Úrval - 01.02.1955, Blaðsíða 14

Úrval - 01.02.1955, Blaðsíða 14
12 ÚRVAL Henni þætti eflaust ósann- gjarnt að vera beðin þess. Hvers vegna ættum við að gera meiri kröfur til barns ? Einhver kann nú að svara: „En það er annað mál. Loðfeldurinn er dýrmætur, en það eru leikfóng ekki.“ En leikföngin geta verið barninu alveg eins dýrmæt. Og það er að ætlast til of mikils af mannlegu eðli að vilja, að barninu sé sama þó að leik- föng þess séu brotin, ef önnur börn hafa yndi af því. Fram að þessu hefi ég bent á, að þýðingarmesta hlutverk siðræns uppeldis sé að glæða félagshugðirnar. Óraunhæft væri þó að ætla, að öll félags- leg hegðun sé sjálfkrafa tján- ing félagshugðanna. Mikill hluti hennar byggist á þjálfun. Maðurinn þarf að læra að laga framferði sitt eftir tilteknum hegðunarreglum, sem miða að almannaheill. Sú þjálfun er ekki siðrænt uppeldi í strangasta skilningi, en hún er mjög þýð- ingarmikill hluti af uppeldi hvers barns. Snemma í bernsku þarf það að læra að hlýðnast ákveðnum reglum, sem stuðla að eðlilegum gangi heimilislífs- ins. Það þarf að fara möglunar- laust í rúmið, þegar því er sagt það. Það þarf að virða eigna- rétt annarra og koma í matinn í tæka tíð. Stundum verður það að gæta þess að tefja ekki full- orðna fólkið frá vinnu sinni o.s. frv. I þessum efnum verða að vera ákveðnar reglur og -—- hik- um ekki við að segja það — ákveðin viðurlög. Þrálátur orðrómur hefir gengið um það, að nútíma sál- arfræði sé andvíg boðum og bönnum, — að sá hafi orðið árangur af uppgötvunum Fre- uds, að nú sé það talin rétta aðferðin við að ala börn upp að leyfa þeim að haga sér eins og þau vilji, — og að ef við segjum nokkru sinni við barn „gerðu þetta ekki,“ svo að ég tali nú ekki um, ef við refsum því, sé hætta á að við völdum því ó- bætanlegu tjóni. Mætti ég því segja eins greinilega og mér er unnt, að nútíma sálarfræði heldur engu þvílíku fram. Freud komst svo að orði í Fyrirestr- um um sálkönnun: „Barnið þarf að læra að hafa hemil á hvötum sínum. Ómögu- legt er að veita því fullt frelsi til að þjóna hindrunarlaust öll- um hvötum, sem í því búa. Það myndi að vísu vera fróðleg til- raun fyrir sálarfræðinga, en gera foreldrum lífið óbærilegt og skaða bömin sjálf alvarlega ...... Uppeldisfræðin verður að sigla milli skers hins frjálsa hvatalífs og báru algerrar hindrunar.“ Freud átti sex börn. Hann vissi því um hvað hann var að tala. Sanngjarn agi hefir aldrei skaðað nokkurt barn. I raun- inni kjósa börn hann heldur. Þau þarfnast ákveðinnar festu. Þau vilja vita, hvar þau standa og til hvers er ætlazt af þeim.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.