Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1944, Side 22

Norrœn jól
ingar þátt. Mótin, sem flest stóðu frá viku til hálfs mánaðar og oftast voru haldin
á fögrum og sögufrægum stöðum, voru fyrir skólafólk, stúdenta, blaðamenn, kenn-
ara, verzlunarmenn, lækna, verkfræðinga, verkalýðsleiðtoga, búfræðinga o. fl. 60
þús. þátttakendur höfðu tekið þátt í þeim fyrir stríð. Fyrirlestrar og önnur kynn-
ingarstarfsemi var miðuð við nám, áhugamál eða störf hvers þátttakendahóps,
þannig að hver starfshópur fékk að kynnast því, er hann helzt varðaði eða hafði
áhuga á. Tvö slík námskeið voru haldin hér, fyrir norrænustúdenta 1935 og
sögukennara 1938. Félagið gekkst fyrir ódýrum skólaferðum um Norðurlönd, og
ferðuðust nemendur svo þúsundum skipti á vegum félagsins á hverju sumri.
Meðal annars voru tvær slíkar ferðir farnar héðan til Noregs og Svíþjóðar, en
þær urðu að leggjast niður á kreppuárunum sökum gjaldeyrishamla. Norræna
félagið í Svíþjóð hefur gengizt fyrir mörgum svokölluðum „vikum“, meðal annars
„íslenzkri viku“ í Stokkhólmi 1932. „Vikur“ þessar eru til þess að kynna menn-
ingu landanna á sviði bókmennta, vísinda og lista með fyrirlestrum, leiksýning-
um, upplestri bókmennta, hljómleikum og listsýningum. Félagið hefur kostað
sendikennara við háskólana til þess að kenna mál og bókmenntir. Einnig hefur
Norræna félagið hér gengizt, ásamt Sænsk-íslenzka félaginu, fyrir einni slíkri
viku, „Sænsku vikunni“ 1936. Norrænu félögin hafa gengizt fyrir vísindalegri
endurskoðun sögukennslubóka Norðurlanda og gefið út um það merkilegt rit.
Þá gengust þau fyrir því, að nefnd rannsakaði auðæfi, atvinnulíf og viðskipta-
möguleika Norðurlanda og hefur verið gefið út mikið og merkt rit um niður-
stöður þessarar nefndar. Aðra bókaútgáfu hefur félagið haft með höndum, þar
sem er hið myndarlega ársrit félagsins, Nordens Kalender, norrænar söngbækur
o .fl. Fyrir stríðið gengust félögin fyrir norrænum listsýningum, bókasýningum
og hljómleikum. Og félagið hér var á góðum vegi að koma sér upp lestrarsafni
með því að fá 10 nýútkomnar úrvalsbækur frá hverju landi árlega. Bækur þessar
voru síðan lánaðar félagsmönnum endurgjaldslaust.
Rétt fyrir stríðið beitti Norræna félagið sér fyrir því, að Norðurlandabúar
fengju gagnkvæm réttindi til náms og vísindastarfa í öllum Norðurlöndunum.
Slík réttindi myndu, eins og gefur að skilja, hafa ómetanlegt gildi fyrir íslend-
inga, sem í því efni munu jafnan þurfa að sækja mikið til annarra þjóða.
Þegar stríðið hófst, féll hin sameiginlega starfsemi niður, en sænska félagið
og það íslenzka hafa haldið uppi allmiklu starfi. Norræna félagið í Svíþjóð
hefur mest unnið að ýmiss konar hjálparstarfsemi, með því að koma finnskum
20