Skessuhorn - 29.05.2019, Side 4

MIÐVIKUDAGUR 29. MAí 20194
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum.
Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smá-
auglýsinga er til kl. 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.700 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.976 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 2.580. Rafræn áskrift kostar 2.337 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 2.160 kr.
Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 750 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Kristján Gauti Karlsson kgauti@skessuhorn.is
Anna Rósa Guðmundsdóttir arg@skessuhorn.is
Gunnhildur Lind Hansdóttir glh@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Hrafnhildur Harðardóttir auglysingar@skessuhorn.is
Umbrot og hönnun:
Ómar Örn Sigurðsson umbrot@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Leiðari
Þeirra er dagurinn
Líklega má með réttu halda því fram að hefðbundin stéttavitund hafi
dofnað hér á landi á liðnum árum. Jafnvel eru dæmi um að lítið hafi verið
gert úr sumum iðngreinum sem njóta ekki lengur tilhlýðilegrar virðing-
ar. Iðnaðarlög sem eitt sinn giltu voru einstök og einna helst hægt að bera
saman við þýsk lög þar sem takmarkalítil virðing er borin fyrir gildi þess
að lögverja bæði starfsheiti iðnaðarmanna og réttindi þeirra. Fáir deila
um að iðngreinar séu kjölfesta í samfélaginu og verða það áfram. Engu að
síður var t.d. hætt að líta á að starf ljósmyndara ætti að njóta lögvarinna
réttinda. Engu að síður drógu stjórnvöld úr vægi greinarinnar og hver
sem er tekur nú myndir til birtingar hvar sem er. Það er dapurleg þróun
því vissulega eru afurðir faglærðra ljósmyndara betri en flestra sem ekki
læra þá iðn. Því þurfa hinar vinnandi stéttir að halda vöku sinni og verja
þá sérstöðu sem fólk aflar bæði með menntun og reynslu. Þannig á t.d.
ekki hver sem er að geta stýrt báti, öðruvísi en hafa aflað til þess réttinda
og sýnt fram á hæfni til að hafa líf og limi áhafnar í hendi sér. Þess vegna
er frábært að sjómannsstéttin á sinn eigin dag, sjómannadag, sem einmitt
er framundan. Þennan dag ber að verja og á engan hátt að útþynna líkt
og mér hefur fundist hafa verið að gerast með t.d. 1. maí. Hann er ekki
einvörðungu baráttudagur verkalýðsins, heldur er hann nú skilgreindur
sem alþjóðlegur dagur íslenska hestsins og það er staðreynd að maður
sér fleiri á hestamannamótum á verkalýðsdaginn en í kröfugöngu á sama
tíma. Umhugsunarvert.
Frá 1936 hefur verið haldið upp á sjómannadaginn hér á landi og skal
engan undra í ljósi mikilvægis starfsstéttarinnar. Tilgangur dagsins frá
upphafi var að halda árlega hátíð sjómönnum til heiðurs, minnast lát-
inna sjómanna, ekki síst þeirra sem létust af slysförum á sjó. Framan af
lagði sjómannsstéttin og forystumenn hennar ekki megináherslu á að sjó-
mannadagurinn yrði almennur frídagur sjómanna, enda gekk lífið oftast
út á það að afla sér og sínum viðurværis, róið þegar gaf og björg færð í
bú. Smám saman með batnandi hag og ríkari stéttarvitund sjómanna var
í gegnum kjarasamninga lögð aukin áhersla á að dagurinn yrði lögvarinn
frídagur sjómanna. Var það svo að endingu árið 1987 að lögleitt var að
fyrsti sunnudagur í júnímánuði ár hvert skuli vera almennur frídagur sjó-
manna. Þannig þurfum við að halda því.
Með Skessuhorni í dag fylgir árlegt sérblað tileinkað sjómönnum og
fjölskyldum þeirra. Rætt er við starfandi og fyrrum sjómenn. Ég vil nota
þetta tækifæri og þakka viðmælendum okkar fyrir að fá að skyggnast inn
í líf þeirra og störf. Meðal annars segja nokkrir frá óhöppum og slysum
sem þeir hafa lent í. Þeir eru ekki með neina feimni eða tepruskap og geta
þess sumir sérstaklega að óhöppin séu til að læra af þeim, fyrir sig og aðra.
