Læknaneminn - 01.04.2002, Qupperneq 60

Umræða:
Eftirtektarverðast er mikill munur milli einstaklinga á
þörf fyrir verkjastillingu. Lyfleysukonurnar hafa not-
að frá 15 -125 mg af morfíni, þyngsta konan minnst og
sú léttasta rnest. Xefó® konurnar hafa notað 30 -100
mg af morfíni. Aætlað er að rannsókninni verði lokið
í byrjun ársins 2002.
*PCA: patient controlled analgesia
**ASA: American Society of Anaesthesiology
*** VAS: visual analog scale
Algengi ofnæmis hjá psoriasissjúklingum
og börnum þeirra
Kristinn Örn Sverrisson
Inngangur:
Psoriasis einkennist af Th-1 ónæmissvari en ofnæmi
afTh-2 svari. Th-1 ogTh-2 ónæmissvör hafa bælandi
áhrif á hvort annað. Hugsanlega hafa einstaklingar
arfbundna tilhneigingu til Th-1 eða Th-2 ónæmissvars.
Markmið rannsóknarinnar er því að kanna hvort sjúkl-
ingar með psoriasis og börn þeirra hafi lægri tíðni of-
næmis en almennt gerist.
Efniviður og aðferðir:
Staðlaðir spurningalistar varðandi ofnæmi voru send-
ir til 205 psoriasis sjúklinga, maka þeirra og barna á
aldrinum 5-16 ára. Alvarleiki psoriasis-sjúkdómsins
hjá sjúklingunum hafði þegar verið metinn (stig 0-IV).
Framkvæmt var ofnæmishúðpróf með pikk aðferð á
öllum einstaklingum sem svöruðu spurningalistanum,
þar sem ofnæmi var kannað fyrir 10 mótefnisvökum
(birki, grasi, kötturn, hundum, hestum, 2 teg. ryk-
maura, túnflfli og tveim teg. myglu), taldist prófið já-
kvætt ef húðsvörunin (wheal) náði 3mm í þvermál.
Niðurstöður:
22. mars 2001 höfðu svör fengist frá 52,7%
(109/205)sjúklinga, 38,7% (80/200) maka og 50,3%
(148/294) barna. Þar af hefur ofnæmishúðpróf verið
framkvæmt á 36,6% (75/205) sjúlclinga (meðalaldur
40,3 ár) og 29,0% (58/200) maka (meðalaldur 40,7).
9% (7/15) psoriasis sjúklinga eru með jákvæð ofnæm-
ishúðpróf, en 20% (11/55) maka, er þessi munur ekki
tölfræðilega marktækur (p=0,138). Af sjúklingum
sem hafa meðalslæman eða verri sjúkdóm (stig II-IV)
eru 6,5% (3/46) jákvæðir, er þetta hlutfall ekki held-
ur marktækt lægra en hjá mökunum (p=0.096).
30,3% (89/294) barna hafa komið í ofnæmishúðpróf
og af þeim voru 15,7% (14/89) jákvæð (95% CI:
8,9%-25,0).
Ályktun:
Fyrstu niðurstöður sýna eklci marktækan mun á tíðni
ofnæmis hjá psoriasis og mökum þeirra. Samt má sjá
tilhneigingu til lægri tíðni ofnæmis hjá psorisis sjúk-
lingum samanborið við maka. Athuga þarfhvort þessi
tilhneiging haldist við áframhaldandi rannsókn og
verði þá marktæk.
Slasaðir í umíerðinni á höfuðborgarsvæðinu
árið 1999. Tíðni, orsakir og afdrif
Lýöur Ólafsson1, Jón Baldursson2, Brynjólfur Mogensen3.
læknadeíld HÍ, 2Slysa-og bráðamóttaka LSH-F,
3Slysa-og bráðasvið LSH.
Inngangur:
Afleiðingar umferðarslysa eru mikið heilsufarsvanda-
mál. Lengi hefur verið leitast við að skrá ýmsa þætti
varðandi umferðarslys sent nýtast mættu til forvarna.
A slysa-og bráðamóttöku Landspítala-háskólasjúkra-
húss í Fossvogi (LSH-F) hefur skráning slysa verið
rafræn frá árinu 1972 og árið 1997 hófst þar samnor-
ræn slysaorsakaskráning (NOMESCO). Slysagrein-
ingum er þar gefinn 1CD-10 kóði í bráðasjúkraskrá.
Tilgangur þessarar rannsóknar var að kanna tíðni slas-
aðra í umferðarslysum á höfuðborgarsvæðinu árið
1999, orsakir slysanna, slysagreiningar og tíðni inn-
lagna. Niðurstöður hennar er að nokkru leyti hægt að
bera saman við rannsókn byggða á gögnum frá 1975.
Efniviður og aðferðir: Allar lcomur á slysa-og bráða-
móttöku LSH-F vegna umferðarslysa árið 1999.
Markhópurinn var íbúar höfuðborgarsvæðisins. Upp-
lýsingar voru fengnar úr sögu- og legudeildarkerfi
LSH-F með leyfi Vísindasiðanefndar og Persónu-
verndar. Mannfjöldatölur voru fengnar frá Hagstofu
íslands.
Niöurstööur:
Komur vegna umferðarslysa voru alls 2947 þar af
komu íbúar höfuðborgarsvæðisins 2458 sinnum.
Slysatíðni íbúa höfuðborgarsvæðisins var 1,43%
(1,36% hjá körlurn og 1,50% hjá konurn). Hæst var
slysatíðni 18 ára karlmanna eða 6,55% en því næst hjá
17 ára konum, 6,06%. Yngsti einstaklingurinn var á
fyrsta ári en sá elsti 91 árs. Meðalslysatíðni frá 0-15
ára aldurs var 0,50%, frá 16-30 ára aldurs var hún
hinsvegar 3,16%, 31-45 ára 1,38%, 46-60 ára 1,02%,
61-75 ára 0,92% og 76-90 áravarhún 0,49%. Yfirárið
slösuðust flestir í september (11,03%) en fæstir í apríl
(6,14%). Fleslir slösuðust á fostudögum (18,55%) en
fæstir á sunnudögum (10.90%). Milli kl. 17-18 slösuð-
ust flestir eða 9,40% en milli kl. 6-7 fæstir eða 0,53%.
Flutningsmátinn var langoftast einkabifreið eða 87%,
sendibifreið og fótgangandi voru 3% hvort, vörubif-
58