Læknaneminn - 01.09.1969, Qupperneq 15

LÆKNANEMINN
15
Landspítalann, stækkuð verði
geðdeild við Borgarspítalann og
komið verði á fót geðdeild við
sjúkrahúsið á Akureyri. Eftir
stærð eiga þessar deildir að skipt-
ast í smærri einingar, hverja
með sínum læknum, sálfræðingum
og félagsráðgjöfum auk hjúkrun-
arkvenna, þjálfara og annars
starfsliðs. Þessum deildum öllum
þarf að fylgja eftirmeðferðar-
þjónusta og aðstaða fyrir dag-
sjúklinga og náttsjúklinga. Ef til
vill ætti einnig að vera þar þjón-
usta að einhverju leyti fyrir
sjúklinga, sem ekki þurfa að
leggjast inn í spítala. Nauðsynlegt
er að minnsta kosti, að slík þjón-
usta verði veitt í tengslum við
Kleppsspítaiann, þangað til geð-
deild kemst upp við Land-
spítalann, vegna kennslu lækna-
stúdenta og aðstoðarlækna, hvort
heldur sem þeir stefna að
geðlækningum eða öðrum sér-
greinum. Þó að geðlæknafjöldinn
margfaldist frá því, sem nú er,
eru engar líkur til þess, að þeir
muni geta fullnægt eftirspurn eft-
ir þeirri þjónustu, sem til er ætl-
azt af þeim. Heimilislæknum og
héraðslæknum er því brýn nauð-
syn á að kunna nokkuð ítarlegri
skil á geðlækningum en þeir hafa
gert hingað til, vegna þess að hlut-
ur geðsjúklinga og sjúklinga með
félagsleg og geðræn vandamál
mun fara vaxandi í starfi þeirra á
næstu árum.
Auk sjúkrahúsa, sem nauðsyn-
legt er að byggja fyrir geðsjúka,
3 rúm fyrir hverja 1000 íbúa, þarf
að koma upp hjúkrunarheimilum
fyrir þá, sem ekki er hægt að
lækna með tiltölulega skammri
sjúkrahúsvist og endurhæfingar-
stöðvum, þar sem sjúklingum
verði hjálpað til sjálfsbjargar við
vinnu á nýjan leik. 1 vaxandi mæli
verður þó reynt að hjálpa sjúkl-
ingum utan sjúkrahúsa eða stofn-
ana í eðlilegu umhverfi, eftir því
sem hægt er. Til þess þarf aðstoð
sérlærðra starfskrafta, eins og á
spítaladeild. Ef nægjanlegir sér-
lærðir starfskraftar verða fáan-
legir, er sennilegt, að komast megi
af með mun færri sjúkrarúm en
ella. Leggja verður áherzlu á, að
alltaf sé hægt að koma sjúkling-
um snemma til læknis eða á
sjúkrahús, svo að örorka verði
fyrirbyggð, eftir því sem frekast er
unnt, þ.e.a.s. að lögð verði áherzla
á „sekunder preventionina". í
„primer preventioninni“ er mikið
starf óunnið, sem vinnast þarf í
nánum tengslum við þá, sem móta
almennar félagsmála- og þjóð-
félagsstefnur á hverjum tíma.
Á næsta ári er gert ráð fyrir, að
geðdeild fyrir börn komist í gagn-
ið. Engin slík deild hefur verið til
hér, og engir sérmenntaðir barna-
geðlæknar, og hefur það verið til
mikils baga. Nú á næstu árum eru
væntanlegir 2 slíkir, sem mér er
kunnugt um, og vonandi verður
ekki langt að bíða, þar til enn
fleiri bætast í hópinn. Á sviði
barnageðlækninga er hér mikið
óleyst vandamál, og einnig eiga
unglingarnir við mikil geðlæg
vandamál að stríða og veita þarf
þeim aðstoð við að leysa þau. 1
þessu sambandi má nefna, að nú
stendur yfir athugun á heilbrigð-
isþjónustu fyrir háskólastúdenta,
og kemur þar mjög til álita að
veita þeim einhverja geðlæknis-
þjónustu.
Geðdeild sú fyrir börn, sem ég
nefndi áðan, verður hluti af Land-
spítalanum og tengist honum sem
sjálfstæð deild í Barnaspítala
Hringsins. Þessi deild verður til
bráðabirgða staðsett í hluta af
upptökuheimili Reykjavíkurborg-