Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.04.1953, Blaðsíða 38

36
tal þeirra. Fyrri umferðin var á hreinni mýri, en í þeirri síðari var jarð-
vegurinn lítið eitt leirkenndari.
Tafla XXVIII.
1. umferð 2. umferð
Hnausræsi, 10 m fjarl . .. . 78.1 cm 67.1 cm
Kílræsi, 10 - - 57.6 - 36.4 -
— 8 - - 72.3 - 41.1 -
— 6 - - 75.1 - 53.4 -
- 3 — - 75.1 - 59.5 -
Þessar niðurstöður benda til þess, að nauðsynlegt sé að ræsa þéttar
með kílræsum en hnausaræsum. Fullnægjandi virðist þó, ef fjarlægð er
6—8 m. Landið hefur sigið frá því í ágúst 1945 til jafnlengdar 1946 um
15 cm, og voru ræsin 0.70 m djúp eftir árið. Þvermál ræsanna hafði
minkað um 2.5 þumlunga, úr 6 þurnl. í 3.5 þuml. í þvermál. Eftir mæl-
ingum, sem gerðar voru sumarið 1945, hefur þvermál ræsarennunnar í
kílræsunum minnkað mest fyrstu mánuðina, en haldizt svo, með litlum
breytingum. Eftir þeirri reynslu, sem fengizt hefur á Sámsstöðum, má
með góðum árangri ræsa fram mýrar með kílræsum, sem ekki eru mjög
leirkenndar. Mœling á þvermáli kílræsa þeirra, sem gerð voru á Sáms-
stöðum 1945, sýndi 6. júlí 1952 3.5 þuml. þvermál, og virtust rœsin vera
í góðu ásigkomulagi eftir sjö ár.
c. Forræktartilraunir á mólendi.
Rétt um og eftir 1920 voru margir jarðræktarmenn þeirrar skoðunar,
að við undirbúning á ræktun túna væri bezt að forrækta jarðveginn í
eitt eða fleiri ár, áður en sáð væri til túnræktar. Ýmsir, sem átt höfðu
við túnrækt á mýrlendi, töldu sig hafa töluverðan ávinning af forrækt.
I fyrsta lagi fengist meira fóður af landinu meðan forræktun stæði, t. d.
af höfrum. I öðru lagi yrði mögulegt með því, að hafa landið opið í 1—3
ár, feygja jarðveginn með jarðvinnslu og áburði áður en grasfræi væri
sáð, og að forræktin nýtti búfjáráburð betur, þegar hann er plægður
niður, heldur en þegar hann er borinn á sem yfirbreiðsla á gróin tún,
og í þriðja lagi mundi forrækt valda ýmsum hentugum breytingum á
jarðvegsbyggingu og efnasamsetningu. Að öðru jöfnu var það álitið, að
betri og grasgefnari tún fengjust, ef landið væri forræktað, heldur en ef
strax væri sáð, eins og víðast hvar er venja.
Þetta var reynsla margra. Og margir töldu forræktuð tún grasgefnari