AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.03.1994, Blaðsíða 69

Ragnar Ásgeirsson teiknaöi eftir frumuppdrætti séra Sigtryggs 1936.
JSKRÚÐLJK- sém-SIGTIMJGS' GUDIAUGSSONAR-A-NÍJPI* ArID -1936'
SSSffflyý i. bl a.*..
fZZ3oSC.it .; , *•■••/"•.• - i. v-i'.p.i IIBA1..I..
VfcSvj.i...------fl D,~|U». ta @tbí~aú». x. fciVítiii‘»™. ™ u.i
-viSk,*uu» \]| pts*iuunM«iiii.i ni a Tjoii.wii-

!.•■.• .Av.w ■■•..
nærgengni viö ræktaöa landið og miöur sæmilegt,
úr því þetta átti þá að vera nýr ræktunarauki. í hina
hlíðina verra að verja smágróður fyrir heimadýrum,
hundum, köttum, hænsnum o.s.frv., einnig fyrir arfa
og fleira illgresi. Hafvind óttaðist ég, einkum framan
af sumri, en hélt að Hryggurinn myndi draga nokkuð
úr honum, sem og hefur reynst. Þá langaði mig til að
ná vatnsþrýstingi til vökvunar o.fl., sá hér hægast að
ná vatni úr Krossgiljunum inn á smáhjallann ofan við
Stekkjarlágina og í þrýstipípu þaðan niður í reitinn.
Enn var það, að hér þótti mér fríðast landslag um-
hverfis, næðilegra eintal við náttúruna en heima við
bæi og ylríkast af árdags- og hádegissól. Og enda
finna menn glöggar til fegurðar, sem ögn er afsíðis,
en sé hún stöðugt fyrir viturn".
Sumarið 1905 var hafist handa við byggingu garðsins
og safnað saman nokkrum steinum undir lítilsháttar
undirstöðu. Sumarið 1906 var sr. Sigtryggur erlendis
og ferðaðist hann til Skotlands, Danmerkur og
Finnlands. Má telja nokkuð víst að í ferð þessari hafi
hann viðað að sér hugmyndum að frekari útfærslu á
Skrúð enda má í skipulagi garðsins sjá tengsl við
evrópska garða þess tíma. Þá voru einnig nýaf-
staðnarframkvæmdir við Alþingisgarðinn (1893) og
má vera að prestsneminn hafi sótt einhverjar hug-
myndir í þann garð er hann var við nám í Reykjavík.
í ritinu um garðinn er hvergi getið um hvaðan hug-
myndin að skipulagi Skrúðs kemur, en þeim meir
fjallað um ræktun og uppbyggingu garðsins. Tilgang
garðsins sagði sr. Sigtryggur ekki vera að byggja
trjágarð eða blómagarð eins og gróðurgarðar heimila
gætu litið út. Hann sagði: „ Aðaltilgangurinn var að
reyna að sýna eftir mætti, hvað gróið gæti úr mold á
íslandi til fæðu, fjölnytja og fegurðar, eða vera mat-
jurtagarður, skrýddur að verðleikum íslenskrum
blóma“. Þarna kemur greinilega í Ijós að um eigin-
legan heimilisskrúðgarð eða lystigarð er ekki að ræða
frá hendi sr. Sigtryggs, heldur garð sem með umgjörð
sinni rýmir þær fyrirætlanir sem hann nefnir síðar við
stofnun ungmennaskóla.
Árið 1907 stofna þeir bræður Ungmennaskóla að
Núpi sem síðar varð Alþýðuskólinn á Núpi og nú
seinast Héraðsskólinn að Núpi. Þar sá sr. Sigtryggur
fyrir sér möguleika á að tengja saman hefðbundið
skólastarf við kennslu á ýmisskonar ræktun, eða eins
og hann segir í bók sinni:
1. Vera til hjálpar í kennslu í almennri plantnafræði
og garðrækt (námskeið) og einkum að því er snertir
aðhlynning trjágróðurs - skólagarður.
2. Sýna nemendum hvað vaxið getur í íslenskum
jarðvegi og jafnvel hrjóstrugum, ef athugun og ná-
kvæmni fylgir og tekið er tillit til íslensks veðurfars.
67