Bændablaðið - 04.06.2020, Blaðsíða 56
Bændablaðið | Fimmtudagur 4. júní 202056
MATARKRÓKURINN
LÍF&LYST – BÆRINN OKKAR
Svanhvít og Almar keyptu
Lambastaði og fluttu þangað frá
Selfossi í byrjun árs 2005 en þá
var enginn búskapur á bænum.
Árið 2012 byggðu þau gistihús á
jörðinni og sneru sér alfarið að þeim
rekstri í framhaldinu.
Býli: Lambastaðir.
Staðsett í sveit: Flóahreppi,
Árnessýslu.
Ábúendur: Svan hvít Hermanns
dóttir og Almar Sigurðsson.
Fjölskyldustærð (og gæludýra): Við
erum hér tvö og hundurinn Hekla.
Stærð jarðar? 85 ha.
Gerð bús? Ferðaþjónustubýli og
hobbíbúskapur.
Fjöldi búfjár og tegundir? 30 ær
og 20 hænsni.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Þegar ekki er COVID19 er fótaferð
kl. 7.00 hvern morgun og gengið
til starfa við að útbúa morgunmat
og síðan taka við þvottar og annað
sem þarf að gera varðandi ferðaþjón
ustuna.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin? Þetta er allt skemmti
legt nema dagurinn sem lömbin
fara í sláturhúsið.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir
fimm ár? Það er best að segja sem
minnst um það.
Hvar teljið þið að helstu tæki-
færin séu í útflutningi íslenskra
búvara? Vonandi er fólk að vakna
við það að ,,hollur er heimafenginn
baggi“ og við eigum að vera sem
mest sjálf okkur nóg.
Hvað er alltaf til í ísskápnum? Egg,
súrmjólk, ostur og fullt af ávöxtum
og grænmeti.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu? Lambahryggurinn er
alltaf sígildur.
Eftirminnilegasta atvikið við
bústörfin? Á vorin þegar allt
vaknar af dvala og lömbin spretta
í heiminn hraust og spræk.
Hafragrautur og hnetubrauð
Margir slá á „blundhnappinn“
á morgnana of oft, morgun-
maturinn verður þá ekki eins
skipulagður og hollur og hann
ætti að vera. Haframjölsbollar
eru ekki ný uppfinning en oft
eru þeir sem seldir eru í búðum
bættir með sykri og öðrum efnum.
Þessir eru fullkomlega aðlagaðir
að smekk hvers og eins.
Hugmyndin að baki skjótum
haframjölsbollum er einföld: Setjið
haframjöl, þykkingarefni (fínt hafra
mjöl) og uppáhaldsáleggið ykkar í
krukku sem bíður bara eftir heitu
vatni þegar þið eruð tilbúin að borða.
Geymið tilbúna hafra mjöls
bollana á köldum, dimmum stað,
eins og í búri, í allt að þrjá mánuði.
Þegar þið eruð tilbúin að borða þá
eru tvær leiðir til að elda haframjölið.
Fyrsti valkosturinn er að bæta 1/2
bolla (eða meira) af sjóðandi vatni
í krukkuna, hræra, hylja og láta
sitja í fimm mínútur. Hafrarnir og
haframjölið munu gleypa vatnið
og verða að fullkomlega rjóma
löguðum bolla af höfrum (gott er
að hita aðeins aftur í örbylgjuofni).
Önnur aðferðin er að bæta við 1/2
bolla (eða meira ef þið viljið þynnri
haframjöl) af köldu vatni í krukkuna
og setjið hana í örbylgjuofn í þrjár
mínútur og fjarlægið þá krukkuna úr
örbylgjuofninum, setjið lokið á og
látið standa í tvær mínútur.
Hafra- og fræbollar
› 5 bollar gamaldags haframjöl, má
setja hluta tröllahafra
› 1/2 msk. kókos sykur, hunang eða
döðlur (fyrir smá sætu)
› 1 tsk. kanillduft
› 1/2 tsk. salt
Valfrjáls viðbót
(ofan á hvern bolla):
› 1/3 bolli þurrkaðir ávextir, svo sem
rúsínur, saxað epli, kirsuber eða
jarðarber
› 1/4 bolli kókoshnetuflögur
› 1/4 bolli saxaðar hnetur
› 2 msk. lítill súkkulaði-múslí eða
hnetusmjör
› Gott er að bæta kaldri mjólk, banana
og ferskum eða frosnum berjum á
toppinn
Vinnið saman 1 bolla af höfrunum
í haframjöl. Setjið bolla af höfrun
um í matvinnsluvél, eða litla krydd
kvörn og „púlsið“ þetta saman í fínt
haframjöl, þetta mun hjálpa til við
að gera grautinn þykkan og gera
haframjölið kremkennt. Flytjið yfir
í stóra skál.
