Úrval - 01.10.1954, Síða 86

84
tTRVAL
sjálfur þeirrar skoðunar. Hann
var fljótur að semja, og tilgang-
ur hans hefur að öllum líkind-
um verið sá einn, að afla sér
fjár til þess að geta framfleytt
sér og f jölskyldunni.
Árið 1889 skrifar hann: ,,Ég
er ekki trúaður á að ég hafi
skrifað eina einustu línu sem
hefur raunverulegt bókmennta-
gildi. Mig langar til að fela mig
einhversstaðar í fimm ár eða
svo og vanda mig reglulega vel.
Ég verð að læra allt frá byrjun,
því að ég kann ekkert til verka
sem rithöfundur."
Þessi minnimáttarkennd eða
óánægja með unnin afrek, ein-
kenndi Tjekov alla ævi. Það er
ekki fyrr en 1886 að hann fer
að taka ritstörf sín alvarlega.
Þegar menntamenn Pétursborg-
ar fara að veita honum athygli
og viðurkenna hæfileika hans,
tekur viðhorf hans til ritstarf-
anna að breytast og afköstin
minnka. Árið 1885 birtust 129
smásögur og þættir eftir hann;
1886, 112; árið 1887, 66; og árið
1888 aðeins 12. Þó eyddi hapn
meiri tíma í að skrifa smásög-
urnar árið 1888 en nokkurt ann-
að ár á undan. Samtímis var
hann starfandi læknir í Moskvu,
og taldi læknisstarfið að
minnsta kosti ekki þýðingar-
minna en ritstörfin.
„Mér finnst það hafa góð á-
hrif á mig að hafa tvennskonar
störf með höndum. Læknisfræð-
in er lögleg eiginkona mín, en
bókmenntirnar ástmey mín. —
Þegar ég verð leiður á annari,
sef ég hjá hinni . . .“
En þetta ,,samlíf“ var ekki
eins snurðulaust og Tjekov
vildi vera láta; „eiginkonan11 og
„ástmærin“ voru afbrýðissamar,
og „ástmærin" bar venjulega
sigur af hólmi. Eftir því sem
árin liðu, sökkti Tjekov sér æ
meira niður í ritstörfin, en öðru
hvoru starfaði hann þó að lækn-
ingum, einkum þegar farsótt-
ir geisuðu, og skortur var á
læknum.
Tjekov hefur sennilega verið
farinn að semja leikrit þegar á
skólaárum sínum, en ekkert af
þeim verkum hans hefur varð-
veitzt. Frægustu leikrit sín samdi
hann síðustu fimmtán árin sem
hann lifði: Ivanov árið 1888,
Mávinn 1896, Vania frænda
sama ár, Þrjár systur 1900 og
Kirsuberjagar'ðinn 1903. Ivanov
var sýndur í fyrsta skipti í hinu
kunna Alexandrinski leikhúsi í
Pétursborg árið 1889, og var
frábærlega vel tekið.
Sagt er að Tjekov hafi valið
þetta algenga rússneska nafn
sem heiti til þess að gefa í skyn,
að söguhetjan væri í rauninni
alls engin hetja, heldur ósköp
venjulegur maður; hann hafði
jafnvel ætlað að kalla leikritið
Ivan Ivanovich Ivanov. Nikolai
Ivanov er ungur maður, er
byrjar líf sitt sem hugsjóna-
maður, en fær engu áorkað,
verður taugaveiklaður og bind-
ur enda á líf sitt sjálfur til þess
að forðast að þurfa að fyririíta