Bændablaðið - 24.03.2022, Blaðsíða 4

Bændablaðið | Fimmtudagur 24. mars 20224
Formaður Félags eggjabænda segir
að umræða um aðföng í landbúnaði
sé mikilvægasta um ræð u efnið á
Búnaðarþingi að þessu sinni. Því
ef aðföng hækki muni matvælaverð
hækka í kjölfarið
Fulltrúar deilda eggjabænda á
Búnaðarþingi 2022 verða Stefán
Már Símonarson og Halldóra Hauks­
dóttir.
Að sögn Stefáns, sem jafnframt er
formaður Félags eggjabænda, munu
eggjabændur ekki leggja fram neina
formlega tillögu á þinginu.
Hafa áhyggjur af afleiðingum
stríðsins í Úkraínu
„Því er samt ekki að neita að við
hjá deild eggjabænda erum talsvert
upptekin af ástandinu í Úkraínu og
þeim afleiðingum sem stríðið hefur.
Í búskap eins og okkar skipta aðföng
gríðarlegu máli, hvort sem þau eru
í formi korns eða tilbúins fóðurs
og það sem veldur okkur mestum
áhyggjum.“
Aðföng og matvælaverð
„Annað sem er þessu tengt er innlend
kornrækt sem við munum fylgjast
með og taka þátt í umræðum um ef
til kemur enda slík ræktun mikilvæg
að okkar mati.
Eins og staðan er í dag ýtir
umræðan um aðföng öllu öðru til
hliðar að mínu mati enda gríðarlega
mikilvægt mál og áhyggjuefni
að ef aðföng hækka í verði mun
matvælaverð hækka í kjölfarið,“
segir Stefán. /VH
FRÉTTIR
Kjúklingabændur á Búnaðarþingi 2022:
Starfsskilyrði greinarinnar efst á baugi
Deild kjúklingabænda innan
Bændasamtaka Íslands mun ekki
leggja fram tillögu á Búnaðarþing
að þessu sinni. Starfsskilyrði
greinar innar og tollamál eru það
sem er efst á baugi hjá greininni.
Full trúar deildar kjúklingabænda
á Búnaðar þingi 2022 eru Jón
Magnús Jónson og Eydís Rós
Eyglóardóttir.
Að sögn Jóns verða starfsskilyrði
greinarinnar og landbúnaðar í heild
efst á baugi hjá kjúklingabændum
á þinginu.
„Við í greininni viljum eins
og aðrir í landbúnaði fá að njóta
viðunandi starfsskilyrða og þar eiga
tollamál stóran þátt.“
Ójöfn samkeppni
„Töluvert er flutt inn af fuglakjöti
sem er okkur mikið áhyggjumál.
Erfitt er fyrir innlend fyrirtæki að
keppa við erlenda framleiðslu sem
kemur frá risastórum fyrirtækjum.
Þar eigum við litla möguleika ef
keppa á í verði en alla möguleika
ef litið er til gæða framleiðslunnar
og heilnæmi.“
Jón segir að þessi staða sé ekki
einsdæmi hjá kjúklingabændum
því hún eigi við nánast alla
landbúnaðarframleiðslu í landinu.
Eldið í góðum farvegi
„Sem betur fer er íslenskt
alifugla eldi vel statt hvað varðar
alifuglasjúkdóma og eldið í góðum
farvegi. Skimað er reglulega fyrir
þeim sjúkdómum sem algengir
eru erlendis og engir stofnar eru
fluttir inn til framleiðslunnar nema
í gegnum einangrunarstöðvar.
Þannig lágmörkum við áhættuna á
að hingað berist nýir sjúkdómar og
með því höldum við niðri notkun á
sýklalyfjum,“ segir Jón.
Alifuglabændum hefur fækkað
Að sögn Jóns leggur deild
kjúklingabænda ekki fram tillögu á
Búnaðarþingi að þessu sinni.
