Vinnan - 01.05.1966, Page 13

winnan
Sigurjón Á. Ólafsson:
Þingræða gegn
Sigurjón Á. Ólafsson forseti A.S.Í. 1940—1942
var fæddur á Hvallátrum í Rauðasandshreppi 29. októ-
ber 1884. Stundaði sjómennsku og siglingar langa hríð.
Varð formaður Sjómannafélags Reykjavíkur 1917—
1918 og aftur 1920—1950 — alls í 31 ár.
í stjórn Alþýðusambandsins átti hann sæti um
margra ára skeið, og var forseti þess frá 1940—1942.
Sigurjón átti sæti í Sjó- og verzlunardómi Reykjavíkur
og í Félagsdómi. Hann var einn af stofnendum Slysa-
varnafélags íslands og í stjórn þess frá byrjun.
Alþingismaður var hann frá 1927—1931 og aftur
frá 1934—1942. Hann var varaforseti Efri-deildar Al-
þingis 1934—1937.
Sigurjón Á. Ólafsson lét mjög mikið til sín taka tvo
málaflokka, sem báðir varða sjómenn miklu þ. e.
öryggismál sjómanna og kjaramál þeirra. — Vegna
baráttu Sigurjóns fyrir fullkomnum útbúnaði skipa
og öryggi á sjó, var kröfuharka í1 slíkum málum kennd
við hann af íhaldssömum andstæðingum og nefnd
„Sigurjónska“.
Sú nafngift er nú orðin að veglegum minnisvarða
Sigurjóns Ólafssonar.
Hér verður Sigurjóni sjálfum nú gefið orðið. Það
er örstuttur kafli úr ræðu, er hann hélt í Efri-deild
Alþingis um Gerðardóm í togaradeilu 16. marz 1938.
Hann mælti á þessa leið:
Herra forseti!
Það vill nú svo til, að ég get ekki setið þegjandi
hjá við umræður um þetta mál, og ég geri ráð fyrir,
að það muni þykja nokkur tíðindi í þingsögu okkar
íslendinga, þegar slíkt mál sem þetta er rætt í fyrsta
sinn.
Ef til vill mun það þykja nokkrum tíðindum sæta,
þegar Alþingi þykir svo mikið við þurfa að lögfesta
hvað hinn óbreytti verkamaður á að vinna fyrir þann
og þann daginn . . .
Ég sé ekki, að nein lausn á málinu felist í tillögu
hæstvirts forsætisráðherra. Hann mun að vísu þykj-
ast hafa nokkrar líkur fyrir því, að útgerðarmenn
muni ganga að gerðardómi, þar sem Sjálfstæðismenn
hafa lýst yfir fylgi sinu við þá leið. Það mun vera
honum mikil huggun. En það er óútséð, hvort sjó-
menn telja sig geta lotið að slíku tilboði. Það hefur
verið stefna verkalýðsins hér, síðan hann myndaði
fyrst samtök sín, að láta ekki tildæma sér kaup.
Þá vík ég að gerðardómum á Norðurlöndum sem
hæstvirtur forsætisráðherra vitnaði í. Hér er ólíku
saman að jafna . . . Niðurstöður slíks dóms eru mjög
háðar þeirri stjórn, sem við völd er í hvert sinn. Úr-
gerðardómi
skurðir gerðardóma í Danmörku hafa alltaf verið
verkalýðnum í vil. En eru líkur til, að þessi gerðar-
dómur yrði það?
Ég vil að síðustu aðeins segja það, að mér þykirr
vöskum drengjum, sem eru lofaðir jafnt hér sem ann-
arsstaðar fyrir dugnað, ósérplægni og leikni í störf-
um, fyrir að vera afkastameiri fiskimenn, en aðrir,
þó að víða sé leitað, illa launað af þjóðfélaginu með
því, að þeim séu skömmtuð kjör, sem sennilega þýða
það, að afkoma þeirra verður mjög svipuð því, sem
nú er. . .
Ég mun af framangreindum ástæðum greiða at-
kvæði á móti frumvarpinu.
En ég vona, að íslenzkur verkalýður beri sömu gæfu
til að hrinda af sér borgaralegum gerðardómi sem í
Noregi, Svíþjóð og annarsstaðar, og ef þetta frumvarp
getur orðið til þess, þá er e. t. v. fengur að því frá
sjónarmiði einhverra.
En ég tel þó ekki, að neinn fengur geti að því orðið,
því að tilgangur sjómannastéttarinnar var að afla
sér kjarabóta, meiri en slíkur dómur myndi dæma
henni.“