Úrval - 01.02.1952, Blaðsíða 21

ÁHRIF LlKAMSLÝTA OG FÖTLUNAR
19
við, að það verði einrænt, feim-
ið og ómannblendið. Það dreg-
ur sig úr félagsskap annarra til
þess að hneyksla þá ekki, vekja
ekki skop þeirra eða meðaumk-
un. Með þessu hyggst það firra
sig óþægindum, en þjáningin
fylgir því í einveruna.
3. Áhrifa annmarkans á sál-
arlífið og skapgerðina gætir
venjulega meira eftir því sem
barnið stálpast og gerir sér
betur grein fyrir honum. Ungl-
ingsárin eru flestum slíkum
bömum erfið og er þá mikil-
vægt að geta komið þeim til
réttara skilnings á annmarka
sínum og sætt þau við hlut-
skipti sitt. Á unglingsárunum
fer maðurinn fyrst að gera sér
raunhæfa grein fyrir framtíð-
arhorfum sínum. Hann spyr sig:
Er ég dæmdur til að vera aum-
ingi allt mitt líf og upp á aðra
kominn? Verð ég alla ævi grýla
á menn? Slíkur unglingur finn-
ur, að eðlilegir möguleikar hans
til starfs og til að njóta lífs-
hamingju eru meira eða minna
skertir. Hann er e. t. v. að
mestu leyti hindraður í því að
taka þátt í félagslífi og
skemmtanalífi ungs fólks. Og
síðast en ekki sízt rennur það
upp fyrir honum á kynþroska-
árunum, að hann muni e. t. v.
ekki geta kvænzt eða gifzt sak-
ir annmarka síns, eða hann
muni a. .m. k. leggja þar mikl-
ar hindranir í veg hans. Þetta
síðastnefnda verður honum oft
þungbærast af öllu.
4. Auk þessa hefur ýmiss kon-
ar fötlun og bæklun oft líkam-
lega vanlíðan og þjáningu í för
með sér, öðru hvoru a. m. k.
Þessi vanlíðan torveldar sem
vænta má mjög geðstjórn þess-
ara bama, eykur á eirðarleysi
þeirra og viðkvæmni.
5. Af þessu er skiljanlegt, að
barn með fötlun eða lýti tekur
oft ekki annmarka sínum á rétt-
an eða æskilegan hátt og fer
hættan hér vaxandi með aldr-
inum. Mörg slík börn geta átt
hamingjusama eða tiltölulega
hamingjusama bernsku, en eftir
því sem aldur færist yfir þau,
háir annmarkinn þeim meir, a.
m. k. andlega, og stundum einn-
ig líkamlega.
6. Allalgengt er, að barn noti
fötlun sína sem mest það má
til að fá aukin fríðindi sér til
handa langt fram jhfir það, sem
íötlunin gefur tilefni til, það
vill láta dekra við sig og færir
sig smám saman upp á skaftið,
þar til það gerist hinn versti
harðstjóri. Verður það því óvin-
sælt og illa þokkað, þar sem til-
ætlunarsemi þess og heimtu-
frekju eru engin takmörk sett.
Hinni særðu sjálfsvirðingu
þess hættir við að leita upp-
bótar á miður heppilegan hátt.
Sum reyna að dylja lýti sín á
þann veg að gera sig áberandi
á einhvern hátt, í von um, að
það dragi athygli manna frá
lýtinu. En oftast er fánýtt að
ætla sér að dylja líkamslýti á
áberandi stað. Ef drengur hef-
3*