Heimili og skóli - 01.08.1970, Blaðsíða 11

Skólinn í þessu rýmra formi myndi létta
heimilinu uppeldisstarfið verulega og gera
foreldrum fært að sinna mikilvægum þátt-
um þess, enda þótt móðirin stundaði nám
eða starf utan heimilis. Hann væri samt ekki
fær um að annast það einsamall. Næring til-
finninga- og trúarlífs svo og ýmsir aðrir
meginþættir persónuleikauppeldisins yrðu
eftir sem áður mest í höndum foreldra. Það
er mikilvægt hlutverk. Mæður munu tæplega
vilja afsala sér því og afneita þannig þeirri
hneigð, sem stendur svo djúpum rótum í
eðli þeirra: að annast afkvæmi sitt, bæta úr
þörf þess, örva andlegan þroska þess og
vernda það gegn líkamlegum og siðferðileg-
um hættum. Vissulega þarf konan miklu að
fórna í þessu skyni, eins og formæður henn-
ar hafa gert um aldir. Þeirri kvöð megnar
samfélagið ekki að létta af henni, en það
getur veitt henni sem hagkvæmastar aðstæð-
ur til að rækja hlutverk sitt. Að öðru leyti
verða nútímakonur að taka örlögum sínum
eins og hverri einni endist manndómsþroski
til. Tvíáttin í eðli konunnar: hneigð og löng-
un til móðurhlutverks og um leið krafan til
ópersónulegrar atvinnu, — þessi tvíátt tor-
veldar henni samkeppni við karlmanninn á
hinum almenna vinnumarkaði og fyllir líf
hennar vanda og spennu.
Nýjar kynslóðir munu efalaust finna
lausn á mörgum vanda, sem var ekki okkar
meðfæri. Kannske liggur fyrir þeim að leið-
rétta skilning okkar á gildi og tilgangi
menntunar. Við tökum það venjulega sem
sjálfgefið, að arður menntunarviðleitninnar
eigi að vera álitleg staða með öruggum tekj-
um. En skyldi henni ekki vera ætlað framar
öllu að glæða skilning einstaklingsins á
menningunni og stöðu hans í samfélaginu?
Væri menntun kvenna á glæ kastað, þótt
mæður neyttu hennar um nokkurt skeið
ævinnar aðeins við uppeldi barna sinna?
Því fer fjarri, að hver kona þrái að losna
við heimilisstörfin í skiptum fyrir atvinnu
á ópersónulegum vinnumarkaði. Hins vegar
neyðir þröngur efnahagur marga móður til
að vinna utan heimilis, oft einhæf störf, sem
ekki vekja áhuga hennar. Verður slíkt strit
nauðsynlegt um alla tíð? Eða megum við
vænta þess, að fyrir síaukna hagnýting tækn-
innar vaxi velmegun að því marki, að engin
móðir neyðist til vegna fátæktar að yfirgefa
ungt barn sitt?
I störfum utan heimilis hafa konur fram
að þessu beygt sig undir starfsvenjur karla,
m. a. vinnutíma. Fyrir því eru þó engin al-
gild rök, að vinnutími kvenna skuli vera
bundinn nákvæmlega við vinnutíma karla.
Slíkar leifar hefðbundinna forréttinda karl-
mannsins eiga að þoka fyrir nútímalegu
skipulagi, sem gefi gaum sérstöðu hvors
kyns um sig. Þá kröfu leiðir beint af jafn-
réttishugtaki kynjanna, ef það er annað og
meira en eintómt slagorð. Það þarf að
kanna til hlítar, hvaða tök eru á því að end-
urskipulggja vinnutíma á þann hátt, að bet-
ur falli að eðli konunnar og geri henni auð-
veldara að rækja það tvíþætta hlutverk, sem
hún finnur sig knúna og útvalda til.
Mamma var að byrja að hærast og Lóu litlu
þótti þetta undarlegt.
— Hvernig stendur á því, aS háriS á þér fer
svona? spurSi hún.
— í hvert skipti, sem þú ert óþekk, verSur eitt
hár grátt, sagSi mamma.
Lóa rak upp stór augu og sagSi:
— Ó, mamma, óttalega hefur hún amma átt
vonda dóttur.
IIEIMILI OG SKÓLI
55