Hugur og hönd - 01.06.2002, Blaðsíða 18

Litir á ísiensku sauðfé
og önnur einkenni
Frá fornu fari hafa margir litir komið
fyrir í íslensku sauðfé. Sennilega hefur
flest fé í landinu verið hvítt á öllum öld-
um en mislitt fé hefur alltaf komið fyrir
innan um hvíta féð.
Hvítur litur
Sumt fé er skjannahvítt á haus, fótum og
bol. Það er kallað alhvítt (1. og 2.
mynd). Stundum kemur gulur litur fyr-
ir í hvítu fé, sérstaklega á haus og fótum.
Þetta fé er ýmist kallað gult, írautt eða
vellótt ( 3. og 4. mynd).
I hvítum kindum koma líka stundum
fyrir óreglulega lagaðir svartir blettir hér
og þar á skrokknum. Þá er kindin sögð
blettótt (4. og 6. mynd).
Svört og mórauð hár
Mislitt fé er með dökkan lit á haus, fót-
um og bol. Dökku litirnir sem koma
fram í hárum og ull eru aðeins tveir.
Annar þeirra er svartur (7. mynd) en
hinn mórauður (12. mynd).
Togið svart eða mórautt
en þelið hvítt
Islenskar kindur eru með tvenns konar
ullarhár í reyfinu. Annars vegar eru löng
og fremur gróf yfirhár og hins vegar
stutt, fín og mjúk undirhár. Yfirhárin í
reyfinu eru kölluð tog en undirhárin þel.
Gráar kindur eru með svart tog og
hvítt þel (8. mynd) en grámórauðar
kindur með mórautt tog og hvítt þel
(13. mynd). Arfhreinar gráar kindur eru
oft mjög ljósgráar (10. mynd).
Litamynstur á kindum
Sumar mislitar kindur eru með svoköll-
uð litamynstur. Þannig eru botnóttar
kindur með dökkan lit á haus og efri
hluta bols en gulleitan eða hvítan kvið
og hvítan rass upp undir rófu. Þær kind-
ur geta ýmist verið svartbotnóttar (14.
mynd), grábotnóttar (15- mynd) eða
móbotnóttar (16. mynd).
Annað litamynstur er golsótt. Þá er
kindin ljós á efri hluta bols en með
1. Hvítur, hyrndur hrútur White, horned ram
3. Gul, hyrnd ær White, horned ewe with tan fibres
3. Svarthöttóttur, hyrndur hrútur með krúnu Black
piebald, homed ram, with a hood and a head spot
7. Svört, kollótt ær Black, polled ewe
2. Hvít, hyrnd ær White, horned ewe
4. Gul, kollótt ær með svartan blett White, polled
ewe, with tan fibres and a black spot
6. Hvítur, hyrndur hrútur með svartan kjamma
White, horned ram, with a black cheek
8. Dökkgrá, kollótt ær Darkgrey, polled ewe
18 HUGUROG HÖND