki fyrir
þegar ég skildi fyrir 10 árum hvílíkt basl yrði ^
framundan. Það var ekki fyrr en fyrir
tveimur árum sem ég eignaðist eigið
húsnæði. Þangað til þurfti ég að flytja
nokkrum sinnum úr einu leiguhús- j
næði í annað, reyndar tíu sinnum á a
fimm árum. Ég mæli ekki með því
fyrir börnin vegna rótleysisins sem
það veldur. Sonur minn, Einar i
Þór, fann mjög sterkt fyrir því er
við fluttum í eigið húsnæði, svo
sterkt að hann tók mig á eintal
þegar verið var að hreinsa teppin í
stigaganginum og sá sem það gerði
bað um að fá að stinga snúrunni í ^
samband inni í íbúðinni okkar. Fyrir
mér var það auðvitað ekkert mál en
hann sagði alveg brjálaður: Þetta er okkar
rafmagn, við eigum þessa íbúð!“
Guðríður eða Gurrí, eins og hún er kölluð, hef-
ur þrátt fyrir þetta komist áfram í lífinu af eigin ramm
leik og aldrei gefist upp þó oft hafi vindarinir blásið hressilega á
móti henni. Hún starfar nú sem skrifstofustjóri hjá Búseta auk
þess að sjá um vikulega annálaða bókmenntaþætti á Aðalstöð-
inni: „Ég hef alltaf unnið mikið og auðvitað hefur það bitnað á
syni mínum en þetta hef ég þurft að gera. Vegna þessa er ég sár-
ust út í það hve umtalið um einstæðar mæður er niðrandi á þá
lund að þær hafi það svo gott, mjólki beinlínis ríkið. Vissulega
hef ég það orðið betra nú eftir að ég komst í eigið húsnæði en
oft fór helmingurinn af laununum mínum í leigu. Það var ekki
fyrr en hjá tveimur síðustu leigusölunum mínum að ég fór að sjá
fram úr peningamálunum enda leigðu þeir mér mjög ódýrt.“
Hún segir frá því að eitt sinn er lítið framboð var á húsnæði
hafi hún ekkert fengið nema fokdýra tveggja herbergja íbúð
sem myndi kosta á núvirði um það bil 45 þúsund krónur:
„íbúðin var svo dýr að ég þorði ekki að segja samstarfsfólki
mínu frá því hve mikið hún kostaði. Ég var meira að segja svo
græn á þessum árum að ég fór að leita eftir því hvort ekki
væru borgaðar leigubætur hér á landi en ég hafði þá frétt af
því að íslenskir námsmenn á Norðurlöndunum fengju greidd-
ar leigubætur ef þeir leigðu dýrt. Það er vissulega kerfi sem
þyrfti að koma á hér á landi.
Gudríður:
• Eg er sárust út í þad
hve umtalvö um einstœdar
mæöur er nidrandi.
• Ég myndi hiklaust öskra í dag.
• Ég slœ hendinni ekki á móti ást-
inni ef hún kviknar.
• Hann skildi ekkert í því af
hverju ég þurfti að flytja svona
oft, af því ég stóö alltaf í
skilum og var aldrei
með lœti.
Ég hefði getað farið í íbúð á vegum bæjarins en þá hefði
mér fundist eins og ég væri búin að gefast upp. Maður hefur
sitt stolt.
Mér finnst svo einkennilegt að bera mig saman við móður
mína sem stóð uppi ein með fjögur börn, eftir að hafa lent í
skilnaði. Hún starfaði sem hjúkrunarfræðingur úti á landi og
þrátt fyrir að hún væri ein með fjögur börn átti hún alltaf eitt-
hvað afgangs af laununum sínum. í dag býr hún ein í skuld-
lausri íbúð og ég fæ ekki séð að hún hafi það nokkuð betra.
Kannski er dæmigerðast fyrir ímyndina sem „einstæðar“
mæður hafa það samtal sem ég átti við leigusalann minn fyrir
nokkrum árum en hann hrósaði mér mikið fyrir það
hve góður leigjandi ég væri, þrátt fyrir að ég væri
einstæð“ móðir, ég stæði alltaf í skilum og
væri aldrei með læti. Hann skildi ekkert í
því af hverju ég hefði þurft að flytja
svona oft.“
L Og Gurrí hefur frá þessu að segja
um niðrandi ímynd þessa þjóðfélags-
hóps:
„Einnig man ég eftir hve kona
I ein, er gætti sonar míns á skóladag-
heimili, fór taugarnar á mér. Hún
| var sífellt að tala um þessi blessuð
börn „einstæðra“ mæðra sem ekk-
ert væri hugsað um. Sú manneskja
hefði ekki haldið vinnunni nema af
f því að þessi „blessuð" börn eru til, á
skóladagheimilinu voru aðallega börn
einstæðra foreldra. Mig langaði stundum
að öskra á þessum árum en ég þorði það
ekki. En ég myndi hiklaust öskra í dag enda
komin í ágætis jafnvægi.
Það er helst að mér finnist ég stundum of bundin,
hluti af skýringunni á því er fjárhagslegs eðlis því ég hef mjög
gaman af því að ferðast og það kostar peninga. Ég vildi heldur
hafa meira frelsi til að velja mér mína eigin fjötra. Hugmyndin
á bak við barnbæturnar og mæðralaunin finnst mér einkenni-
leg, maður fær talsvert meira en helmingi meiri bætur með tvö
börn heldur en eitt. Maður hefði ætlað að það væri hlutfalls-
lega dýrara að halda uppi einu barni en tveimur.“
Og eins og aðrar konur hefur hún átt í sínum ástarsambönd-
um á þessum tíu árum. Ég hef verið svo lánsöm að Einar Þór
hefur nánast aldrei verið nein fyrirstaða en það er kannski
vegna þess að áhugaleysi á barni manns drepur hreinlega heit-
ustu ást. Ég reyndi einu sinni að vera í sambandi við mann
sem ekki var nógu góður við strákinn minn, eða sýndi honum
ekki nógu mikinn áhuga. Það var bara eins og við manninn
mælt, áhuginn á þessum manni dofnaði mjög fljótt. Ég er ekki
hér að segja að eiginmaður yrði í öðru sætinu heldur myndi ég
setja þá báða í fyrsta sæti ef svo bæri undir. Ég er hins vegar
ekki í dauðaleit að riddaranum á hvíta Porsinum. Það gerist
bara ef það gerist og ég slæ ekki hendinni á móti ástinni ef
hún kviknar.B
72 HEIMSMYND