AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.12.2001, Blaðsíða 10

VALDIMAR HARÐARSON, ARKITEKT
Þekkingarþorp við
Háskóla íslands
Fyrirhuguö er bygging Vísindagarða/-
þekkingarþorps á lóð Háskóla íslands í
Vatnsmýrinni. Svæðið sem lagt er undir
byggingar er rúmlega 70 þúsund fer-
metrar að stærð og er gert ráð fyrir um
50 þúsund fermetrum bygginga. Vinna
við skipulag og annan undirbúning hefur staðið
yfir frá því í vor og er vonast til að framkvæmdir
hefjist vorið 2002.
Samantekt þessi er m.a. byggð á grein Stefáns
Ólafssonar prófessors, sem hann nefnir „Þekking-
arþorp. Aflstöðvar þekkingarhagkerfisins. Um há-
skólatengda vísindagarða í vestrænum löndum”,
dags. september 2001, en Stefán er formaður
Húsnæðis- og skipulagsnefndar Háskóla íslands,
sem stýrir undirbúningi verkefnisins.
Hvað er Þekkingarþorp?
Þekkingarþorp eru þyrpingar þekkingarfyrir-
tækja sem staðsett eru í eða við háskólaumhverfi.
Markmið með uppbyggingu þekkingarþorpa er að
skapa öflugt nýsköpunar- og viðskiptaumhverfi
sem skapar fyrirtækjum og viðkomandi háskólum
samlegðaráhrif, báðum til hagsbóta. Þekkingar-
þorp gegna víðast í vestrænum samfélögum
stóru og sívaxandi hlutverki við að efla og auka
framþróun þekkingarhagkerfisins. Þau eru vel til
þess fallin að draga að sér ungt menntað vinnuafl
sem verður mikilvægasta auðlindin í þekkingar-
hagkerfi framtíðarinnar.
Þekkingarþorp eru frábrugðin venjulegu fyrir-
tækjaumhverfi og sérhönnuðu fyrirtækjaumhverfi
að því leyti að í þekkingarþorpum er skapað sam-
félag háskóla, þekkingarfyrirtækja og rannsóknar-
stofnana sem leggja hvert öðru lið með sambúð-
inni og ná að byggja upp styrkleika heildarum-
hverfisins sem er meiri en samanlagður styrkleiki
þeirra einstöku þátta sem mynda heildina. Alls
staðar í þróuðum vestrænum þjóðfélögum er nú
litið til slíkra þekkingarþyrpinga sem öflugustu að-
ferðarinnar til að hraða og efla nýsköpun.
Hvað þarf til?
Þróun nýja hagkerfisins þar sem þekking er
smám saman að verða mikilvægasta auðlindin
hefur í vaxandi mæli kallað fram þróun þekkingar-
þorpa í vestrænum löndum á síðustu áratugum. Á
svipaðan hátt og verksmiðjur iðnríkja 19. og 20.
aldar byggðust upp við verðmætar orkulinda- og
auðlindanámur, eða við hagstæðar samgöngu-
J