Heimili og skóli - 01.08.1970, Blaðsíða 36

skólamönnum í öllum hinum norrænu lönd-
um, ekki sízt mínu eigin, að þeir hefji rösk-
legar og híeinskilnislegar umræður um
stöðu skólans, menntunarkjör nemenda og
þá ekki sízt stöðu hinna námstregu. En slík
umræða og tilraun til skilgreiningar, þótt
nauðsynleg sé, er ekki nægileg. Stjórnmála-
menn og valdhafar verða að taka þátt í um-
ræðunum, annars er að miklu leyti unnið
fyrir gýg. Ef til vill er það á þessu sviði,
sem mest brestur á í dag. Eg þykist hafa orð-
ið áskynja að margir fyrirlestrar hér í þing-
inu hafi gefið eitthvað slíkt í skyn. Vandi
skólans í dag felst m. a. í samstarfsskorti
landsyfirvalda og skólayfirvalda, milli
skólayfirvalda og kennara. Þær felast í ef-
anum og óvissunni, hver eigi að taka ákvörð-
un og bera ábyrgðina. Ég tel, að við stönd-
um enn á ný frammi fyrir vandamálinu
gamla að samræma kenningu og athöfn, en
það er nokkuð, sem skólamenn ættu að kann-
ast við. A okkar tíð verður sífellt augljós-
ara, að fátt er nauðsynlegra en endurnýjað
rækileg rannsókn á eðli og áhrifamætti
ákvörðunartöku (process of decision) ein-
staklinga og stjórnunaraðila. Óvíða í sam-
félaginu kemur þetta skýrar fram en í skóla-
málum. Á miklum breytingartímum verður
það auðsærra, sem ávallt er til staðar, að
skóli og samfélag eru samofin í hlutverki
sínu og starfsháttum.
Lesendum kann að þykja óþarft og til lýta, aÓ settar
eru innan sviga á stöku stað þýðingar á norsku. Það sjón-
armið réð, að þannig yrði lesendum auðveldara að
glöggva sig á efni og hugmyndum. Við upphaflega samn-
ingu var oft byggt á enskum orðum yfir lykilhugtök, sem
síðan var með aðstoð þýðanda snúið á norsku. Smekkleg-
ast hefði verið að láta fylgja orðaskrá yfir helztu hugtök,
en íslenzk orð, með skilgreindri merkingu sömu erlendu
hugtaka, eru ennþá nokkuð á reiki í þessum fræðum.
Grein þessi er efnislega óbreytt frá erindi því, sem flutt
var á skólamótinu í Stokkhólmi í ágúst sl. — Smábreyt-
ingar og viðaukar hafa þó verið gerðar á nokkrum stöð-
um, þar sem betur þótti fara í máli eða hugmyndum.
Nokkrar bækur höfunda, sem getið er í greininni, ero
til við Sálfræðideild skóla. Þeim sem áhuga hafa á þessrt
efni, skal bent á neðannefnda bók, sem mér barst í hend-
ur, eftir að erindið var samið.
Miller, G. W.:
Success, Failure and Wastage
In Higher Education.
Utg.: George G. Harrap & Co. Ltd.
University of London Institute of
Education 1970.
TIL GAMANS
— Já, lagsmaður, sagði „Óli norski“. — Það
var nú í síðasta stríði. Við vorum úti á miðju
Atlantshafi. Lítið var um skotfæri ,við höfðum
aðeins nokkra riffla og léttar loftvarnarbyssur.
Allt í einu kom þýzkur kafbátur upp á yfirborð-
ið, við sáum bara sjónpípuna og hann kafaði
strax aftur. Eg gaf strax skipun um að keyra yfir
staðinn, þar sem hann fór í kaf, lét hella í sj óinn
allri þeirri grænu málningu, sem til var um borð
í skipinu, og keyrði svo spottakorn frá. Og hvað
heldurðu að hafi skeð? Græna málningin festist
á sjónpípuna, svo að kafbátsforinginn hélt alitaf
að hann væri í bólakafi. Kafbáturinn hélt «vo
áfram að hækka, þar til hann var kominn í 400
feta hæð. Þá skutum við hann niður með loft-
varnabyssunum. — Oh yes.
Maður nokkur, sem þótti ostur ákaflega góður
komst svo að orði:
— Ja, ef maður á gráðaost í húsinu, þá er
maður viss með að fá þær bakteríur, sem mtaður
þarfnast.
80
HEIMILI OG SKÓLI