Úrval - 01.04.1964, Side 48

38
ÚRVAL
kjálkinn á honum var brotinn
og ónýtur.
Bangsarnir, sem lifa af þessa
blóðugu bardaga, ráfa iðulega
uin túndruna eins og baráttu-
sjúkir hnefaleikarar, og eru
sterkleg höfuð þeirra alsett Ijót-
urn örum. Þeir eru búnir að
brjóta í sér tennurnar. Smám
saman fara tennurnar að skemm-
ast, taugar liggja stundum ber-
ar, og veslings skepnurnar þjást
ósegjanlega af tannpínu. Önugir?
hver láir þeim það?
Grábjörninn hefur verið kon-
ungur dýranna í vesturhluta álf-
unnar frá því á ísöld. Á Kodiak-
eyju og á Alaskaskaga i nám-
unda við eyna er ein tegund
bjarndýra, og eru karldýrin
svarbrún á lit, en þessar brúnu
skepnur eru stærstu kjötætur á
þurrlendi jarðarinnar, enda
verða þær stundum meira en
hálf smálest á þyngd.
Björninn er ein hugaðasta og
gáfaðasta skepna í dýraríkinu,
og tiltektir hans koma manni
alltaf jafnmikið á óvart. Dag
einn lá ég í leyni með mynda
vél í hendinni, bak við trjástofn
og horfði niður að læk, þar
sem ég vissi, að birnir komu
oft við. Brátt birtist risastór
grábjörn. Þegar hann vagaði
fram bjá mér, virtist hann fá
þef af mér, þvi að hann hægði
á sér, og ég sá hnakkahárin
risa ögn. En bangsi virtist ekki
hafa orðið neins vís, því að hann
hélt áfram, eins og ekkert hefði
í skorizt, og hvarf mér sjónum.
En hálftíma siðar reis ég á fæt-
ur og sneri mér við, og viti
menn: þarna stóð ég augliti til
auglitis við bangsa. Hann hafði
læðzt aftan að mér, gengið stór-
an hring, og nú glápti hann á
mig, grafkyrr og rólegur. Það
var ekki að sjá, að liann væri
reiður; hann áleit augsýnilega,
að ég væri meinlaus. Hann hafði
leikið illilega á mig, og nú
sperrti han eyrun og velti vöng-
um eins og til að spyrja: „Jæja,
hvernig kannt þú við að láta
njósna um þig?“
Þegar grábjörninn kemur úr
vetrarbæli sínu uppi i snævi
þöktum klettunum, er maginn
á honum skroppinn saman af
margra mánaða föstu, og i fyrstu
lifir hann einungis á jurtum.
En það líður ekki á löngu, áð-
ur en bangsa fer að langa í kjöt,
og nú fer hann að næla sér í
ikorna og önnur smádýr. Síðan
fer hann að eltast við dádýr og
jafnvel klettafé og geitur, og er
fimi bangsa ótrúleg.
EJgsdýrakjöt þykir bangsa
einkar gómsætt, og ef veiðimað-
ur skilur við nýskotið elgsdýr,
má hann eiga á hinu versta von.
Kvöld eitt skaut veiðimaður,
kunningi minn, myndarlegt elgs-