Blandið saman höfrum, haframjöli,
sætuefni að eigin vali, kanil og salti
í stóra skál. Skiptið hafrablöndunni
niður í skammta sem nema um hálf
um bolla í átta krukkur eða önnur
lokuð ílát eins og einnota kaffibolla.
Bætið hvaða sælkerahráefni sem er
ofan á hverja krukku.
Lokið og geymið. Hyljið krukkurn
ar og geymið við stofuhita þar til
þær eru tilbúnar til notkunar.
Þegar á að njóta, bætið hálfum bolla
af sjóðandi vatni í hvert ílát. Hrærið
til að blanda vel saman, hyljið aftur
og látið sitja í fimm mínútur eða í
eina mínútu í örbylgjuofni.
Leiðbeiningar um eldun eingöngu
í örbylgjuofni:
Einnig er hægt að bæta við köldu
vatni og sjóða í örbylgjuofni í eina
mínútu. Látið sitja í tvær mínútur
og njótið.
Girnilegt og gott hnetubrauð
› 3 egg
› 300 g ósöltuð hnetublanda, fæst
til dæmis í Costco ( hakkið helminginn
í matvinnsluvél)
› 300 g fræblanda og þurrkaðir ávextir,
eins og trönuber eða apríkósur
› 2 tsk. flögusalt
› 0,5 dl bráðið smjör ef vegan er gott
að nota ólífuolíu
Aðferð
Stillið ofninn á 175 °C.
Hakkið gróft helminginn af hnetu
blöndunni, setjið í skál.
Blandið saman öllum hnetum og
fræjum ásamt hökkuðum hnetum
í skál.
Bræðið smjörið og setjið út í.
Bætið eggjunum út í og hrærið vel
saman.
Gott er að setja smjörpappír í formið,
smyrjið samt með smá olíu, setjið
deigið varlega ofan í, sléttið og
jafnið toppinn, setjið í ofninn og
bakið í 45 mínútur.
Látið kólna aðeins á grind áður en
það er borðað.
Japanskt mjólkurbrauð
Hokkaidomjólkurbrauð er ótrú
lega mjúkt og loftmikið, þökk
sé einfaldri tækni sem felur í sér
hveitijafnings„startara“, sem heitir
tangzhong. Hveitijafningi er blandað
saman í lokaútgáfu deigsins og fram
kallar það dásamlega mjúkt brauð.
Tangzhong (fordeig eða hveiti-
jafningur)
› 3 msk. (43 g) vatn
› 3 msk. (43 g) nýmjólk
› 2 msk. (14 g) gott brauðhveiti
Deigið
› 2 1/2 bollar (298 g) hveiti
› 2 msk. (18 g) mjólkurduft eða 2 mat-
skeiðar (11g) þurrmjólk
› 1/4 bolli (50 g) sykur
› 1 tsk. salt
› 1 msk. þurrger
› 1/2 bolli (113 g) nýmjólk
› 1 stórt egg
› 1/4 bolli (4 msk., 60 g) brætt ósaltað
smjör
Til að búa til tangzhong: Sameinið
öll innihaldsefnin í litlum potti og
þeytið þar til engir kekkir eru eftir.
Setjið pottinn á lágan hita og eldið
blönduna, þeytið stöðugt, þar til hún
er þykk og skán myndast á botni
pönnunnar, í um þrjár til fimm mín
útur.
Flytjið tangzhong yfir í litla
blöndunarskál eða mælibikar og
látið það kólna niður að stofuhita.
Til að búa til deigið: Blandið
tangzhong saman við hráefnið
(deigið) sem eftir er, blandið síðan
saman og hnoðið saman – með hendi
eða hrærivél – þar til það er slétt og
teygjanlegt.
Mótið deigið í kúlu og látið það
hvíla í létt smurðri skál í 60 til 90
mínútur, þar til það er orðið loftkennt
en ekki endilega tvöfaldað í stærð.
Losið deigið varlega úr skálinni og
skiptið því í fjóra til átta jafna hluta
og mótið hvert stykki í kúlu.
Setjjið kúlurnar í létt smurt form eða
pönnu. Breiðið yfir pönnuna og látið
brauðið hvíla í 40 til 50 mínútur,
þar til það er orðið aðeins loftkennt.
Hitið ofninn í 180 gráður. Penslið
brauðið með mjólk eða eggjablandi
(1 stórt egg slegið með 1 msk. köldu
vatni) og bakið í 25 til 30 mínútur,
þar til það er orðið gullbrúnt ofan á
og mælið með hitamæli, miðjan ætti
að vera að minnsta kosti 90 gráður.
Takið brauðið úr ofninum. Leyfið
því að kólna í minnst 10 mínútur.
Ábending:
Þetta mjúka deig er líka nothæft
í fallega steikta kleinuhringi eða
kanilsnúða.
Bjarni Gunnar Kristinsson
Matreiðslumeistari
Lambastaðir
Svanhvít og Glódís Hansen í fjárhúsinu.