Íþróttablaðið - 01.01.1979, Blaðsíða 54

Afreksíþróttir og til-
gangur peirra
Erindi Jóhannesar Sæm-
undssonar, flutt er
íþróttafólk ársins
1978 var heiðrað
Mér er það sönn ánægja
og heiður, að fá tækifæri til
að ávarpa ykkur við þetta
tækifæri.
Hér í kvöld langar mig til
að tala við ykkur um af-
reksíþróttir og þær forsend-
ur, er þurfa að vera fyrir
hendi, svo afreksíþróttir geti
þrifist.
Áður en lengra er haldið er
rétt, að skilgreina hvað átt er við
með hugtakinu afreksíþróttir eða
„elite“ íþróttir.
1. Afreksíþróttir eru keppni og
þjálfun þeirra bestu í heiminum í
hverri grein.
Þetta er nokkuð þröng skil-
greining og nær einungis yfir ör-
fáa einstaklinga hér á landi.
2. Afreksíþróttir eru keppni og
þjálfun þeirra bestu í hverju landi
í ákveðinni íþróttagrein.
Þessi skilgreining er víðtækari
og nær yfir stærri hóp íþrótta-
manna.
Alfræði Menningarsjóðs (Dr.
Ingimar Jónsson) skilgreinir af-
reksíþróttir á eftirfarandi hátt:
„Afreksiþróttir (e. perfor-
mance sport; þ. Leistungs-
sport), með þeim er átt við þá
ástundun íþrótta, sem hefur per-
sónulegan hámarksárangur að
takmarki. Skýrustu auðkenni af-
reksíþrótta eru það kapp, sem
lagt er á að vinna mikil afrek og
setja met í íþróttagrein, í öðru
lagi keppni, sem fer fram eftir
settum reglum, í þriðja lagi
iþróttaþjálfun, ásamt því líferni,
sem samrýmist slíkri ástundun
íþrótta. í mjög víðum skilningi
má þó telja sérhverja ástundun
íþrótta til afreksíþrótta, þar sem
árangurinn er grundvallarþáttur
hreyfiathafnar í hinum ýmsu
íþróttagreinum.
Afreksíþróttir eru stór þáttur í
íþróttalífi flestra þjóða, og áhrifa
þeirra gætir á öllum sviðum lík-
amsræktar.“
Næsta spurning, sern vert er að
velta fyrir sér er:
Hvað þarf til þess að verða af-
reksíþróttamaður eða hvað þarf
til þess að þjóð eignist afreks-
íþróttamenn?
Ég álít, að eftirtalin atriði séu
nauðsynlegar forsendur:
1. Yfirlýstur vilji stjórnvalda
um að stefnt skuli að því að ís-
lenskir íþróttamenn nái árangri í
íþróttum á borð við það, sem best
gerist.
2. Yfirlýstur vilji þeirra, er
stjórna íþróttahreyfingunni
(Framkvæmdastjórn Í.S.Í. og
sérsambönd) um að stefnt skuli
að því að efla afreksíþróttir.
3. Skipulögð dagleg þjálfun í
mörg ár.
4. Skipulögð keppni í mörg ár.
5. Skipulögð leit að efnilegum
afreksíþróttamönnum og þjálfun
þeirra.
6. Vel menntaðir þjálfarar og
félagsleiðtogar.
7. Skilningsrík læknastétt —
aðstoð heilbrigðisstétta.
8. Hliðhollir atvinnuveitend-
ur, sem eru fúsir til að gefa
íþróttamönnum leyfi á launum til
æfinga og keppni.
9. Einstaklingar, sem eru fúsir
til að leggja allt það á sig og fjöl-
skyldu sína, er til þarf.
Spyrja má hver sé afstaða
okkar til þessara atriða, er ég
nefni forsendur til þess að af-
reksíþróttir dafni vel.
54