AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.03.1994, Blaðsíða 70

3. Venja nemendur við að neyta garðjurta og viður-
kenna ágæti þeirra til fæðubóta og heilbrigði."
þrír skipulagsuppdrættir hafa verið gerðir af garð-
inum. Fyrst skal nefna uppdrátt sr. Sigtryggs sjálfs
og hefur hann trúlega verið gerður áður eða við
upphaf framkvæmda og lýsir hann hve vel hefur verið
staðið að undirbúningi framkvæmda. Árið 1936
teiknaði Ragnar Ásgeirsson ráðunautur uppdrátt að
Skrúð eftir uppdrætti sr. Sigtryggs. Talið er að hann
hafi gert það að ósk bróður síns Ásgeirs Ásgeirs-
sonar (síðar forseta) sem lét uppdráttinn fylgja sem
stuðningsblað við umsókn til fjárveitinganefndar
Alþingis um styrk til handa Skrúð. Árið 1992 var garð-
urinn mældur upp af Garðyrkjuskóla ríkisins og Félagi
íslenskra landslagsarkitekta og í framhaldi af þeirri
mælingu var gerður uppdráttur er sýnir ástand og
stöðu garðsins í dag.
SKIPAN GARÐSINS
Garðurinn er um 70 m langur og 35 m breiður og því
rúmlega kvarthektari að stærð. Ef nefna ætti einhvern
eiginlegan garðstíl eða stíleinkenni á Skrúð, má sjá
áhrif frá hlaðstíl (barokk) þar sem miðjuás liggur í
gegnum garðinn og myndar ákveðin og jöfn hlutföll
í garðinum. Ennfremur má sjá áhrif frá endurreisnar-
tíma (renessanse) í norðurhluta garðsins þar sem
garðurinn tengist Núpsfjalli. Með mismunandi mörg-
um hæðarstöllum var garðurinn tengdur fjallshlíðinni
(sjá sneiðmynd) sem aftur gaf möguleika á rennandi
vatni eins og raun varð á. Innan við hlaðna garðinn
voru gróðursett reyniviðartré í raðir. Þau veittu skjól
innan garðsins og undirstrikuðu afmörkun hans, auk
þess að gefa garðinum innra rými mót ella opnu
landi. Garðinum var síðan skipað niður í misjafnlega
stór svæði og voru þau m.a. notuð undir ýmsar til-
raunir í garðyrkju. Norðurhluti garðsins er einna
stórbrotnastur út frá fagurfræði garðlistar, en þar voru
hlaðnir grjótveggir, stallar, gosbrunnur og vatnsþró
sem með sírennsli myndaði fossnið inn í garðinn.
Gosbrunnurinn mun hafa gefið allt að 7 m háa vatns-
bunu. Auk alls annars hefur þetta gefið áhrifamkila
garðmynd því þar er „locus amoenus“ eins og róm-
verjar kölluðu „hinn yndislega stað“.
ÁGRIP AF BYGGINGARSÖGU GARÐSINS
1906 var hafist handa við að hlaða grjótgarð að
austanverðum og efsta hluta garðs niður að hliði.
Þetta var tvöfaldur veggur, grjóthleðsla í ytra byrði
en grasi gróin snidduhleðsla inn mót garðinum. 1907
var lokið við að hlaða sambærilegan vegg að
vestanverðu að fyrirhuguðu aðalhliði. Þessi hlaðna
umgjörð utan um efsta hlutann telst því til fyrsta
áfanga garðsins. Áfram var haldið að hlaða langhliðar
garðsins og 1909 var lokið við að hlaða niður undir
núverandi gróðurhús. Sama ár var aðalhlið reist og
garðurinn vígður við það tækifæri. Samhliða þessum
framkvæmdum var unnið við að brjóta jarðveg innan
girðingar og var grjótið sumsstaðar það stórt að
68