Úrval - 01.05.1967, Blaðsíða 121
MADAME SARAH
119
sökkt vorið á undan, og menn voru
að velta því fyrir sér, hversu lang-
ur tími mundi líða þangað til Banda-
ríkin tækju til vopna. Og fyrir vest-
an var Sarah virkur talsmaður
Bandamanna og beitti til þess öllum
iífs og sálar kröftum. Henni var
fagnað í flestum bandarískum borg-
um með enskum, frönskum og
bandarískum hergöngu- og ættjarð-
arlögum, „Tipperary“, „Madelon“ og
„The Stars an Stripes Forever“, sem
voru leikin til skiptis. Þegar hún var
ekki að leika, hélt hún ræður fyrir
söfnunarherferðir Rauða Krossins og
mælti af munni fram „Marseillais-
inn“ á góðgerðarsýningum og sam-
komum fyrir franskar stríðsekkjur,
belgiska munaðarleysingja og svelt-
andi Serba. Og þegar Bandaríkin
lýstu Þýzkalandi loks stríð á hendur
þ. 6. apríl árið 1917, sendi Sarah
syni sínum skeyti, og í því stóð að-
eins: „Hip, hip, hurray.“
Allan tímann, sem hún var á þessu
ianga leikferðalagi, fékk hún öðru
hverju nýrnaköst, og þegar hún kom
aftur til New York, var farið með
hana í flýti á Mt. Sinai-sjúkrahúsið
til þess að gera á henni nýrnaupp-
skurð, sem þoldi enga bið. Hún tók
þessari nýju ógæfu með sama hug-
rekkinu og áður. „Þeir geta skorið
allt úr mér“, sagði hún, „bara ef
þeir skilja hausinn eftir.“
Batinn var mjög hægfara, en að
því loknu lauk hún við leiksýninga-
ferð milli „vaudeville“-leikhúsanna.
Og svo ákvað hún haustið 1918 að
snúa aftur heim til Frakklands.
Fréttirnar, sem bárust nú frá Evr-
ópu, voru miklu betri en áður. Hin
mikla sókn Bandamanna var hafin,
og lið óvinanna var loks farið að
hörfa undan. En þýzkir kafbátar
ógnuðu enn skipum á Norður-At-
lantshafinu, og vinir hennar sár-
bændu hana um að hætta ekki á
siglingu yfir hafið. Hún lét allar að-
varanir sem vind um eyrun þjóta
og veifaði glaðlega úr burðarstól
sínum, er hún var borin um borð í
gufuskipið. Skipstjórinn vildi láta
tvo háseta vera til taks henm til
hjálpar, ef skotið yrði tundurskeyti
að skipinu og yfirgefa yrði skipið,
en hún neitaði því. „Það verður
þörf fyrir þá annars staðar“, sagði
hún. „Líf hinna ungu eru þýðingar-
meira en mitt gamla líf.“
Þegar skipið lagðist að bryggju
í Bordeaux þ. 11. nóvember, blöktu
fánar alls staðar við hún, og lúðra-
sveitir voru að leika. Og strax og
landgöngubrúnni hafði verið komið
fyrir, stökk Maurice um borð og
ruddist inn í káetu hennar.
„Mamma“ það hefur verið samið
vopnahlé!“ hrópaði hann. „Stríðinu
er lokið.“
En einkastríð Söru við heilsuleys-
ið og ellina hélt áfram. Hún lét sem
hún vissi ekki af hinni slæmu heilsu
sinni. Og hún vildi ekki viðurkenna
komu ellinnar. „Þetta er ég eins og
ég verð eftir tíu ár“, sagði hún eitt
sinn, er hún sá gamla kunningja-
konu, sem var ekki enn orðin sextug.
Sarah var þá sjálf 76 ára að aldri.
Og sama árið lék hún aðalhlutverk
í leikriti, er hét „Daniel", en hún
bar fram mótmæli, þegar hún frétti,
að maðurinn, sem átti að leika bróð-
ur hennar, væri leikari á sextugs
aldri. „Nú, hann er alltof gamall
fyrir mig“, sagði hún kvörtunar-