Úrval - 01.02.1955, Blaðsíða 13
SIÐGÆÐI ÁN TRÚAR
11
allan vanda. Barnið hefur mikl-
ar og óbeizlaðar sjálfshugðir
og auðvitað hljóta þær að koma
oft í ljós á óþægilegan og óvið-
felldinn hátt. Tökum hið sígilda
dæmi um barnið, sem er af-
brýðisamt og fjandsamlegt ný-
fæddu systkini. Það vandamál
má útkljá með lipurð og lagni,
en oft er þetta svo svæsið, að
varla er vogandi að skilja barn-
ið eitt eftir hjá hvítvoðungnum.
Komi þetta fyrir, er nauðsyn-
legt, að foreldranir fyllist
hvorki viðbjóði né verði harmi
lostnir. Þeir ættu ekki að láta
barninu finnast, hvorki af því,
sem þeir segja né af því, sem
þeir láta ósagt, að þeir hafi
búizt við, að því þætti vænt
um litla barnið eða þeim þyki
leiðinlegt og óeðlilegt, að svo
skuli ekki vera.
Þetta skýrir út eitt af grund-
vallaratriðum barnauppeldis.
Og það er, að enda þótt barn-
ið þurfi hjálpar og hvatningar
við til að sigrast á árásarkennd-
um sínum, á ekki að láta því
finnast, að það sé ljótt og ó-
eðlilegt að hafa þær. Við höfum
þær öll. Þær eru hluti af eðlis-
lægri arfleifð okkar. Og einn
hinn mesti skerfur, sem nútíma
sálarfræði hefir lagt mannlegri
hamingju, er að leiða í ljós þá
staðreynd og viðurkenna hana,
að engin ástæða er að fyllast
sektarkennd, þó að við finnum
hjá okkur frumstæðar hvatir,
ef við reynum af fremsta megni
að hafa hemil á þeim.
Annað atriði: Það er óvitur-
legt af foreldrum að gera allt-
of háar kröfur um óeigingimi
barnanna. Stundum gera for-
eldrar þetta, og halda þá ef til
vill að betra sé að krefjast
meira en hægt er að búast við
að fá, annars fáist kannske
ekkert. Þetta er mikill misskiln-
ingur. Ég ætla að sýna fram á
það með dæmi. Hinn mikli sál-
arfræðingur Susan Isaacs segir
á einum stað frá því, hvernig
gáfuð móðir bar undir hana
þennan vanda. Hún átti litla
telpu, einkabarn. Þær áttu
heima á afskekktum stað, og
einu börnin, sem um var að
ræða fyrir leikfélaga, voru
heldur illa siðuð og mikil á
lofti. I hvert skipti sem þau
komu þangað heim, brotnaði
eitthvað af leikföngum litlu
telpunnar. Það var því ekki að
undra, þó að hún færi að líta
þessar heimsóknir heldur illu
auga. Móðirin spurði: ,,Væri
það rangt, — myndi það ýta
undir eigingirnina — að fara
burtu með brothættustu leik-
fengin, þegar von er á þessum
börnum?“
Svarið var, að auðvitað væri
það ekki rangt. Það var einmitt
það, sem átti að gera. Hví
skyldi ekki virða eignarétt litlu
telpunnar til jafns við eignarétt
fullorðinna? Ef móðirin hefði
átt einhvern dýrgrip, — segj-
um nýjan loðfeld —, myndi hún
ekki lána hann þeim, sem hún
væri viss um, að skemmdi hann.
2*