Úrval - 01.11.1962, Side 21

HEILAÞVOÐI ALÞÝÐUDÓMSTÖLINN
37
lýsti því hve mikla þýSingu lýð-
ræði og kristindómur hefði liaft,
ekki einungis fyrir sjálfan hann,
heldur allan heiminn. En um
leið varð honum ijóst að réttar-
höldin voru komin á hættulegt
stig -— það var ekki hann, sem
fékk „heilaþvott“, heldur dóm-
ararnir.
Daginn eftir veitti einn dómar-
anna honum tækifæri til atlögu,
þegar hann spurði: „Álítið þér
kannski að við eigum að slíta
vináttu við Rússland og beygja
okkur fyrir Bandaríkjamönn-
um?“
John Haynes reis úr sæti sínu.
„Kína þarf ekki að heygja sig
fyrir neinum. En fyrst þið spyrj-
ið, tel ég að þið eigið að veita
Rússum nokkra hlutdeild í hinni
ævafornu menningu kínversku
þjóðarinnar, og leggja fram ykk-
ar skerf til að brúa bilið á milli
austurs og vesturs. Það getið þið
því aðeins, að þið trúið hvorug-
um aðilanum í blindni.“
Enn rikti grafarkyrrð í réttar-
salnum. Haynes var ljóst að hann
hafði unnið sigur — sem kunni
ef til vill að kosta hann lifið.
Og allt i einu var yfirheyrsl-
unum hætt. Vikur liðu án þess
Haynes væri leiddur aftur fyrir
rétt. Dag nokkurn komu nokkr-
ir 1 ögreglumenn að klefadyrum
hans. Haynes hafði lengi búizt
við því að verða tekinn af lífi,
og hugsaði að nú væri stundin
komin. „Komið með okkur og
takið sarnan föggur yðar,“ sagði
einn af lögregluþjónunum. „Yður
verður vísað úr landi.“
Tveim dögum siðar var John
Haynes kominn heilu og höldnu
til Hong Kong á leið til Banda-
rikjanna.
Hann komst seinna að raun
um hvað gerzt hafði. Stjórnar-
völdin í Peking voru farin að
hafa áhyggjur af því, hve lengi
það dróst að John Haynes játaði
á sig þær sakir, sem á hann voru
bornar. Einn af embættismönn-
um hennar var því sendur út af
örkinni, til þess að vera á laun
viðstaddur réttarhöldin. Honum
ofbauð svo það sem hann sá þar
og heyrði, að hanri lét leiða fimm
af dómurunum tafarlaust út úr
réttarsalnum og skjóta þá. En
hvað með Haynes sjálfan? Jú,
stjórnarvöldin töldu það ekki
hyggilegt að taka son gamla
kennarans af lífi, eða halda
honum lengur í fangelsi.
„Þegar ég kvaddi Kwei-yang,
kom mér ekki til hugar, að ég
fengi nokkurn tíma að sjá Kína
aftur,“ segir John Haynes. „En á
leiðinni heim úr fangelsinu bar
fyrir mig dálítið, sem varð til
þess að ég var ekki lengur viss
um það. Stráksnáði, sem ég