Arkitektúr og skipulag - 01.04.1992, Blaðsíða 68

SKIPULAGSÞROUN
MODERNISMANS
SIGURÐUR EINARSSON
arkitekt
Fúnksjónalisminn
boðaði arkitektúr sem
skyldi uppfylla þarfir
mannanna, byggingar
skyldu vera vélar mannanna.
Le Corbusier setti í skipulagi fram
einfaldar leiðir til að skipta
flóknum veruleika í einingar.
Fullkominn aðskilnaður skyldi
vera á tegundum svæða: íbúðar-
svæði, iðnaðarsvæði o.s.frv.
Umferð gangandi og akandi
skyldi aðskilin og byggingar skilja
sig frá náttúrunni með því að
standa á súlum. Hann skrifar:
„Nútímatækni, arkitektúrinn og
skipulag hafa fært manninum
ótrúlegt verkfæri í hendur: nýjar
byggingarsamstæður, sem breyta
lífsskilyrðum mannanna. Byggð
svæði hafa í gegnum aldir valdið
mannskemmandi stöðnun,
afmarkaða með götum og görðum
- orsök mikillar eymdar. Hinar
nýju íbúðarblokkir, gjöf
nútímatækni, endurmóta borgir
og lífsskilyrði mannanna.
Eftir staðháttum eru valin ýmis
form á íbúðarblokkir,
„framhliðarformið” eða
„nálarformið”, „linsuformið”, Y
formið eða veggjarformið.
Nýsköpunin hefur náð þeim
hápunkti, þar sem eitthvað nýtt
verður til. Ibúðin mun héðan af
sýna sig sem mikilfenglegur
arkitektúr.”
Rómeó og Júlía eftir Peter Eisenman.
Við þekkjum hvemig hugmyndir
Le Corbusiers hafa þróast, verið
afskræmdar og haft alvarlegar
afleiðingar fyrir félagslegu hliðina
sem varð undir í skipu-
lagsgerðinni.
I kjölfarið á grein Christofers
Alexanders, A city is not a tree,
sem birtist í Architectural Forum
árið 1965, urðu ákveðin þáttaskil
í skipulagsgerð.
I stað þeirrar einföldunar að líta á
borgarskipulag sem tré kaus
Alexander að líta á borgir sem
flóknara skipulag sem hann
nefndi hálfnet.Til að sýna fram á
mismun á fjölbreytileika þessara
tveggja skipulagsaðferða, setti
hann fram eftirfarandi: „Tré byggt
á 20 frumhlutum getur í mesta
lagi innihaldið 19 aðra undirhópa
af þessum 20, en hálf-net hins
vegar byggt á sömu 20
frumhlutum getur innihaldið meir
Samanburður á skipulagi trásins og
hálfnetsins.
66