Bændablaðið - 04.06.2020, Blaðsíða 26

Bændablaðið | Fimmtudagur 4. júní 202026
Applestone Meat Company með kjötsjálfsala í New York:
Bjóða svæðisbundið kjöt
allan sólarhringinn
Árið 2016 opnaði Applestone Meat
Company tvo sölustaði í New York
með sjálfsala þar sem neytendur
geta keypt svæðisbundið lífrænt
ræktað kjöt allan sólarhringinn og
viðbrögðin hafa ekki látið standa
á sér. Eftir að kórónukrísan skall
á hefur salan aukist til muna enda
örugg leið fyrir fólk að kaupa sér
matvæli.
Kjötið sem selt er í sjálfsölunum
kemur frá bændum á svæðinu sem
eru himinlifandi með viðtökurnar.
Á sölustöðunum eru fjórir sjálfsalar,
einn fyrir nautakjöt, einn fyrir
svínakjöt, einn fyrir kjúklingakjöt
og einn fyrir lambakjöt. Neytendur
velja sér kjöt á einfaldan hátt og
borga með korti.
Langaði að hjálpa bændum
„Þegar ég seldi fyrrum rekstur minn
árið 2013 var ég ekki alveg viss hvað
ég ætlaði að gera en mig langaði að
hjálpa bændum með að slátra dýr-
unum sínum en á þann hátt að þeir
gætu þénað meira. Mig langaði ekki
að opna venjulega verslun sem seldi
kjöt yfir búðarborðið því það er mikil
vinna og þar verður maður að binda
sig við ákveðinn afgreiðsluíma. Mig
langaði líka að útrýma ákveðnum
streituvaldi í hversdagsleika fólks að
þurfa að drífa sig til slátrarans eftir
vinnu,“ útskýrir eigandinn, Joshua
Applestone, og segir jafnframt:
Þegar ég vissi hvað ég vildi fékk
ég þessa hugmynd um að geta keypt
vöruna án þess að hafa andlit á bak-
við, það er framtíðin. Èg er mikill
kjötmaður og ég veit hvernig maður
selur kjöt en ekki óraði mig fyrir því
að kórónuvírusinn myndi koma.“
Salan jókst á meðan aðrir lokuðu
vegna COVID-19
„Fyrstu vikuna í mars fóru sölutölur
upp hjá okkur á meðan aðrar kjöt-
verslanir lokuðu. Þegar fólk byrjaði
að hamstra varð mjög mikill erill hjá
okkur. Núna slátrum við sjö daga
vikunnar og opnum nýtt pakkhús
sem þýðir að við aukum mannafl-
ann um helming og sköpum ný störf.
Sjálfsalarnir virðast vera hin full-
komna lausn fyrir fólk.“
/ehg – Nationen
UTAN ÚR HEIMI
Joshua Applestone, eigandi Applestone Meat Company, vildi hjálpa bændum að fá til sín meira fyrir sitt kjöt og
opnaði verslun með kjötsjálfsölum í New York sem opin er allan sólarhringinn. Myndir / Jennifer May/Applestone Meat Company
KJötsjálfsalar í röð í verslun Applestone Meat Company.
Joshua Applestone stoltur fyrir framan búð slátrarans.
Þýskaland:
Sláturhús á hjólum
Í Þýskalandi er leyfilegt að slátra
gripum í færanlegum slátur-
húsum og selja síðan afurðirn-
ar ferskar á matarmörkuðum.
Heimaslátrum er sögð hafa þann
kost að ekki þurfi að flytja gripi
langar leiðir fyrir slátrun.
Umræða um heimaslátrun hefur
verið talsvert í umræðunni undan-
farna mánuði og unnið er að mótun
tilraunaverkefnis um heimaslátrun
sem líklega mun fara af stað í haust.
Í Bandaríkjunum, Evrópu og
víðar hafa komið upp sýkingar af
völdum COVID-19 í sláturhús-
um og afurðastöðvum með þeim
afleiðingum að loka hefur þurft
vinnslunum.
Kjötið alltaf ferskt
Þýskur slátrari tók skrefið í hina
áttina og innréttaði sendibíl sem
lítið sláturhús og afurðastöð á
hjólum og hefur haft yfirdrifið nóg
að gera í framhaldinu. Til þess að
tryggja að kjötið sé alltaf ferskt
heimsækir slátrarinn býli og slátrar
dýrunum á staðnum. Að því loknu
eru afurðirnar unnar í bílnum og
ekið með þær á matarmarkaði og
seldar þar.
Margir kostir við heimaslátrum
Að sögn þeirra sem að verkefninu
standa hefur heimslátrun ýmsa kosti
í för með sér og ekki síst þá að ekki
er verið að flytja gripina langan veg
í sláturhús og valda þeim alls konar
óþægindum á meðan. Þess í stað
eru dýrin heima við og á fóðrum
til hins síðasta.
Reynslan af sláturbílnum hefur
verið góð og á einu ári hefur hann
unnið á 350 býlum og slátrað og
unnið einn til fjóra nautgripi, tvö
til þrjú svín og allt að 38 kindur á
hverju býli.
Löng hefð er fyrir minni slátur-
húsum og heimaslátrun í Þýskalandi
og víða í Evrópu en litlum slátur-
húsum og kjötkaupmönnum hefur
þrátt fyrir það fækkað mikið og
orðið undir í baráttunni við stærri
afurðastöðvar. /VH
Heimaslátrun hefur ýmsa kosti í för með sér og ekki síst þá að ekki er verið
að flytja gripina langan veg í sláturhús og valda þeim alls konar óþægindum
á meðan.