Sjómennska er nefnilega vandasamt starf og ótal hættur sem steðja að.
Veður og vindar spila þar að sjálfsögðu sinn þátt, búnaður, öryggi, slysa-
varnir og fleira. Það kviknaði í báti, eldur kom upp í vélarrúmi frystitog-
ara norður í Barentshafi, einn á báti féll útbyrðis og annar missti fót. En
sjómennskan er sem betur fer annað og meira en óhöpp. Við segjum frá
ánægju margra af því að stunda sjóinn, gæftir hafa verið góðar á liðinni
vertíð og fiskverð betra en undanfarin ár og sömuleiðis ganga strandveið-
ar vel. Við lítum einnig í heimsókn í Vaktstöð siglinga hjá Landhelgis-
gæslunni. Þar er vakað allan sólarhringinn yfir ferðum báta og skipa í
landhelginni og umsvifalaust haft samband ef eitthvað fer úrskeiðis. Fyrir
mig landkrabbann finnst mér alltaf jafn ánægjuleg að vinna við blað til-
einkað sjómönnum. Ég ber mikla virðingu fyrir þeim, störfum þeirra og
framlagi fyrir land og þjóð. Þeirra og engra annarra er næsti sunnudagur.
Til hamingju með daginn sjómenn!
Magnús Magnússon
Aðilaskipti að greiðslu-
marki sauðfjár verða
óheimil frá og með 1. júní
næstkomandi í samræmi
við breytingu á búvöru-
lögum sem samþykkt var
á Alþingi 15. maí síðastlið-
inn. Þó verður heimil til-
færsla greiðslumarks milli
lögbýla í eigu sama aðila
og við ábúendaskipti eða
breytingu skráningar ef
um hjón eða sambúðar-
fólk er að ræða. Aðilaskipti
taka gildi 1. janúar ár hvert og bein-
greiðslur greiðast nýjum handhafa
frá sama tíma. „Síðasti dagur til að
tilkynna um aðilaskipti er 31. maí
2019. Rétt er að taka fram að skv.
stjórnarfrumvarpinu sem sjávar-
útvegs- og landbúnaðarráðherra
lagði upphaflega fram var gert ráð
fyrir að aðilaskipti að greiðslumarki
yrðu óheimil frá og með 1. sept-
ember 2019, en dagsetningin var
færð til 1. júní í meðförum Alþing-
is,“ segir í tilkynningu frá
Matvælastofnun.
Eftir 1. júní tekur síðan
við innlausnarfyrirkomu-
lag, sem búnaðarstofa
Matvælastofnunar mun
annast, í samræmi við end-
urskoðun á sauðfjársamn-
ingi sem var samþykktur
af stjórnvöldum og sauð-
fjárbændum í upphafi árs-
ins. Innlausnarfyrirkomu-
lagið verður nánar útfært
í reglugerð ráðherra, sem
verður gefin út í sumar. Ráðherra
hefur nú skrifað undir breytingu á
reglugerð um stuðning við sauð-
fjárrækt í samræmi við fyrrgreinda
breytingu á búvörulögum.
mm
Úrslit í Nýsköpunarkeppni grunn-
skólanna 2019 voru kynnt í síð-
ustu viku og verðlaun afhent með
viðhöfn í Háskólanum í Reykjavík.
Guðni Jóhannesson, forseti íslands
og Lilja Alfreðsdóttir, menntamála-
ráðherra ávörpuðu hugvitsfólkið og
afhentu verðlaun í ýmsum flokkum.
Þær Anna Valgerður Árnadóttir og
Oliwia Huba frá Brekkubæjarskóla
á Akranesi báru sigur úr býtum í
keppninni fyrir hugmynd sína að
Hafragrautaruppáhellara. Um er
að ræða tímastilltan pott til að elda
hafragraut. Sett er vatn í pottinn og
hráefni og tíminn stilltur. Pottur
fer svo af stað, sýður vatnið og fer
þá hráefnið sjálfkrafa saman við.
