Vinnan - 01.05.1966, Blaðsíða 31

u
innan
29
í ræðu, er forseti sambandsins Sigurjón Á. Ólafsson,
hélt er hann setti þingið, lét hann í ljós þá ósk, að
eitt sjónarmið mætti verða ríkjandi, þ. e. að viðhalda
þeim réttindum, sem náðst hafa og auka og efla hin
hagsmunalegu verðmæti, sem verkalýðurinn á rétt til.
Þar með leggur hann áherzlu á, að allir standi sam-
an um hagsmunamál verkamanna hvar í flokki sem
þeir standi. Hann óttaðist auðsjáanlega sem von var,
að deilur myndu rísa innan sambandsins vegna
ágreinings um stjórnmál, enda var framtíðin óviss.
í kosningunni til sambandsstjórnar unnu vinstri
menn sigur. Guðgeir Jónsson var kosinn forseti sam-
bandsins og flestir meðstjórnendur hans voru vinstri
menn. Guðgeir hafði um langt skeið starfað í Alþýðu-
sambandinu og hafði stutt Héðin Valdemarsson í
baráttu hans fyrir sameiningu verkalýðsflokkanna.
Þau tvö ár, sem hann var forseti, beitti sambands-
stjórnin áhrifum sínum sem mest hún mátti til þess
að koma á góðri sambúð milli félaga og einstaklinga
innan sambandsins og efla samstöðuna um verka-
málin, hvað sem stjórnmálum leið. Bar sú viðleitni
betri árangur en margir höfðu búizt við, enda þótt einn
af meðlimum stjórnar sambandsins væri hatrammur
andstæðingur stjórnarstefnunnar.
Næstu tvö kjörtímabil var sambandsstj órnin skipuð
vinstri mönnum. Var Hermann Guðmundsson, for-
maður Verkamannafélagsins Hlífar í Hafnarfirði, for-
seti sambandsins. Telja má að samstaðan um verka-
lýðsmálin innan sambandsins hafi verið furðu góð,
þrátt fyrir hörð pólitísk átök, einkum í baráttunni
um völdin í verkalýðsfélögunum.
Á þingi A.S.Í. 1948 unnu hægri menn kosningarnar
og var Helgi Hannesson kjörinn forseti; var stjórnin
alskipuð hægri mönnum. Héldu hægri menn völdum í
sambandinu til ársins 1954, og var Helgi Hannesson
forseti allan þann tíma. Allt það tímabil var verkalýðs-
hreyfingin í harðri varnarbaráttu, þar sem dýrtíð óx
mjög og launahækkanir komu jafnan seint og síðar-
meir og náðu yfirleitt ekki að vega upp á móti vexti
dýrtíðarinnar. Átök voru og mjög hörð innan sam-
bandsins á þeim árum.
Á þingi A.S.Í. 1954 var kosningabaráttan afar hörð
og unnu vinstri menn með naumum meirihluta. Var
þá Hannibal Valdimarsson kosinn forseti. Hefur hann
síðan gengt þvi starfi til þessa dags, og hefur sam-
bandsstjórn jafnan síðan verið alskipuð vinstri mönn-
um.
Á síðasta áratug hafa deilur innan A.S.Í. farið dvín-
andi. Átök um völdin í hinum einstöku sambands-
félögum eru nú smávægileg hjá því sem áður var
og samstaða á sviði verkamála hefur batnað til mikilla
muna, enda þótt stjórnmálaágreiningur sé engu minni
en áður. Á þessu tímabili hefur verkalýðurinn átt í
harðri kjarabaráttu, einkum eftir gengisfellinguna
1960, er varð orsök til óðaverðbólgu þeirrar, er enn
heldur áfram og ágerist æ meir.
Þrátt fyrir margskonar örðugleika og verulega
kjararýrnun verkamanna síðan um 1950, hefur A.S.Í.
aukizt að styrkleika. Tala félagsmanna er nú komin
upp 1 ca. 35.000. Sambandið er nú orðið einhver mik-
ilvægasti gerandi í stjórnmálum landsins, og hafa for-
ystumenn andstæðinga þess margsinnis viðurkennt,
að ekki sé hægt að stjórna landinu til langframa
nema með því að taka meira eða minna tillit til A.S.Í.
Oft hafa fulltrúar þess tekið þátt í hinum mikilvæg-
ustu samningum um efnahagsvandamál, sem upp
hafa komið og snerta kjör verkalýðsins eða annarra
launastétta. Þó eru áhrif þess á framvindu efnahags-
Fundarstjóraborð á 29. þingi A.S.í. 1964.