Úrval - 01.12.1965, Blaðsíða 16

14
CRVAL
, haus félagsins meS virSulegum
nöfnum sínum. Forstjórarnir mega
eiga hlutabréf í fyrirtækinu, en þaS
geta veriS hlutabréf, sem hafa
mjög takmarkaSan atkvæSisrétt.
Enn þá betra er aS stofna allmörg
félög, sem öll eru skráS sem eign
svissneskra borgara, og síSan getur
eitt „holding company“ (yfirráSa-
félag) stjórnaS allri fylkingunni, en
öll hlutabréfin í því félagi eru bara
í einkaeign eins útlendings — eig-
anda fjármagnsins. SíSan má benda
á félög þessi því til sönnunar, aS
um löglega, svissneska eign sé aS
ræSa, líkt og um var aS ræSa í hinu
alræmda máli Interhandel General
Aniline & Film félagsins. En þagn-
arskylda bankans verndar hina
raunverulegu eigendur, og þaS þarf
ekki aS vitnast, hverjir þeir eru
í raun og veru. Aherzlu ber aS leggja
á þaS, aS engar slíkar ráSstafanir
eru ólöglegar, hvorki gagnvart rík-
islögunum né lögum hinna einstöku
kantóna. Og skyldi einhver stjórnar-
stofnun hefja rannsókn á slíku,
mundi slíkt vekja almenn mótmæli
um gervallt landiS. Sú hefur reynd-
in orSiS, þegar slíkar tilraunir hafa
veriS gerSar.
Á þennan hátt hafa geysileg þýzk,
frönsk og ítölsk auSæfi verið flutt
á skipulagSan hátt til Svisslands
á löngu árabili. Þar hefur þeim
verið stjórnað á ofangreindan hátt
og þau ávöxtuð. Þau hafa jafnvel
verið yfirfærð í hendur leyndra
erfingja án greiðslu erfðaskatta,
sem eru oft háir í heimalöndunum.
Fjármunum 50 auðugustu fjöl-
skyldna og auðfélaga Frakklands
hefur veriS stjórnað og þeir ávaxt-
aðir af bönkum í Genf kynslóSum
saman. Sjö helztu einkabankarnir
í Genf, hin fræga „Groupement" —
stjórna eða ráða yfir a.m.k. 3 billj-
ónum alls konar verðbréfa í kaup-
höllinni í New York, en það væri
ekki hugsanlegt, að Svisslendingar
sjálfir ættu tíunda hluta þess fjár-
magns.
Gagnstætt því, sem venja er hjá
bandarískum" bönkum, þá gegna
svissneskir bankar hlutverki venju-
legra verðbréfamiðlara auk þess að
starfa að hætti venjulegra banka
á því sviði. Hans Bar, bankastjóri
stærsta einkabankans í Zurich, J.
Bar & Co., álítur, að svissneskir
bankar hafi með höndum eða ráði
yfir 140 billjónum franka í seljan-
legum verðbréfum á einkareikningi.
Þessi upphæð er líklega nær því að
nema 40 billjónum dollara, og lík-
leg'a er um að ræða svipaða upphæð
í gjaldeyri og gulli, sem geymt er
í svissneskum bankahólfum. Þrír
stærstu bankarnir (Swiss Credit
Bank, Union Bank of Switzerland
og Swiss Bank Corporation) ráða
yfir mestum hluta þessa fjármagns.
Samkvæmt opinberlega skráðum
eignum þeirra eru bankar þessir að-
eins um fimmtugustu í röðinni á
meðal stórbanka heimsins, en pen-
ingar á einkareikningi koma ekki
fram á efnahagsreikningum. Að
þessu leyti má líkja svissneskri
bankastarfsemi við ísjaka: % hlut-
ar hennar eru undir yfirborðinu
og koma aldrei í ljós. En það eru
þessir einkafjármunir, sem veita
Svisslendingum hina raunverulegu
þýðingu þeirra í heimi fjármálanna.