Peningamál - 04.05.2022, Qupperneq 15

PENINGAMÁL 2022 / 2 15
Peningastefnan og
innlendir fjármálamarkaðir II
Peningastefnan og markaðsvextir
Meginvextir hækkaðir enn frekar
Meginvextir Seðlabankans (vextir á bundnum innlán-
um til sjö daga) voru 2,75% fyrir útgáfu þessara
Peningamála (mynd II-1). Þeir voru hækkaðir um 1,25
prósentur á síðasta ári og um 0,75 prósentur í febrúar
sl. Stuttir markaðsvextir hafa hækkað með sama hætti.1
Vextir bankans eru nú þeir sömu og þeir voru
áður en COVID-19-farsóttin barst til landsins í febrúar
2020. Raunvextir bankans eru hins vegar lægri þar sem
verðbólga er töluvert meiri og skammtímaverðbólgu-
væntingar hærri nú en í aðdraganda farsóttarinnar.
Raunvextir bankans eru nú -3,3% miðað við meðaltal
raunvaxta sem eru reiknaðir út frá mismunandi mæli-
kvörðum á verðbólgu og verðbólguvæntingar til eins
árs en í febrúar 2020 voru þeir 0,4%. Þeir eru einnig
0,7 prósentum lægri nú en þeir voru áður en vextir voru
hækkaðir í febrúar í ár. Vaxtamunur gagnvart útlöndum
hefur hins vegar aukist og skammtímaraunvextir eru
1,9 prósentum hærri hér á landi en að meðaltali í helstu
viðskiptalöndum.
Grunnspáin byggist á þeirri forsendu að meginvextir
þróist í takt við peningastefnureglu þjóðhagslíkans bank-
ans sem tryggir að spáð verðbólga sé í samræmi við
markmið bankans til meðallangs tíma.
Samkvæmt könnun bankans frá því í apríl búast
markaðsaðilar við að meginvextir bankans verði hækk-
aðir enn frekar og verði 4,5% í lok árs og 4,75% um
1. Seðlabankinn hóf að birta svokallaða IKON-vexti (Icelandic Króna
OverNight) í byrjun apríl sl. Þetta nýja vaxtaviðmið byggist á markaðs-
vöxtum á ótryggðum innlánum til einnar nætur hjá viðskiptabönkunum
og er talið betra viðmið fyrir stutta vexti í íslenskum krónum en hefð-
bundnir millibankavextir þar sem mun meiri velta er á bak við þessa
samninga en á millibankamarkaði.
Vextir Seðlabanka Íslands og skammtímamarkaðsvextir
2. janúar 2018 - 29. apríl 2022
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Vextir á veðlánum
Meginvextir SÍ (vextir á
7 daga bundnum innlánum)
Vextir á viðskiptareikningum
Daglánavextir
IKON
%
Mynd II-1
-1
0
1
2
3
4
5
6
7
8
2018201720162015 ‘22