AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.1994, Blaðsíða 32

því að útiloka eða minnka hættu á slysum með því
að skilgreina hættulega eiginleika og miða hönnun,
efni, frágang og viðhald út frá áhættumati. Viðeigandi
merkingar og notkunarleiðbeiningar hjálpa til við að
auka öryggi leiktækjanna en ekki má nota merkingar
í staðinn fyrir kröfur um öryggiseiginleika og öruggt
viðhald leiktækjanna.
Þótt staðlar séu gefnir út er ekki þar með tryggt að
allir fari eftir stöðlunum. Neytendur eru þó sífellt að
gera sér betur grein fyrir því að í notkun staðla felst
sparnaður. Þegar um útboð og magninnkaup hjá
stærri aðilum er að ræða þekkja verkkaupar vel
hagræðið af því að vísa til staðla. Þannig hafa kröfur
kaupenda og eftirspurn þeirra eftir vörum sem fram-
leiddar eru eftir viðurkenndum stöðlum verið hvati
að hinni miklu útbreiðslu staðla í hinum vestræna
heimi. í sumurm tilfellum er ákveðið í lögum og
reglugerðum að nota staðal eða staðla og er það
vaxandi í lögum Evrópusambandsins, einkum varð-
andi öryggisatriði. Það gildir þó um fæsta staðla og
almennt eru staðlar til frjálsra nota.
Stjórnendur í Evrópusambandinu gerðu sér fljótt
grein fyrir því að til þess að efla viðskipti milli landa
gengi það ekki að stórþjóðirnar héldu áfram að setja
staðla hver hjá sér. Evrópulönd sömdu því um það
að þar sem til er samræmdur evrópskur staðall skuli
hann tekinn upp og allir þjóðarstaðlar felldir úr gildi.
Um nokkur ár hefur því verið unnið að samræmdum
staðli fyrir leiktæki og áætlað er að fyrstu staðlarnir
verði tilbúnir og taki gildi innan tveggja ára. í nokkrum
löndum hafa verið til staðlar um leiktæki og reglur
um frágang á leiksvæðum fyrir börn. Hér á landi eru
til dæmis þekktir danskir og þýskir staðlar sem notaðir
hafa verið, en með tilkomu evrópskra staðla munu
þessir þjóðarstaðlar falla úr gildi.
Drög að stöðlum eða staðlaröð sem verið er að semja
fyrir Evrópu hafa fyrr á þessu ári verið til opinberrar
umsagnar og áætlað er að endanlegar tillögur geti
komið til atkvæðagreiðslu á næsta ári og taki gildi
innan tveggja ára. Staðlaröðin getur breyst í með-
förum Staðlasambands Evrópu á umsagnartfmanum
en almennt er álitið að efni og kaflaskipting verði í
meginatriðum óbreytt. Um er að ræða EN 1176 sem
gildir fyrir leiktæki en til umsagnar nú voru 1., 8. og
9. kafli og EN 1177 sem gildir um yfirborðsmeðhöndl-
un.
EN 1176 skiptist í 9 undirkafla:
1. Aimennar öryggiskröfur og prófunarað-
feröir
Gildissvið staðalsins nær til leiktækja sem eitt eða
fleiri börn nota. Einnig nær það til búnaðar og tækja
sem eru uppsett sem leiktæki jafnvel þótt þau séu
30