Veiðimaðurinn - 01.12.1986, Blaðsíða 59
vinnslu af þeim sökum. Þá þyki hann
bragðdaufur, og það færist í vöxt, að neyt-
endur óski sérstaklega eftir að fá ekki eldis-
lax, þegar keypt er í matinn.
Þar höfum við það, frá þeim sem gerst
mega vita. En það er einnig ljóst, að til þess
að villti laxinn haldi yfirburðum sínum
sem matvara er nauðsynlegt „að veiði-
menn geri sér góða grein fyrir því, að rétt
meðferð á fiskinum getur skipt sköpum um
verðmæti hans“, svo að notuð séu orð Sig-
valda H. Péturssonar.
En hver er svo rétt meðferð á veiddum
laxi?
I fyrrnefndri grein Sigvalda er sagt, að
nauðsynlegt sé að blóðga laxinn strax eftir
löndun, kæla hann fljótt, slægja hann og
loks frysta hann hratt, ef hann á að geym-
ast.
Um þetta munu vera skiptar skoðanir
meðal stangveiðimanna. Sumir blóðga lax-
inn á árbakkanum, en hinir munu vera
fleiri, sem gera það ekki. Sá sem þetta
skrifar tilheyrir síðarnefnda hópnum, en
tók sig þó til og blóðgaði sinn lax í tvö sum-
ur, án þess að geta fundið nokkurn mun á
gæðum, þó með þeirri undantekningu, að
blóðgaður lax kom fallegri út úr reykingu
en óblóðgaður, og átti það einkum við um
þunnildin.
Um slægingu er það að segja, að þeim
sem þetta skrifar er ekki kunnugt um nokk-
urn stangveiðimann sem slægir laxinn
sinn. Hins vegar er nauðsynlegt að slægja
urriða og bleikju sem allra fyrst, en þessir
fiskar eru yfirleitt með meltingarfærin full
af fæðu, eins og Sigvaldi bendir á.
Og erum við þá komnir að kælingunni.
Ætli hún sé ekki höfuðatriðið í þessu máli?
Við margar ár, kannski flestar nú orðið, þar
sem stangveiði er stunduð, er fyrir hendi
aðstaða til kælingar á laxi, í kæliklefum eða
frystikistum. Sums staðar, einkum þó við
þær ár sem ekki teljast til þeirra beztu og
þekktustu, er engin slík aðstaða fyrir
hendi. Þar verða veiðimenn að láta nægja
að geyma laxinn í ókældum kofa eða jafnvel
úti undir beru lofti og þá væntanlega í for-
sælunni. Það segir sig sjálft, að þar sem svo
háttar til er hætt við að laxinn geti orðið
léleg matvara, ekki sízt ef veiðiferðin
stendur í nokkra daga, eða ef hlýtt er í
veðri. Þarna myndu ískassarnir, sem Sig-
valdi talar um, koma að góðum notum.
Ef stangveiðimenn gæta þess að koma
laxinum sínum í kælingu sem fyrst eftir að
hann er veiddur og/eða frysta hann sem
hraðast, ef á að geyma hann til neyzlu síð-
ar, þá á enginn að þurfa að vera í vafa um
gæðin. Enn eitt atriði, sem ekki kemur
fram í grein Sigvalda: Forðist að kremja
laxinn eða merja, ekki sízt ef hann er ekki
blóðgaður.
Að lokum þetta úr bæklingi, sem Veiði-
eigendafélag Suðurlands hefur gefið út:
„Laxinn sem þú kaupir út í búð getur
hvort heldur verið náttúrualinn, sjógeng-
inn lax - fangaður með „eðlilegum“ hætti í
sjó, ám eða vötnum, eða eldislax/kerjalax
- fæddur, uppalinn og fangaður í eldis-
stöðvum.“
„Þeir sem ekki þekkja vel til laxa sjá í
fljótu bragði engan mun á náttúruöldum
laxi og kerjalaxi. Utlitið, þ.e. litur og ytri
áferð, er mjög svipað. En það er umtals-
verður munur á kjötinu - bæði gerð þess
og bragði. Kjötið í náttúrualda laxinum er
mun þéttara í sér, dekkra, bragðmeira og
betra. Astæðan er sú að náttúrualdi laxinn
hefur þurft meira fyrir lífínu að hafa, reynt
meira á sig, og er því bæði sterkari og stinn-
ari. Auk þess hefur hann neytt eðlilegri,
náttúrlegri fceðu og hefur það áhrif á bragð-
gæði kjötsins.“
M.Ó.
VEIÐIMAÐURINN
57