AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.03.1994, Blaðsíða 83

Náttúran leynir á sér. Þunn sneið af bergi.
Tímamót uröu í umhverfismálum á Stokkhólmsráö-
stefnu Sameinuðu þjóöanna 1972, þar sem rætt var
í fyrsta sinn um umhverfis- og mengunarmál á alþjóð-
legum vettvangi. Síöan þá hefur mikiö vatn runnið til
sjávar og mat á umhverfisáhrifum þróast og breiðst
út um allan heim.
Loks var þaö áriö 1987 aö Brundlandskýrslan svo-
kallaða eða Sameiginleg framtíö vor kom út. Þar var
sett fram hugtakið sjálfbær þróun meö það í huga
aö maðurinn gangi ekki svo á höfuðstól náttúrunnar
að hann láti komandi kynslóðum í hendur náttúruna
í lakaraástandi en hann tókvið henni. Þjóðum heims
ber að stefna að þessu marki og þar kemur mat á
umhverfisáhrifum inn í sem afgreiðsluferli sem gefur
heildaryfirlit yfir áhrif framkvæmdar á náttúru, náttúru-
auðlindir og samfélag.
FRAMKVÆMDIR ÞAR SEM SKYLT ER AÐ META
UMHVERFISÁHRIF ÁÐUR EN HAFIST ER HANDA
Framkvæmdum sem háðar eru mati á umhverfis-
áhrifum má skipta í tvo flokka. Annars vegar eru fram-
kvæmdir sem ávallt er skylt að meta og hins vegar
eru framkvæmdir sem háðar eru mati á umhverfis-
áhrifum einungis þegar þær eru taldar kunna að hafa
umtalsverð umhverfisáhrif.
A. Framkvæmdir sem ávallt eru háðar
mati á umhverfisáhrifum.
Eftirtaldar framkvæmdir er ávallt skylt að meta:
1. Vatnsorkuvirkjanir með uppsett afl 10 MW eða
meira eða vatnsmiðlanir þar sem meira en 3
km2 lands fara undir vatn vegna stíflugerðar
og vatnsvega og/eða breytinga á árfarvegi.
2. Jarðvarmavirkjanir með varmaafl 25 MW eða
meira að hráorku eða 10 MW uppsett afl eða
meira og önnur varmaorkuver með 10 MW
uppsett afl eða meira.
3. Lagning háspennulína með 33 kV spennu eða
hærri.
4. Efnistökustaðir (malarnám) á landi 50.000 m2
eða stærri að flatarmáli eða þar sem fyrirhuguð
efnistaka er meiri en 150.000 m3.
5. Þjónustumiðstöðvar fyrir ferðamenn utan
byggða.
6. Förgunarstöðvar fyrir eitraðan og
hættulegan úrgang og almennar sorpeyð-
ingarstöðvar þar sem skipulag, förgun eða
urðun á sorpi og úrgangi fer fram.
7. Verksmiðjur þar sem fram fer frum- eða
endurþræðsla á steypujárni, stáli eða áli.
81