AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.06.1994, Side 75
GÆÐASTJORNUN I FYRIRTÆKI
1. hluti
2. hluti
3. hluti
Amarkmið
stefna
verklagsreglur I
fyrirmæli, handbækur,
vinnu- og verklýsingar
GÆÐATRYGGING I
VERKI
GÆÐAHANDBOK
HVERJU
A A
/\ verkí
verk 1
GÆÐAAÆTLUN
eftirlitsáætlanir, eyðublöð
og önnur gæðaskjöl
búa til gallalausar byggingar, heldur aö koma í veg
fyrir meiri háttar skaöa, sem oft hafa mjög afdrifaríkar
afleiðingar, og notkun á nýjum byggingarefnum og
aðferðum án þess að nauðsynleg þekking og reynsla
sé fyrir hendi.
Meginhugsunin er sú að kerfisbinda og leggja
áherslu á það sem nú þegar er venjulegt verklag í
vel reknum fyrirtækjum en það er aftur á móti frjálst
hvernig þetta er gert.
Á sama tíma var ábyrgðartíminn hjá arkitektum og
öðrum hönnuðum, byggingarefnasölum og verk-
tökum samræmdur í fimm ár frá afhendingu bygg-
ingar. Á sama hátt fékk verkkaupi möguleika á að
gera bótakröfur á verktaka og byggingarefnasala
vegna galla eða vanefnda innan þessa fimm ára
ábyrgðartíma.
Gæðatrygging er hluti af samningi milli málsaðila og
af því leiðir að svo framarlega sem þeir hafa ekki
gert og skráð gæðatryggingarsamning sín á milli
getur ábyrgðartíminn breyst úr samningsbundnum
fimm ára tíma í 20 ár eins og hann var áður.
Þetta hefur leitt til þess að sérstaklega verktakar hafa
haft áhuga á að rétt sé gengið frá gæðatryggingu
eins og gert er ráð fyrir svo að ekki sé gerð krafa um
lengdan ábyrgðartíma við afhendingu bygging-
arinnar.
RAMMASAMNiNGUR
Niðurstaðan er sú að allir þeir sem standa að bygg-
ingum hafa nú komið á, eða eru að koma á, vel skrá-
settu gæðastjórnunarkerfi sem hefur það að mark-
miði að auka trú manna á því að byggingar uppfylli
gæðakröfur verkkaupa og að þessar gæðakröfur séu
skráðar þannig að það veki tiltrú manna.
Þær kröfur eru gerðar til verkkaupa að hann, í sam-
vinnu við ráðgjafa sína:
■ skyldi tæknimenn og verktaka til að gæðatryggja
slna verkþætti
■ velji byggingarefni/-hluta í samræmi við þau gæði
sem stefnt er að
■ ákveði hvernig staðið verður að eftirliti og stjórnun
■ geri sérkröfur til ráðgjafa og verktaka um gæða
tryggingu.
Tæknimenn og verktakar skulu:
■ gæðatryggja vinnu sína
■ gera tillögur um byggingarefni/-hluta í samræmi
við þau gæði sem óskað er eftir
■ framkvæma eftirlit og stjórnun í samræmi við óskir
verkkaupa
■ frarmfylgja sérkröfum verkkaupa um gæðatrygg
ingu.
GÆÐATRYGGINGAKERFIÐ
Til þess að uppfylla ofangreindar gæðakröfur skulu
arkitektar, tæknimenn og verktakar skrá og láta verk-
kaupa í té gögn um það hvernig þeir muni stjórna
gæðum viðkomandi verks. í þessum gögnum skulu
þeir m.a. skrá hvernig staðið verði að rýni verkefnis-
áætlunar, hönnunarrýni, rýni framkvæmdaferils,
verkefnisyfirferð, gæðaáætlun, eftirlitsáætlun og
upplýsingamálum.
REYNSLA AF KERFINU
Ofangreindar kröfur voru teknar upp árið 1986 og
árangurinn er nú að koma í Ijós. Það hefur vakið furðu
allra aðila hve margt hefur farið úrskeiðis og hve mörg
venjubundin útfærsluatriði hafa ekki staðist þessar
kröfur. Af þessum sökum hefur verið ákveðið að fylgja
þessu máli eftir til þess að koma í veg fyrir galla og
læra af fenginni reynslu.
VERKKAUPAR
Val á ráðgjöfum á sér nú í vaxandi mæli stað með
forvali, með þeim hætti að athugað er hvort viðkom-
andi aðilar geti uppfyllt kröfur um gæðatryggingu
og fyrst að því loknu er farið að ræða verð. Þetta
þýðir að allir aðilar leggja nú meiri áherslu á gæði.
Verktakar eru nú í vaxandi mæli frekar valdir með
það í huga, hvort álitið sé að þeir geti leyst viðkom-
andi verkefni á fullnægjandi hátt en hvort þeir séu
ódýrastir.
Fimm ára tímabilið og krafan um skráðar rekstrar -
og viðhaldsáætlanir og eftirfylgni hafa leitt til þess
að innbyggðir veikleikar á byggingum finnast fljótt,
þannig að hægt er að bregðast við þeim áður en
þeir valda meiri háttar tjóni. Sem dæmi má nefna
73