Leikhúsmál - 01.11.1963, Blaðsíða 24

Mín tónlist er ennþó of
evrópsk. Ég hef ekki
öðlast breytileikan ennþó.
Dick Higgins sagði
við mig: Þín tónlist
er of íhaldssöm!
Koenig: Þér sögðuð einu sinni,
að Cage vœri þegar
kominn útfyrir tónlistina,
hann byggi til antitónlist.
Paik: Það er fyrirmyndar Coge.
Cage sjólfur ó langt
í land að antitónlist.
Um daginn hélt hann
tónleika í fundasal
Berlínar.
Honum vœri ncer
að safna sveppum.
Koenig: Þér œttuð að segja
eitthvað í viðbót um
tónlist yðar.
Paik: Öll sagan um breyti-
leikann er ekki ennþó
sögð. — Ég hef til þessa
haldið að mögulegt vœri
að sameina breytileika
og orku.
Nú veit ég,
að breytileiki er nauðsyn-
leg afleðing orku.
Ég meina ekki aðeins með
því hina dularfullu lœgð,
sem fólkið kannast við í
Austur-Asíu,
hinir kristnu og anti-
kristnu dulhyggjumenn í
Evrópu þekktu
þetta óstand.
Meðal þýzkra snillinga
sjóum við einnig
dœmi um þetta.
Breytileiki af
völdum orku.
Backhaus spilaði Kadensur
aðeins einu sinni vel;
þegar hann endurtók þœr,
urðu þœr slœmar.
Ég varð að koma
fram tólf sinnum í
dómkirkjuleikhúsinu.
Tólf sinnum varð ég að
endurtaka sama hlutinn.
Það leiddist mér.
En oft kom mér
eitthvurt atvik í
óstand fullkomleikans.
Það var stórfínt.
Koenig: Orkar þessi fullkomleiki
ó óhorfendur?
Paik: Ég veit ekki; ég hugsa of
mikið um mig sjólfan.
Þegar óköf fagnaðalœti
óhorfenda byrja —
Koenig: — þó vitið þér ekki
hvers vegna.
Thwaites: Spurningin um list
og antilist liggur ennþó í
loftinu. Ég hef ekki fengið
neina skýringu ó því,
hversvegna verður að
saga niður slaghörpu,
hversvegna verður að
brjóta fiðlu. í stuttu móli ó
eyðileggingatóninum í
sýningum ykkar.
Paik: List — antilist, það er
mjög teygjanlegt. Sérhver
hlutur, sem er ólitinn list,
verður list,
samkvœmt uppskrift
Kants. Og sérhver list
verður að engu, þegar
hún er seld, og litið ó
hana sem óróður.
Thwaites: Ég ó við antilist, eins og
dadafólk framdi.
Paik: Ég held, að dadafólk hafi
œtlað sér að búa til list.
Schwitters sagði: Dada og
dntidada er það sama.
Koening: Venja er að nota orðið
NEODADAISMI yfir
flúxusfólk.
Paik: Ég cetla, að ég hafi gerzt
listamaður, vegna þess að
ég elska óvenjulegar að-
stœður. Það óvenjulegasta
að — öfugt við samfélag-
ið. Hugsið ykkur
Duchkamp og
Schwitters.
Koenig: Hið óvenjulega er fyrst
unnt að sýna, þegar
hið venjulega er þekkt.
Thwaites: Er slagharpan söguð í
sundur einnig þess vegna?
Paik: Slagharpan er heilög.
Hún verður að eyðileggj-
ast. Annars kostar hún alls
ekki svo mikið. Fyrir 50
mörk fœst strax ein.
Til er fólk, sem vill ekki
einu sinni peninga fyrir
slaghörpuna sína.
Það vill einungis losna
við hana. Aðeins
flutningurinn er dýr.
Koenig: Takmarkast eyðilegging-
arinnar aðferð
yðar eingöngu við tón-
listina — eða eruð þér
einnig að hugsa um
eyðilegginuna sjólfa?
Paik: Þessari spurningu get
ég aðeins svarað,
ef þér getið skilgreint,
hvað tónlist er.
Ég hef I esið alla tónfagur-
frœðina þýzku, og ekkert
svar fengið. Ef ég mœtti
leyfa mér að koma með
mólamiðlun: tónlist er
tímaröð.
Koenig: Tímaröð — það er hœgt
að flokka margt annað
undir það hugtak,
ekki eingöngu tónlist.
Paik: Cage hefur sagt:
Kúabjöllurnar í Ölpunum
eru betri en Beethoven.
Hann hefur rétt fyrir sér.
Við Kóreubúar erum
sérlega hrifnir af kúa-
bjöllunum í Ölpunum.
Koenig.- Á því augnabliki,
sem Stockhausen notar
kúabjöllur, verða þcer að
tónlist í hefðbundinni
merkingu.
Paik: Sem tónlistarmaður,
hef ég óhuga ó því,
hvernig ég ó að
umgangast tímann.
Ég geri jafnvœgisóstand
að veruleika með tónlist
minni. Það er sameigin-
legt með Zen Búddhis-
mann. Zen Búddisminn
vill 'oceta heiminn með
jafnvcegi. Þessi ósk brýtur
í bóga við hina út-
breiddu aflfrceði.
Harmleikur mannsins er
nízkunni að kenna hann
vill fó meira, eilíflega
meira. Zen Búddhismun-
um segir: Maðurinn
þarfnast algjörs nœðis.
Þessu óstandi vil ég nó
með tónlist minni.
— HORROR VACUI er