Úrval - 01.04.1964, Qupperneq 49
GRÁBJÖRNINN, KONUNGUR BJARNDÝRA
39
dýr. Hann hafði naumast tíma
til aS gera að skepnunni (taka
úr henni innyflin) og koma
sér siðan heim i tjaldbúðirnar,
áður en myrkrið skall á. Morg-
uninn eftir fór hann svo aftur
að gá að elgsdýrinu, en hann
var ekki fyrr kominn í rjóðrið,
þar sem bráðin var geymd, en
hann var sleginn i höfuðið, svo
að hann missti meðvitund. Veiði-
maðurinn man óljóst, að grá-
björninn læsti skoltunum um
handlegg hans og hristi hann til
„eins og kjölturakki hristir til
brúðu.“ Bangsi hélt nú, að mað-
urinn væri dauður, og hafði sig
á brott, en maðurinn var enn
með lifsmarki, handleggurinn
mulinn og höfuðleðrið allt sund-
urtætt, og með mestu harmkvæl-
um tókst honum að skreiðast
heim í tjaldbúðirnar. Þegar
hann var kominn á bataveg,
sagði hann svolítið, sem vakti
furðu margra. Hann sagðist ekki
geta áfellzt björninn. „Hann var
bara að vernda það, sem hann
taldi sitt,“ sagði maðurinn.
Við fæðingu er bangsi hár-
laus, lítil skepna á stærð við
meðal kanínu. Hann fæðist i
myrku vetrarbælinu, en þá er
móðir hans í einhvers konar
vetrarmóki — hún fellur ekki i
vetrardá, þvi að líkamshitinn er
talsverður. Hún eignast einn til
fjóra húna. Þegar hún fer með
þá út i maísólskinið nokkrum
mánuðum síðar, eru þeir orðnir
kafloðnir og feitir með egghvass-
ar tennur og klær, og þeir eru
fjandanum bráðlyndari. Þeir
eiga það til að slást í mesta
bróðerni, en oftar en ekki verð-
ur mamma gamla að stía þeim i
sundur, því að þá er bardaginn
orðinn svæsnari en vel sæmir.
Allt þetta sumar er bangsa-
mamma góð og dygg móðir. Hún
tekur meira að segja börnin sin,
sem nú eru orðin 300 til 400
pund á þyngd hvert um sig,
með sér í vetrarbælið um haust-
ið. En næsta vor skiljast leiðir.
Bangsamamma er aðeins frjó
einu sinni á tveggja ára fresti
og þá um fremur stutt skeið.
Þá gefur hún frá sér ilm, sem
laðar karldýrin lengst úr fjarska.
Á meðan karldýrin berjast um
hylli hennar, hverfa húnarnir
á braut og liefja nú sjálfstætt
líf.
Þannig hefst sennilega ánægju-
legasta og áhyggjulausasta tíma-
bil ævi þeirra. Andy Simons,
frægur leiðsögumaður í Alaska,
var eitt sinn á ferð með mér,
þegar við sáum einn „ungling-
inn“ vega salt uppi á1 snjóbarði
hátt yfir höfðum okkar. Niður
af barðinu lá brattur snjóslakki
alla leið niður á græna túndr-
una, þar sem við Andy stóðum.
Nú stökk bangsinn ofan af brún-