Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.04.1953, Blaðsíða 11

9
Tafla III. Rannsóknir á íslenzku grasfræi.
Fjöldi Gró- Gró- 1000 fræ
Tegund og ár rannsókna hraði magn vega gr.
1. Vallarsveifgras (Poa pratensis), 1924—43 47 41.2 62.9 0.401
Mest árið 1929 3 61.7 82.7 0.411
2. Hásveifgras (Poa trivialis), 1924—44 . . . 31 50.6 61.2 0.237
Mest árið 1935 2 91.0 93.0 0.290
3. Mjúkfax (Bromus mollis), 1935—45 . . . 16 85.4 91.1 4.473
Mest árið 1938 2 95.6 97.6 4.450
4. Háliðagras (Alopecurus prat.), 1923—50 75 53.4 72.5 1.004
Mest árið 1938 1 65.3 95.7 1.240
5. Túnvingull (Festuca rubra), 1923—50 . . 183 52.6 66.7 1.060
Mest árið 1929 16 65.7 96.0 0.983
6. Hávingull (Fetuca pratensis), 1931—48 . 40 50.0 68.0 2.187
Mest árið 1939 4 73.4 90.0 2.625
7. Rýgresi (Lolium multifl.), 1925—43 . .. 13 60.4 74.9 2.163
Mest árið 1939 1 89.5 96.0 2.580
er sú, að fræið hefur mjög oft verið með lægra grómagni en gott tilsvar-
andi erlent fræ. Aukaþurrkun fræsins eftir þreskingu, hefur ávallt
hækkað grómagnið, og er skýr sönnun þess, að síðsumar-útiþurrkun
nægir sjaldnast til að fullþurrka grasfræ hér sunnanlands.
Yfirlitið í töflu III um gæði íslenzks grasfræs, nær yfir sjö grasteg-
undir, og greinir frá gróhraða, grómagni og frcepyngd. Gróhraðinn á að
gefa til kynna, hvað fræið er fljótt til að gróa, en því fyrr, sem það grær,
því lífmeira er fræið og öruggara til útsæðis. Lágur gróhraði er ávallt á
því fræi, sem er lélegt útsæði. Hár gróhraði merkir það gagnstæða. Gró-
hraðin er ákveðinn þannig, að það sem grær í fyrri helming hins ákveðna
grótíma, hverrar tegundar, er nefndur gróhraði, en það sem spírar síð-
ari hélming grótímans, er bætt við gróhraðatölur fræsins, og fæst þá gró-
magn alls. Fræþyngdin á að gefa til kynna, hvað vel fræið er þroskað.
Yfirleitt er íslenzkt grasfræ, ef það er vel þroskað, stærra en samtegunda
erlent fræ, og hefur svo oftast reynzt, síðan frærannsóknirnar hófust árið
1924 í Reykjavík.
Skal nú stuttlega vikið að hverri tegund.
1. Vallarsveifgras hefur haft lægst grómagn af þeim tegundum, sem
hér eru greindar. Bezt grær það af sandjörð og móajarðvegi. íslenzkt fræ
er mun þyngra en erlent. Vafalaust er bezt að rækta fræið í sandjarðvegi.
Þar þroskast það fyrst og gefur ávallt bezta raun. Dreifsáning er sjálfsögð,