Úrval - 01.02.1955, Page 85

83
BLÍSTURSMÁLIÐ Á LA GCMERA
i>ado — blístursmálið. Áður fyrr
var það miklu útbreiddara. Hver
einasti Gomeri lærði það þegar
í bernsku samtímis talmálinu,
jafnvel fyrr. Fyrst lærðu þeir
að þekkja merkingu hinna ýmsu
hljóða: því næst lærðu þeir að
blístra hreint — „tala skýrt“.
— Erfiðast er auðvitað að læra
að greina hin hárfínu tilbrigði,
sem miklu máli skipta. Gamli
smalinn sagði mér, að greindur
drengur gæti lært blístursmálið
á einum mánuði. En fullorð-
inn maður sé mörg ár að læra
það. Kvenfólkið blístrar líka, en
nær aldrei jafnsterkum tónum
og getur því ekki talast við jafn-
langar leiðir.
Samtal Gomera á blísturs-
máli er jafnnáttúrlegt, sjálfsagt
og hversdagslegt og samtal á
venjulegu máli. Stundum tala
margir í einu, hlæja og gera
að gamni sínu. í eyrum ókunn-
ugra hljómar þetta eins og
söngur margra fugla, en sjálfir
eru Gomerar ekki í vandræðum
að greina í sundur blístrið. Öðru
hvoru gellur við hlátur upp úr
miðju blístrinu, það er þegar
einhver hefur sagt eitthvað
skemmtilegt . . .
Strax og ég kom til Kanarí-
eyjanna, rak ég augun í aug-
lýsingu í dagblaði. ítölsk út-
varpsstöð óskaði eftir að kom-
ast í samband við nokkra Go-
mera, sem kynnu blístursmálið
til fullnustu. Þessi auglýsing
vakti áhuga minn á málinu, og
varð til þess að ég komst í sam-
band við gamla smalann. Hann
taldi, að blísturmálið hefði ver-
ið til á La Gomera frá fyrstu tíð,
það hefði verið frummál eyjar-
skeggja. En aðrar heimildir,
gamlar þjóðsögur og sagnarit-
arar fyrri tíma, segja frá því,
að rómverskur landsstjóri í
Norður-Afríku hafi eitt sinn
refsað þegnum sínum fyrir mót-
þróa við sig með því að láta
skera úr þeim tunguna og flytja
þá í útlegð til smáeyjunnar La
Gomera í kanaríska eyjaklasan-
um. Segir sagan, að til þess að
gera sig skiljanlega hver fyrir
öðrum, hafi útlagarnir fundið
upp blístursmálið, en til þess
að tala það, þarf ekki tungu.
Úr þessu varð smám saman full-
komið ,,tungumál“, sem gekk í
arf til eftirkomendanna, — það
reyndist svo hagkvæmt á þess-
ari fjöllóttu eyju, að ekki var
hætta á að það gleymdist. Og
eftir því sem tímar liðu, fágað-
ist það og varð blæbrigðarík-
ara, unz það gat túlkað næst-
um hvað sem var.
Gestgjafi minn á Kanaríeyj-
unum, Don Erique, sagði mér
frá því, að eitt sinn hefði hann
ætlað að baða sig í sjónum und-
ir háu, snarbröttu klettabelti.
En þegar hann kom niður í f jör-
una, uppgötvaði hann, að hann,
hafði gleymt sundskýlunni sinni
uppi í þorpinu,þar sem hann bjó.
Hann bað Gomera, sem var nær-
staddur, að nálgast fyrir sig
skýluna, og sagði honum hvar
hún væri geymd í herberginu