Þrjú önnur verkefni, öll frá
Brekkubæjarskóla á Akranesi, kom-
ust í úrslitakeppnina. í fyrsta lagi
var það hugmynd Roskönu Pawel-
zyk sem nefnist Róla 2000xD. Það
er róla sem hægt er að snúa við
ef það er t.d. blautt úti. Þá komst
Stærðfræðikennsla eftir Bríeti Agn-
arsdóttur og Tinnu Rós Halldórs-
dóttur í úrslit en það er app sem
hjálpar krökkum að læra. Loks
í þriðja lagi komst hugmyndin
Tungumálspil í úrslit. Hana áttu
þær Sóley Líf Konráðsdóttir og
Regína Lea Ólafsdóttir. Það er eins
og nafnið bendir til spil sem kennir
manni tungumál.
Nýsköpunarkeppni grunnskól-
anna (NKG) er keppni í nýsköpun
fyrir 5. – 7. bekk grunnskólanna en
keppnin var haldin í fyrsta skipti
árið. Yfir 1200 hugmyndir bárust,
frá 38 skólum víðs vegar af landinu
og valdi dómnefnd 25 hugmyndir
til úrslita. Þessir nemendur komust
í gegnum strangt matsferli þar sem
uppfinningar þeirra voru metnar
með tilliti til hagnýti, nýnæmi og
markaðshæfi.
mm
Á aðalfundi Félags Snæfellinga og
Hnappdæla sem haldinn var 22. maí
síðastliðinn var samþykkt ályktun
þar sem lýst er áhyggjum yfir þeirri
þróun á Snæfellsnesi, að fyrrum
Kolbeinsstaðahreppur og Skógs-
trandarhreppur teljist ekki lengur
í reynd til héraðsins Snæfellsness.
„Þessu veldur sameining þessara
hreppa við Borgarbyggð og Dala-
byggð. Landfræðilega, sögulega og
menningarlega hafa þessir hreppar
öldum saman verið órofa hluti Snæ-
fellsness. Héraðaskipun á íslandi
snýst ekki aðeins um stjórnsýslu-
einingar, heldur er hún stór hluti af
sjálfsmynd íbúa, ekki síst þeirra sem
dvelja ekki lengur á æskuslóðum.
Það á ekki að gera Skógstrendinga
að Dalamönnum og Kolhreppinga
að Borgfirðingum. Saga, menning
og landslag verður ekki flutt milli
byggðarlaga,“ segir orðrétt í álykt-
un sem samþykkt var samhljóma á
fundinum.
Ætlað að vekja sveitar­
stjórnarmenn til um­
hugsunar
í umræðum um tillöguna á fundin-
um kom fram, að fólk sem annast
leiðsögn, er margt mjög illa upp-
lýst um Snæfellsnes og enn geng-
ur ljósum logum að Eldborg sé á
Mýrum en ekki í Kolbeinsstaðar-
hreppi á Snæfellsnesi. „í umfjöllun
um Snæfellsnes gætir í mjög vax-
andi mæli að Kolbeinsstaðahrepp-
ur og Skógarstrandarhreppur eru
ekki lengur taldir með. Félagssvæði
Félags Snæfellinga og Hnappdæla
hefur ávallt verið Snæfellsness- og
Hnappadalssýsla, en félagið verður
einmitt 80 ára á þessu ári. Félagið á
vinsælan orlofsbústað á Arnarstapa,
staðsettur niður við höfnina í frá-
bæru umhverfi,“ segir Reynir Ingi-
bjartsson félagsmaður í samtali við
Skessuhorn. í stjórn félagsins eru
nú Jón Pétur Úlfljótsson formað-
ur, Arnbjörg Gylfadóttir Blöndal
gjaldkeri og Jóhanna Heiðdal Sig-
urðardóttir ritari. „Vonandi verður
samþykkt þessarar tillögu til þess
að vekja sveitarstjórnarmenn og
aðra heimamenn á Snæfellsnesi til
umhugsunar um þessa þróun,“ seg-
ir Reynir.
mm
Oliwia og Anna Valgerður sitja hér vinstra megin við Lilju Alfreðsdóttur mennta-
málaráðherra. Auk þess eru á myndinni þau börn sem hlutu verðlaun en inni í
hópnum situr einnig Guðni Th Jóhannesson, forseti Íslands og umsjónarfólkið
með keppninni.
Hafragrautaruppáhellarinn vann
Nýsköpunarkeppni grunnskóla
Eldborg í Hnappadal.
Sagan verður ekki flutt milli byggðarlaga
Aðilaskipti að greiðslumarki
sauðfjár verða óheimil