Fræðaþing landbúnaðarins - 08.02.2008, Qupperneq 87

MÁLSTOFA B - LANDBÚNAÐUR, UMHVERFI OG HEILSA | 85
heilinn óteljandi upplýsingar sem vinna þarf úr. Til þess notum við að mestu leiti
vitsmuna hluta heilans. Stress er hægt að skilja þannig að stýrði hluti heilans verður
yfirhlaðinn. Rannsóknir sýna að við veru i náttúrunni slær stýrði hluti heilans frá og í
staðinn notum við óstýrð/ ómeðvitaða hluta heilans. Það er einnig hægt að segja að
maður skipti yfir í ómeðvitaða notkun hluta heilans, þar sem maður tekur inn
skynáhrif sem ekki er þörf að vinna með. Litir náttúrunnar, ilmur trjáa og runna,
blóma og mosa, jafnvægið og samspilið, og notaleg samsettnign allra þessara þátta ,
sem ekki krefst neinnar svörunnar ifá okkur, við gefum sem sagt heilanum frí. Einnig
er talið að við höfum erft dálæti á náttúrunni /grænum svæðum og því meir sem við
ijarlægjumst okkar upprunalega umhverfi því stressaðari verðum við. Til dæmis
stressar borgarlífið okkur því við erum ekki sköpuð /fædd til að vera í þannig
umhverfí.
Umhverfi sem hefur jákvæð áhrif og okkur líður vel í (Kaplan&Kaplan)
o í öðrum heimi. Að staðurinn virki á manneskjuna sem að henni finnist hún
vera komin í annan heim fyrir utan stress og amstur dagsin.
o Víðátta. Að staðurinn virki sem stórfeinglegur og hafí umgjörð, frelsi og rými
o Töfrandi áhrif. Að staðurinn virki áhuga og virki hvetjandi
o Samræmi. Að fínna að maður passi inn í umhverfíð Að umhverfið uppfylli
óskir manns og þarfir.
Margbreytilegt umhverfl laðar okkur til sín
Eftir rannsóknir og kannanir hefur sænski Pr. Patrik Grahn sýnt ffam á að manneskjur
sem búa í minna en 300m fjarlægð frá almennigsgarði eða grænum svæðum nota
svæðið meira og líður betur en þeir sem búa í meiri fjarlægð. Utkoma rannsóknanna
sýnir að það eru einkum 8 atriði í náttúrunni /grænum svæðum sem okkur líður best
með og þar með skapa rýma sem æskilegt er að garðar /græn svæði uppfylli.
Átta mismunandi undirstöðu rýmis einkenni: (Patrik Grahn)
1. Friðsælt. Náttúruleg hljóð frá vindi, vatni fuglum og flugum, engin hávaði eða
truflun af öðrum manneskjum.
2. Villt. Sjálfsáið og villtvaxið. Ohreyft, töffandi og dulúðugt. þar sem við tölum
um töffandi áhrif villtrar náttúru.
3. Tegundaríkt. Bæði af dýrum og plöntum.
4. Rými fyrir hugsanir og til að gleyma sér. Líkt og að koma inn í aðra veröld.
5. Opið svæði. Engi, tún. Grænt opið svæði, miðsvæðis.
6. Skapandi umhverfi. Öruggut afmarkað svæði til leikja og annara starfsemi, svo
sem að planta og byggja.
7. Miðsvæði.Veislan. Þar sem hjartað slær og margar manneskjur hittast og
ferðast um, víðáttumikið rými
8. Menning. Sögulegur staður, sögulegar byggingar og minnisvarðar.