Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2012, Blaðsíða 50

50 – Sjómannablaðið Víkingur
Næstkomandi haust kemur út hjá
Bókaútgáfunni Hólum bók eftir
Vilhjálm Hjálmarsson – Villa á Brekku
– fyrrum alþingismann og ráðherra.
Bókin mun heita Glettingar og gaman-
mál og inniheldur gamansögur af
höfundi og samferðafólki hans.
Athugum hvað Villi á Brekku hefur að
segja:
Að vera á sveitinni var ekki gott. Að
vera í sveit hefur aftur á móti löngum
þótt hollt fyrir börn. Þau lærðu svo
margt gagnlegt og gott í sveitinni, sagði
fólkið.
Siggi var ekki gamall þegar hann var
sumartíma hjá ömmu og afa á Brekku.
Hann kom snemma sumars. Það var ekki
farið að láta út kýrnar. En það stóð til að
slátra tarfinum, eins og hálfs árs snudda.
Við vorum báðir úti í fjósi, afi að
mjólka, Siggi að hugsa málið – og spyr:
„Afi, hvað er lóa bola?“
Ég skildi en vék mér undan að svara
hreint út. Litlu seinna fór ég að heiman
og var í burtu nokkra daga. Svo erum
við aftur staddir úti í fjósi og enginn tarf-
ur á bolabás. – Þá segir Siggi:
„Afi, það er búið að lóga bola, drepa
hann, skjóta hann með byssu.“
*
Frímann afi var fjarskalega barngóður,
fús að ræða við afabörnin og segja þeim
sögur og ævintýri. Þess naut nafni hans
litli enda bjó nú afi hjá foreldrum hans.
Meðan Frímann yngri er enn lítill
hnokki fer hann með foreldrum sínum
austur að Brekku að heilsa upp á
föðurfólkið. Þar gefur að líta minnis-
varða, fjögurra metra háan blágrýtis-
drang og brjóstmynd á af öldruðum
manni með alskegg, gjörðri af meistara
höndum (Einar Jónsson).
Sem nú Frímann litli kemur að varð-
anum ásamt mömmu sinni segir hún
sem svo að þarna sjái hann nú langa-
langa-langafa á Brekku. – Barninu verður
undarlega við, rennir augum upp eftir
dranginum og segir undrandi:
„Nei! – Varð hann að steini?“
*
Bræðurnir tveir á Núpsstað urðu háaldr-
aðir báðir. Annar þeirra var eitt sinn
spurður að því hverju hann þakkaði
langlífi sitt.
Sá aldraði gerði langa sögu stutta:
„Ef maður deyr ekki áður – þá verður
maður gamall.“
*
Frændkona mín, Magnea Jónsdóttir,
lengi kölluð Magga á Melstað (í Nes-
kaupstað) þar sem hún dvaldi hjá frænd-
fólki sínu síðari hluta ævinnar. Ég hitti
hana nokkrum sinnum. Fór vel á með
okkur og hún kallaði mig „ættlegg“ sinn.
Magga var vel mælt og kryddaði tal
sitt með sérstæðum orðatiltækjum sem
hún, oftar en ekki held ég, smíðaði sér
sjálf – og sum á stundinni.
Möggu þótti gott kaffi eins og fleirum
og kunni líka að hella uppá könnuna ef
svo bar undir. Og sagði þá gjarnan:
„Nú skulum við fá okkur einn laglega
lagaðan!“
Ef einhver skildi eftir opnar dyr þar
sem venja var að halla hurð að stöfum
átti hún til að segja:
„Hvernig er það með þig, ertu ekki
hurðarfær?“
Um þá sem Möggu þóttu vera miklir á
lofti og góðir með sig úr hófi sagði hún
gjarnan:
„Þeir eru ekki heilagir þó þeir hampi
sér!“
Um klaufahátt í orði eða verki og
annað sem einnig flokkast víst undir
„mannleg mistök“ sagði Magga ósköp
blátt áfram:
„Vitið er ekki meira en Guð gaf.“
*
Það átti að vígja nýtt skólahús í Vík í
Mýrdal kl. 14.00, á laugardegi auð-
vitað. Við Ágúst bílstjóri tókum daginn
snemma. Ég hafði krotað niður kvöldið
áður það sem ég ætlaði að segja. Við
vorum komnir austur um hádegi og
settumst inn á Víkurskála að fá okkur
hressingu. En brátt er ég kvaddur í síma.
Í símanum er Jón Einarsson
skólastjóri. Hann kvaðst hafa heyrt að ég
væri kominn í plássið. Segist vera að
vinna í nýja húsinu og spyr hvort ég hafi
ekki gaman af að líta inn. Jú, ég játa því.
Svo þurfi ég nú að fara heim með honum
og snyrta mig fyrir vígsluna.
Jón svaraði og heldur seint að nógur
tími væri að tala um það – hún væri
áformuð eftir hálfan mánuð!
Mér brá hroðalega og þótti þetta flan
mitt hið versta mál. Á leiðinni fram í
matsal kom ég þó auga á ljósan punkt í
stöðunni – verri hefði hún getað orðið!
Margrét kona mín hafði neitað að koma
með. Það var skárra! Ég spurði Ágúst
hvort hann hefði nokkurn tíma farið
með forvera mína, Gylfa Þ. og Magnús
Torfa, fyrir boðaðan tíma. Hann hugsaði
sig um og svaraði: „Ekki svona langt.“
*
Siggi átti heima á Breiðdalsvík. Pabbi
hans fór oft suður fyrir á og Siggi fékk
að fara með. Það var hylur við brúna.
Pabbi var með veiðistöng. Hann stoppar
á brúnni, kastar og er fyrr en varir kom-
inn með stærðar silung upp á brú. Siggi
var heldur ekki iðjulaus og farinn að
klifra utan á handriðinu þegar pabbi
hans leit um öxl. Skelfingu lostinn gat
hann laumast að syni sínum og kippt
honum inn yfir handriðið. Og segir nú –
með meiru:
„Hvað hefðir þú gert, Siggi minn, ef
þú hefðir dottið í ána?“
Siggi leit brosandi á föður sinn:
„Ég hefði bitið á öngulinn, pabbi.“
*
Séra Ágúst Sigurðsson í Vallanesi þjónaði
Þingmúla og hafði boðað messu í
Skriðdal. Aðeins einn maður kom til
kirkju, Magnús Hrólfsson á Hallbjarnar-
stöðum.
Það verður líklega messufall hjá okk-
ur, Magnús minn, sagði prestur.
Nú, sagði Magnús, alltaf háraði ég á
garðann þó fátt kæmi í hús.
Prestur lét sér þetta að kenningu
verða og prédikaði lengi yfir Magnúsi.
Eftir messu spurði hann áheyranda sinn
hvernig honum hefði líkað ræðan.
Magnús gaf lítið út á það. En sagði
svo:
„Aldrei hefði ég nú borið fyrir eina
rollu allt heyið úr hlöðunni!“
*
Við Þorsteinn Sveinsson erum gamlir
kunningjar. Fyrir nokkrum áratugum
mættumst við á Mjóafjarðarheiði og tók-
um tal saman.
Þorsteinn var á splunkunýjum bíl,
ljómandi fallegum. Ég áttaði mig ekki
almennilega á litnum og hafði orð á því
við Þorstein.
„Það er varla von að þú kannist við
litinn,“ sagði Þorsteinn. „Bíllinn er nefni-
lega vínrauður.“