Bændablaðið - 22.09.2016, Page 1

18. tölublað 2016 ▯ Fimmtudagur 22. september ▯ Blað nr. 475 ▯ 22. árg. ▯ Upplag 32.000
Ný reglugerð á borði ráðherra getur gjörbreytt möguleikum fyrir hreinleikavottun á íslensku lambakjöti:
Erfðabreytt fóður bannað
í íslenskri sauðfjárrækt
− „Þessar breytingar geta þýtt ný markaðstækifæri fyrir íslenskt lambakjöt,“ segir ráðherra
Lögfræðingar á vegum landbún-
aðarráðuneytisins vinna nú að því
að yfirfara reglugerðartexta sem
miðar að því að erfðabreytt fóður
verði bannað við sauðfjárrækt á
Íslandi. Er það talið geta skipt
sköpum varðandi markaðssetn-
ingu á sauðfjárafurðum í fram-
tíðinni.
Íslensk fjallalömb eru alin án
erfðabreytts fóðurs, á móðurmjólk
og fjallagróðri. Þótt hingað til hafi
ekki verið bannað að gefa erfðabreytt
fóður (GMO), er notkun á því hverf-
andi í íslenskri sauðfjárrækt.
Landssamtök sauðfjárbænda (LS)
hafa ítrekað samþykkt að erfða-
breytt fóður verði bannað í grein-
inni. Hafa samtökin farið fram á það
við landbúnaðarráðuneytið að bann
verði sett inn í reglugerð við notk-
un á slíku fóðri. Hugmyndin er að í
framhaldi af því gefist möguleikar á
að fá alþjóðlegar vottanir sem auki
virði og sölumöguleika afurðanna.
Gunnar Bragi Sveinsson landbún-
aðarráðherra hefur tekið vel undir
óskir bænda í þessu efni.
„Ráðuneytið er nú að skoða
hvernig hægt sé að verða við óskum
bænda. Ég vona að fljótlega liggi
fyrir nauðsynlegar breytingar svo við
getum gefið út nýja reglugerð. Þessar
breytingar geta þýtt ný markaðstæki-
færi fyrir íslenskt lambakjöt,“ segir
ráðherra.
Vinna við breytinguna er langt
komin og lögfræðingar ráðuneytisins
eru nú að fara yfir reglugerðartext-
ann. Framkvæmdastjóri LS fagn-
ar því að ráðherra skuli taka svo
afgerandi afstöðu með heilnæmi og
hreinleika lambakjötsins. Þetta muni
skila sér í bættri samkeppnisstöðu
og meiri verðmætum fyrir íslenska
bændur.
Þess má geta að fyrir skömmu
voru hér á ferð fulltrúar frá banda-
rísku verslunarkeðjunni Whole
Food Market. Eitt af skilyrðum fyrir
kaupum þeirra keðju á landbúnað-
arafurðum, hvort sem er frá Íslandi
eða öðrum löndum er, að hægt sé
að tryggja hreinleika vörunnar. Það
varðar m.a. upprunamerkingar og
að ekki sé verið að nota erfðabreytt
fóður við framleiðsluna. Kerfi
Whole Food er afar strangt og erfitt
að koma vörum í gegnum það nál-
arauga. Ef bann verður sett á notkun
erfðabreytts fóður í sauðfjárrækt, þá
opnar það fyrir alþjóðlegar vottan-
ir og opnar um leið fjölda dyra á
alþjóðlegum markaði.
Þetta skiptir líka máli á innlendum
markaði í vaxandi straumi erlendra
ferðamanna sem sækjast eftir hreinni
fæðu án allra aukaefna. Þar hefur
erfðabreytt fóður á sér slæman stimp-
il. Fyrir íslensk veitingahús er málið
einnig mikilvægt þar sem þau geta
þá sýnt viðskiptavinum sínum fram
á viðurkenndar alþjóðlegar vottanir
um hreinleika íslenska lambakjöts-
ins. Að auki auðveldar þetta bændum
sem vilja hefja lífræna framleiðslu á
lambakjöti, en slík framleiðsla hefur
farið vaxandi víða um heim. Þar
gilda enn strangari reglur er varða
m.a. áburðargjöf á túnum. /HKr.
Marteinn Gunnarsson, bóndi á Hálsi í Kinn í Þingeyjarsveit, var að þreskja á Hjarðarbóli í Aðaldal í vikunni. Var
uppskeran í byrjun um 4 tonn á hektara. Mynd / Atli Vigfússon Laxamýri.
Bændur á syðsta hluta landsins
eru mjög ánægðir með kornupp-
skeruna eftir einstaklega gott
sumar. Sömu sögu er að segja víða
um land, en á Norðausturlandi er
staðan nokkuð misjöfn.
Sveinn Sigurmundsson, hjá
Búnaðar sambandi Suðurlands, segir
að á vesturhluta Suðurlands hafi
þresking hafist víðast hvar í lok ágúst,
eða allt að þremur vikum fyrr en alla
jafna og uppskeruhorfur séu almennt
mjög góðar.
Guðmundur Sigurðsson, hjá
Búnaðarsamtökum Vesturlands, segir
að á Vesturlandi hafi kornræktin geng-
ið mjög vel í sumar.
„Víða er byrjað að þreskja korn-
ið og nokkrir alveg búnir að þreskja.
Uppskera er góð, til að mynda þrjú til
fjögur tonn af þurru korni á hektara
hjá einum.“
Eiríkur Loftsson, ráðunautur hjá
Ráð gjafarmiðstöð landbúnaðar-
ins, segir að á Norðvesturlandi séu
uppskeruhorfur góðar. „Almennt er
kornið mikið að magni, fylling þess
víðast góð en nokkuð misjafnt hve
mikið það er farið að þorna. Þresking
hófst í Skagafirði í síðustu viku.“
Staðan er ekki eins góð í Eyjafirði.
Nýlega var svo byrjað að þreskja
kornið í Suður-Þingeyjarsýslu en
uppskeran er misjöfn, að sögn Atla
Vigfússonar á Laxamýri. Bændur
vonast til afraksturinn verði betri
þegar líður á, en einungis er búið
að skera hluta af því sem liggur fyrir.
Í S-Þingeyjarsýslu er ræktað
bygg á 60 hekturum, en það er bara
brot af því sem var þegar best lét.
Þá var ræktað korn á 260 hektur-
um, en lítil uppskera og misjafnt
tíðarfar undanfarin ár hefur orðið
til þess að nokkrir bændur hafa helst
úr lestinni.
Marteinn er bjartsýnn á gott veður
í haust og hlakkar til að skera kornið
á bæjunum, en bændur á Hálsi hafa
gert út á verktöku í kornræktinni og
er þá átt við sáningar, þreskingu og
þurrkun. /smh/AV/HKr.
−Sjánánarábls4.
Þreskivél á kornakri á Hálsi í Kinn í
Suður-Þingeyjarsýslu. Mynd / AV
Víðast góðar horfur með kornuppskeru:
Metuppskera á
Suðurlandi
− Misjöfn staða í Eyjafirði og Suður-Þingeyjarsýslu
Margt um manninn í
Tungnarétt
18
Heiðraði minningu föður
34
Bændur sem ekki standast
skilyrði gæðastýringar
missa greiðslur
4