„Alifuglabændum hefur fækkað
á síðustu árum. Þó eru starfandi
allnokkrir bændur sem hafa þessa
atvinnu með öðrum búskap eða
starfsemi. Þetta styrkir sveitirnar
bæði með atvinnu og ýmsa þjónustu
sem þarf við þessi bú.“ /VH
Jón Magnús Jónson er annar af
tveimur fulltrúum deildar kjúklinga­
bænda á Búnaðarþingi 2022.
Eggjabændur á Búnaðarþingi 2022:
Umræða um aðföng mikilvæg
Loðdýrabændur á Búnaðarþingi 2022:
Vilja gera Byggðastofnun
að betri lánveitanda
Deild loðdýrabænda ætlar
að leggja fram tillögu þess
efnis á Búnaðarþingi 2022 að
Bændasamtök Íslands hefji
viðræður við stjórnvöld um
að finna leiðir til að gera
Byggðastofnun að betri lána­
stofnun fyrir landbúnaðinn.
Einar E. Einarsson, loðdýra­
bóndi að Syðra­Skörðugili og
fulltrúi deildar loðdýrabænda
á Búnaðarþingi, segir að
loðdýrabændur ætli að leggja fram
eina tillögu á þinginu.
„Tillagan snýr ekki eingöngu
að málefnum loðdýrabænda heldur
ætluð landbúnaðinum í heild og
gengur út á að efla Byggðastofnun
sem lánastofnun fyrir alla bændur.“
Bæta þarf lánakjör
Byggðastofnunar
Tillagan gengur út á að Búnaðarþing
samþykki að sett verði í gang vinna
með stjórnvöldum um lækkun
fjármagnskostnaðar við framleiðslu
búvara á Íslandi.
„Við viljum að Byggðastofnun
verði gert kleift að bjóða bændum lán
á betri lánskjörum en gert er í dag, en
með því má lækka framleiðslukostnað
og styrkja samkeppnisstöðu íslensks
landbún aðar, en eins og vitað er þá er
fjármagnskostnaður af fjárfestingum
í byggingum, vélum eða jarðnæði
lægri í okkar nágrannalöndum
heldur en hér á landi þó svo að hér
sé til dæmis byggingarkostnaður
almennt hærri vegna meiri krafna
á byggingar. Með því að lækka
fjármagnskostnaðinn við þessar
fjárfestingar lagast því að einhverju
leyti samkeppnisstaða íslensks
landbúnaðar við til dæmis innfluttar
landbúnaðarvörur.“
Markaður fyrir loðskinn frosinn
Eins og komið hefur fram í
Bændablaðinu fraus markaðurinn
fyrir loðskinn sama dag og Rússar
gerðu innrás í Úkraínu en á þeim
tímapunkti voru skinnauppboð í
gangi.
Einar segir að loðdýrabændur
séu þessa dagana að velta fyrir sér
hvernig þeir eigi að snúa sér vegna
stöðunnar.
„Spurningin er hvort við eigum
að fara í viðræður við stjórnvöld
um aðkomu þeirra að vandanum
eða hvaða vinkil við eigum að
taka. Viðræður við stjórnvöld eru
ekki hafnar en við erum að velta
þessum málum fyrir okkur hér
innan búgreinadeildarinnar og
höfum aðeins rætt þetta við stjórn
Bændasamtakanna. Málið er því í
vinnslu.“
Afsetning lífræns úrgangs
„Það er margt við loðdýraeldi
sem er jákvætt inn í umræðuna
um umhverfis­ og loftslagsmál og
nýtingu hráefna. Dæmi um það er
að hráefni í fóður fyrir loðdýr er
að uppistöðu til sláturúrgangur frá
matvælaframleiðslu sem víða er til
vandræða í dag enda bannað að urða
lífrænan úrgang. Loðdýraeldi er því
góð aðferð til að afsetja úrganginn
og við því klárlega gjaldgeng inn í þá
umræðu,“ segir Einar á lokum. /VH
Einar E. Einarsson, loðdýrabóndi að
Syðra­Skörðugili og fulltrúi deildar
loðdýrabænda á Búnaðarþingi.