Kálfakjöt fellur í verði
Eftir að stórir hlutar af Evrópu
lokuðust um miðjan mars vegna
alheimsfaraldursins hefur verð
á hollensku kálfakjöti fallið um
sjö krónur á kílóið. Orsakir
þess má finna í að hollensk
nautgripaframleiðsla er mjög
háð útflutningi. Níu af hverjum
tíu kílóum sem framleidd eru
fer á markaði í öðrum löndum
Evrópusambandsins.
Stærstu kaupendur á hollensku
nautakjöti eru Ítalía, Þýskaland og
Frakkland, en eftir að kaffihúsum
og veitingastöðum í landinu var
lokað féll eftirspurnin eftir kjötinu
frá Hollandi til muna.
Árlega er slátrað um einni og
hálfri milljón kálfa í Hollandi. Þessi
snögga breyting á markaði hefur
einnig fleiri þætti í för með sér eins
og í sæðingum sem hefur verið hægt
verulega á og sláturhús hafa hægt á
sinni starfsemi.
Útflutningur á kálfum frá
Danmörku til Hollands heldur áfram
þrátt fyrir breyttar aðstæður. Það
sem af er ári hafa Danir nú flutt út
rúmlega 16 þúsund gripi, en í fyrra
var heildarútflutningur rúmlega 43
þúsund kálfar. Útflutningur á kálfum
er um 59 prósent af heildarútflutningi
nautgripa hjá Dönum.
/ehg-Landbrugsavisen
Misjafn markaður með
kornvörur og baunir
Eftir að Kínverjar keyptu
sojabaunir frá Bandaríkjunum
hefur það skapað bjartsýni
á mörkuðum en vegna fleiri
samliggjandi þátta hefur verð
á repjufræjum farið upp á við.
Rússar spá einnig örlitlu falli í
sinni hveitiframleiðslu, úr 76,2
milljónum tonna í 75,6 milljónir.
Hveitimarkaðurinn á sínar
sveiflur eins og aðrir markaðir og
fer staða hans jafnan eftir veðurfari
og eftirspurn. Kórónukrísan hefur
reynst þessum markaði ágæt þar
sem sérstaklega gætir aukinnar
einkaneyslu með heimabakstri fólks.
Ríkisstjórn Úkraínu samþykkti
á dögunum að ekki yrðu gerðar
takmarkanir á hveitiútflutningi frá
landinu eins og útlit var fyrir fyrr
á árinu. Þó er líklegt að flutt verði
minna út vegna minni framleiðslu
en reiknað er með um 20 prósent
minni uppskeru í ár enn á sama
tíma í fyrra vegna veðuraðstæðna
á vaxtartímanum, það er skorti á
úrkomu. Í Kanada er byrjað planta
repjutegundinni Canola en menn
óttast strax útkomuna vegna skorts
á rigningu.
Bandaríkin hafa gefið út að þeir
muni selja 264.000 þúsund tonn af
amerískum sojabaunum til Kína
sem gaf ákveðna bjartsýni inn á
markaði. Pálmaolía er á sama tíma
að ná sér aftur á strik eftir að hafa
fallið nokkuð í verði frá áramótum.
/ehg - Landbrugsavisen
Verðfall og samdráttur í kjötsölu
vegna COVID-19 faraldursins
COVID-19 faraldurinn í Evrópu
og Bandaríkjunum leiddi til víð-
tækra lokana veitingastaða og
sláturhúsa sem og minnkandi
eftirspurnar og lækkunar á kjöt-
verði.
Samkvæmt fréttum frá Hollandi
hefur kílóverðið á lifandi grísum
lækkað um 12 evrusent í Hollandi
og 4 sent í Danmörku með snöggum
áhrifum til lækkunar á verði
svínakjöts og annarra kjöttegunda
á markaði.
Sláturfyrirtækið Westfort skapaði
nýlega talsverðan þrýsting á verð-
skráninguna í Hollandi með því að
tilkynna Beursprijs kauphöllinni
15 sent lægra viðmiðunarverð fyrir
grísi til slátrunar. Lækkaði kjötverð
þá snarlega á hollenska markaðn-
um og talsvert niður fyrir það sem
var í öðrum ESB-ríkjum. Þá voru
sláturhús í Þýskalandi líka að draga
úr slátrun vegna lítillar eftirspurnar.
Þessi staða er þó ekki ein-
skorðuð við Evrópu því sláturhús í
Bandaríkjunum hafa verið að berjast
við niðursveiflu og hefur ástandið
þar bara versnað. Slátruð dýr eru
færri en áður hefur sést í kjölfar
fækkunar starfsmanna vegna veik-
inda og uppsagna og lokana slátur-
húsa. Er þetta farið að valda veruleg-
um áhyggjum, enda hvorki hægt að
trygja afhendingaröryggi á kjötvör-
um né tryggja fæðuöryggi almenn-
ings. Þá hefur alþjóðleg samkeppni
milli svínakjötsútflytjenda aukist
umtalsvert. Er nú beðið eftir hvaða
reglugerð Trump forseti spili út
næst út af þessu ástandi. Síðast til-
kynnti hann að ríkið myndi kaupa
kjötbirgðir til að tryggja áfram-
haldandi framleiðslu bænda.
/HKr.