Garðyrkjubændur á Búnaðarþingi:
Kalla eftir endurskoðun
nýliðunarstyrkja
„Búvörusamningar eru okkur
alltaf ofarlega í huga og nú þegar
endurskoðun þeirra er á næsta
leiti þá er óhjákvæmilegt að horfa
fram hjá þeim. Starfsskilyrði
greinarinnar eru undir og mikil­
vægt að samningar takist vel til að
garðyrkja haldi áfram að þróast í
rétta átt.
Ríkisstjórnarsáttmálinn gefur
góð fyrirheit um að stuðningur við
garðyrkju verði meiri og betri í næstu
endurskoðun. Því er það okkar að
nýta þann meðbyr sem greinin er að
fá frá stjórnvöldum og almenning,“
segir Axel Sæland, formaður bú­
greinadeildar garðyrkjunnar.
Deildin leggur tvær tillögur
fyrir Búnaðarþing, önnur fjallar
um endurskoðun á félagsgjaldi
Bændasamtakanna en í hinni er
kallað eftir endurskoðun á nýliðunar­
styrkjum sem eru í boði fyrir nýja
bændur. „Við teljum að bilið milli
þeirra sem borga lægsta gjald og
hæsta vera of mikið. Nauðsynlegt
er að grunngjaldið sé hækkað á
við eitt stöðugildi hjá búi. Það
er skoðun garðyrkjudeildarinnar
að Bændasamtökin eigi að vera
málsvari þeirra sem hafi atvinnu og
hagsmuni af því að vera bændur.
Það er hins vegar eðlilegt að
stærri aðilar borgi hærra gjald þar
sem hagsmunir þeirra eru meiri.
Gjaldið þarf samt að vera þannig að
bændur sjái hag sinn í því að vera í
samtökunum.
Öflug hagsmunasamtök bænda er
hagur landbúnaðarins í heild og ættu
því allir þeir sem eru með rekstur í
landbúnaði að sjá hag sínum borgið
innan öflugra samtaka,“ segir Axel
um fyrri tillöguna.
Engin tryggingavernd
fyrir útiræktendur
Sú síðari endurspeglar ósk garð­
yrkjubænda um endurskoðun
nýliðunarstyrkja í landbúnaði.
„Það er óljóst hvað garðyrkju­
menntun vegur hátt í styrkjakerfinu
og möguleikar á háskólamenntun
í garðyrkju er ekki til staðar á
Íslandi. Þar af leiðandi eiga nýir
aðilar í garðyrkju minni möguleika
á að skora hátt í stigagjöf sem
nýliðunarstyrkurinn byggir á og
eiga því á hættu að fá enga styrki.
Einnig vegur starfsreynsla mjög hátt
í styrkjakerfinu og þar sem minna er
um ættliðaskipti í garðyrkju og meira
um nýja aðila þá skora þeir líka lægra
í styrkjakerfinu. Þetta viljum við að
verði endurskoðað,“ segir Axel.
Hann bætir við að tryggingavernd
bænda hafi verið mikið í umræðunni
og þá sérstaklega hjá útiræktendum.
„Það eru mjög miklar áskoranir
sem fylgja íslensku veðurfari. Í
dag hafa bændur enga tryggingu
fyrir sína útiræktun. Þetta eitt og
sér gerir greininni erfitt fyrir í að fá
nýja ræktendur inn. Tryggingavernd
bænda þarf að vera til staðar til að
greinin eigi möguleika á að þrífast í
nánustu framtíð.“ /ghp
Axel Sæland, formaður búgreina­
deildar garðyrkjunnar.
Stefán Már Símonarson, formaður
Félags eggjabænda.
Orkurannsóknarsjóður Landsvirkjunar úthlutaði 35 verkefnastyrkjum til
orkumála og rannsókna á náttúru og umhverfi. Sjóðurinn veitti alls 59
milljónum króna en sex verkefni innan Landbúnaðarháskóla Íslands hlutu
styrki upp á samtals 10,7 milljónir króna. Verkefnin lúta meðal annars að
háhraðamælingum tengdum endurheimt votlendis, skordýrarækt, mati búfjár
á íslenska túndru, áburðargjöf í skógrækt og olíujurtaræktun.
Mynd/Landsvirkjun